Postanowienie SN z dnia 24 listopada 2009 r., sygn. II KK 39/09

Wprawdzie przepis art. 457 § 3 k.p.k. został umieszczony w rozdziale 49 k.p.k. i dotyczy apelacji, a więc określa wymogi uzasadnienia wyroku, ale norma ta, z uwagi na swój gwarancyjny charakter, stanowi także wyznacznik obowiązku sądu ad quem rozpoznającego zażalenie na postanowienie kończące postępowanie karne, a taki przecież charakter miało zaskarżone postanowienie prokuratora.

Brak możliwości przypisania odpowiedzialności za spowodowanie skutku nie wyklucza możliwości ustalenia narażenia na powstanie uszczerbku choćby nieumyślnie. Aby przyjąć, że sprawca dokonał przestępstwa określonego w art. 160 § 3 k.k. konieczne jest ustalenie wystąpienia skutku w postaci bezpośredniego niebezpieczeństwa utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, co oznacza, że skutek ten musi charakteryzować się wysokim stopniem prawdopodobieństwa spełnienia, naraża go jednak w wyniku niezachowania wymaganej w danych okolicznościach ostrożności, w sytuacji, w której narażenie człowieka przewidywał lub obiektywnie biorąc mógł przewidzieć.

Pod pojęciem przeciętnej ostrożności rozumieć trzeba ostrożność, której można wymagać od sprawcy na podstawie normalnej, dającej się przewidzieć, zdolności przewidywania skutków własnego czynu. Dla przypisania sprawcy odpowiedzialności za przestępstwo nieumyślne nie wystarczy jednak samo stwierdzenie, że zachował się on nieostrożnie, konieczne jest bowiem wykazanie, iż był świadomy tego, że swoim zachowaniem może zrealizować znamiona czynu zabronionego (przewidywał taką możliwość), bądź też iż możliwości takiej nie przewidywał, choć mógł ją przewidzieć (art. 9 § 2 k.k.).

Możliwość przypisania sprawcy skutków czynu obejmuje jedynie normalne, a niewykraczające poza możliwość przewidywania, następstwa jego zachowania. I co równie ważne, następstwa te muszą pozostawać w związku z zawinionym naruszeniem tych reguł ostrożności, które w konkretnym układzie sytuacyjnym wywołało stan niebezpieczeństwa dla określonego dobra prawnego.