Uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 26 czerwca 2014 r., sygn. I KZP 14/14

"Potrzeba" wznowienia postępowania, o której mowa w art. 540 § 3 k.p.k., może dotyczyć nie tylko postępowania w sprawie, do której odnosi się rozstrzygnięcie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka o naruszeniu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, ale także do innych postępowań karnych, w których zaistniało naruszenie postanowień Konwencji tożsame w układzie okoliczności faktycznoprawnych do stwierdzonego w orzeczeniu tego Trybunału wydanym przeciwko Polsce.

Teza urzędowa

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Stanisław Zabłocki (przewodniczący)

SSN Henryk Gradzik

SSN Kazimierz Klugiewicz

SSN Wiesław Kozielewicz

SSN Andrzej Siuchniński

SSN Dariusz Świecki (sprawozdawca)

SSN Włodzimierz Wróbel

Protokolant Łukasz Majewski

przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Aleksandra Herzoga

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 26 czerwca 2014 r., przedstawionego na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2013, poz. 499 ze zm.) wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2014 r. (BSA V - 4110 - 4/14) o rozstrzygnięcie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego rozbieżności w wykładni prawa, występujących w orzecznictwie Sądu Najwyższego w zakresie dotyczącym następującego zagadnienia prawnego:

"Czy >>potrzeba

podjął uchwałę:

"Potrzeba" wznowienia postępowania, o której mowa w art. 540 § 3 k.p.k., może dotyczyć nie tylko postępowania w sprawie, do której odnosi się rozstrzygnięcie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka o naruszeniu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, ale także do innych postępowań karnych, w których zaistniało naruszenie postanowień Konwencji tożsame w układzie okoliczności faktycznoprawnych do stwierdzonego w orzeczeniu tego Trybunału wydanym przeciwko Polsce.

Uzasadnienie

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wniósł na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2013 r., poz. 499 ze zm.) o rozstrzygnięcie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego rozbieżności w wykładni prawa, występującej w orzecznictwie Sądu Najwyższego w zakresie przedstawionego na wstępie zagadnienia prawnego. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że stwierdzona rozbieżność w wykładni art. 540 § 3 k.p.k. odnosi się do tego, czy dopuszczalne jest wznowienie postępowania karnego w sprawie innej, niż objęta rozstrzygnięciem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej w skrócie "ETPCz" lub "Trybunał"), z tym zastrzeżeniem, że rozbieżność ta nie dotyczy tzw. wyroków pilotażowych lub wyroków quasi-pilotażowych. W dalszej kolejności przywołano orzeczenia Sądu Najwyższego wskazujące na dwa odmienne stanowiska. Pierwsze, opowiadające się za wąską dopuszczalnością wznowienia postępowania karnego, gdyż tylko w odniesieniu do oskarżonego, w którego sprawie zapadło orzeczenie ETPCz. Drugie, szerzej zakreślające podstawy wznowienia, gdyż nakazujące uwzględnić rozstrzygnięcia Trybunału podjęte w innych sprawach przeciwko Polsce, jeżeli tylko sytuacja prawnofaktyczna oskarżonego jest wręcz identyczna do sytuacji skarżącego w innej sprawie, który uzyskał korzystne dla siebie orzeczenie