Wyrok SN z dnia 18 stycznia 2012 r., sygn. II CSK 157/11

Artykuł 442 § 2 k.c. miał zastosowanie także w wypadku wyrządzenia szkody czynem karalnym, który odpowiadał treściowo przestępstwu.

Teza urzędowa

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Antoni Górski (przewodniczący)

SSN Irena Gromska-Szuster

SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa M. O. przeciwko Ł. S. o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 stycznia 2012 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 15 października 2010 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 15 października 2010 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację pozwanego Ł. S. od wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 18 marca 2010 r. Sąd Okręgowy uwzględnił częściowo powództwo M. O. skierowane przeciwko pozwanym Ł. S., R. Ł., X.Y., H. S. i P. M. i zasądził od nich solidarnie na jej rzecz kwotę 70 000 zł tytułem zadośćuczynienia; kwotę 15 818 zł tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby w okresie od 23 maja 1998 r. do 31 stycznia 2009 r., kwotę 2 535 zł tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej za okres od 11 stycznia 2007 r. do 31 stycznia 2008 r., kwotę po 170 zł miesięcznie poczynając 2009 r. tytułem renty na zwiększone potrzeby, kwotę po 200 zł miesięcznie poczynając od 1 lutego 2008 r. tytułem renty wyrównawczej oraz kwotę 8 000 zł tytułem zaliczki na koszty leczenia. Świadczenia zostały przyznane z ustawowymi odsetkami. Ponadto Sąd ustalił, że pozwani ponoszą odpowiedzialność za skutki uszkodzenia narządu wzroku powódki, które mogą się ujawnić w przyszłości. Dalej idące żądania powódki zostały oddalone. Podstawą faktyczną rozstrzygnięcia były ustalenia, zgodnie z którymi pozwani, wówczas nieletni, w dniu 23 maja 1998 r w godzinach wieczornych strzelali z proc szyszkami i kamieniami do grupy młodzieży zgromadzonej przy ognisku, w grupie była także powódka. Jeden z kamieni ugodził powódkę w oko powodując ciężki uraz, którego skutkiem stała się utrata widzenia oka prawego. Wprawdzie w toku postępowania dowodowego nie udało się ustalić, który z pozwanych oddał strzał raniący powódkę, jednak wszyscy aktywnie uczestniczyli w zdarzeniu strzelając lub donosząc kamienie. Pozwany Ł. S. początkowo strzelał z procy, potem oddał ją innemu z pozwanych, przez co stworzył mu warunki i ułatwił atak. Sąd Okręgowy ocenił, że także Ł. S. uczestniczył aktywnie w pobiciu powódki, pomagał strzelającym, a jego działanie nosiło znamiona winy nieumyślnej, ponieważ miał świadomość, że zachowanie grupy, może spowodować szkodę i godził się z tymi następstwami. Sąd wskazał jako podstawę odpowiedzialności pozwanego Ł. S. art. 422 i art. 441 § 1 k.c. Należne powódce świadczenia Sąd ocenił mając na uwadze charakter doznanego przez nią uszczerbku na zdrowiu, jej wiek, ograniczenia, jakie utrata wzroku spowodowała w jej zdolnościach zarobkowych i zakres zwiększonych potrzeb. Sąd nie uwzględnił podniesionego przez pozwanych zarzutu przedawnienia, uznał bowiem, że udział w pobiciu, którego skutkiem jest ciężkie uszkodzenie ciała stanowi występek, wobec czego - w stanie prawnym obowiązującym w chwili, kiedy miało miejsce zdarzenie powodujące okaleczenie powódki - roszczenie o naprawienie szkody przedawniało się w terminie 10 lat od dnia popełnienia przestępstwa, bez względu na to kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Tego terminu powódka dochowała.