Wyrok SN z dnia 10 stycznia 2006 r. sygn. I UK 129/05

Okres pracy w charakterze instruktora praktycznej nauki zawodu może być uznany za okres pracy w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm.) dopiero od dnia 1 września 1988 r., to jest od wejścia w życie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 sierpnia 1988 r. w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów Karty Nauczyciela na instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz na niektórych innych pracowników uspołecznionych zakładów pracy, prowadzących prace pedagogiczne i wychowawcze (Dz.U. Nr 34, poz. 261 ze zm.).

Przewodniczący SSN Józef lwulski

Sędziowie: SN Barbara Wagner, SA Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2006 r. sprawy z odwołania Janusza Z. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w K. o prawo do emerytury, na skutek kasacji odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 21 grudnia 2004 r. [...]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny zaskarżonym wyrokiem oddalił apelację Janusza Z. od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 18 marca 2003 r, który oddalił jego odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w K. z dnia 23 lutego 2001 r. odmawiającej prawa do emerytury na podstawie art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela z braku 20 lat pracy w charakterze nauczyciela.

Odwołujący się Janusz Z. (urodzony w 1943 r.) w styczniu 2001 r. wystąpił z wnioskiem o emeryturę i w celu określenia stażu emerytalnego wskazał trzy okresy zatrudnienia: w Szpitalu [...] w K. od 1 września 1965 r. do 31 grudnia 1968 r. (jako laborant medyczny), w Instytucie Zootechniki w K. od 1 kwietnia 1969 r. do 31 października 1989 r. (jako starszy specjalista) i w Szkole Podstawowej w K. od 1 listopada 1989 r. (jako nauczyciel). Organ rentowy decyzją z dnia 23 lutego 2001 r. odmówił mu prawa do emerytury na podstawie art. 88 ustawy Karta Nauczyciela, gdyż uznał jedynie 10 lat, 8 miesięcy i 12 dni pracy nauczycielskiej, począwszy od 1 listopada 1989 r. Za taką pracę nie uznawał zatrudnienia odwołującego się u poprzednich pracodawców. Rozpoznając odwołanie, a później apelację odwołującego się, Sąd Okręgowy i Sąd Apelacyjny decyzję pozwanego uznały za prawidłową. Stwierdziły, że nie był on zatrudniony jako nauczyciel w Szpitalu ani w Instytucie Zootechniki. Nie posiadał ustalonego pensum zajęć dydaktycznych, by przyjąć, że zajęcia takie należały do jego zasadniczych obowiązków. Nieuprawnione było również stosowanie do jego pracy przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 1998r. w sprawie rozciągnięcia niektórych przepisów Karty Nauczyciela na instruktorów i kierowników praktycznej nauki zawodu oraz na niektórych innych pracowników prowadzących prace dydaktyczne i wychowawcze (Dz.U Nr 126, poz. 833). W szczególności nie było podstaw do ustalenia, że pełnił funkcję instruktora praktycznej nauki zawodu zgodnie z przepisem art. 1 ust. 2 pkt 4 Karty Nauczyciela i posiadał kwalifikacje określone dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu oraz wykonywał pracę dydaktyczną i wychowawczą w wymiarze przewidzianym dla tych nauczycieli, zwłaszcza wobec wymogu rozporządzenia z dnia 14 września 1998 r, że praca dydaktyczno-wychowawcza ma stanowić podstawowe zajęcie pełniących funkcje instruktorów praktycznej nauki zawodu. Nadto wymóg pełnego wymiaru zajęć wynikał z ustawy, bowiem przepis art. 91 b ust. 1 Karty Nauczyciela przewidujący wymiar nie niższym niż połowa obowiązującego czasu pracy nie ma zastosowania do instruktora praktycznej nauki zawodu. Sąd Apelacyjny po uzupełnieniu postępowania dowodowego stwierdził nadto brak podstaw do ustalenia, aby praca dydaktyczno-wychowawcza stanowiła podstawowe zajęcie odwołującego się, w szczególności, iżby wynosiła wymagane 22 godziny tygodniowo. W Szpitalu pracował jako laborant. W Instytucie Zootechniki był zatrudniony jako technik, później jako specjalista i starszy specjalista. Miał wówczas szereg obowiązków zawodowych, jednak nie było wśród nich prowadzenia zajęć dydaktycznych. Zakres jego podstawowych obowiązków wykluczał też prowadzenie zajęć dydaktycznych jako podstawowego zajęcia w określonym wymiarze. Odwołujący się mógł wykonywać pracę dydaktyczną jednak nie stale i nie w wymiarze 22 godzin tygodniowo. Praktyczna nauka zawodu, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 1992 r. w sprawie organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu, praw i obowiązków podmiotów organizujących tę naukę oraz uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu nie dotyczyła też stażystów szkół wyższych oraz doszkalania podyplomowego, stąd - dodatkowo - czas pracy dydaktycznej podlegałby ograniczeniu do szkolenia uczniów średnich szkół zawodowych.