Wyrok NSA z dnia 25 lipca 2023 r., sygn. II FSK 47/21

Możliwość zaliczenia wydatków do kosztów podatkowych jest uwarunkowana nie tylko faktem ich poniesienia, ale również właściwym dokumentowaniem, które powinno odzwierciedlać rzeczywisty przebieg operacji gospodarczych. Na podatniku ciążą podwyższone standardy starannego działania, w tym odpowiednie udokumentowanie transakcji. 

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Alicja Polańska, , Protokolant Adrianna Siniarska, po rozpoznaniu w dniu 25 lipca 2023 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 września 2020 r. sygn. akt I SA/Po 334/20 w sprawie ze skargi M. Z. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu z dnia 23 marca 2020 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2014 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę, 3) zasądza od M. Z. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu kwotę 2000 (słownie: dwa tysiące) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

II FSK 47/21

UZASADNIENIE

1.1. Wyrokiem z 10 września 2020 r., sygn. akt I SA/Po 334/20, w sprawie ze skargi M. Z. (dalej: "Skarżący") na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu (dalej: "DIAS") z dnia 23 marca 2020 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu na podstawie art.145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej: "p.p.s.a."), uchylił zaskarżoną decyzję. Wyrok ten jest dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych (publ. na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej: "CBOSA).

1.2. Sąd pierwszej instancji przedstawił następujący stan faktyczny sprawy. Naczelnik Urzędu Skarbowego w L. (dalej: "NUS") decyzją z 25 października 2019 r., określił Skarżącemu wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2014 r. w kwocie 74.496 zł. W toku przeprowadzonej kontroli podatkowej ustalono, że podatnik w 2014 r. uzyskiwał przychody z działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki jawnej pod firmą E. M. Z. P. Z. Sp.j. z siedzibą w L. (dalej: "spółka"). Przedmiotem działalności spółki była m.in. sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów silnikowych na stacjach paliw. Organ I instancji ustalił, że spółka 1 lipca 2014 r. przyjęła towar handlowy w postaci oleju napędowego w ilości 30.047 litrów za kwotę 160.450,98 zł, który miał zostać dostarczony przez J.Sp. z o.o. z K.. Faktyczna działalność spółki J.w okresie od kwietnia do lipca 2014 r. polegała jedynie na wystawianiu faktur VAT nieodzwierciedlających rzeczywistych zdarzeń gospodarczych i wprowadzaniu ich do obrotu gospodarczego. Podkreślono, że taki sposób działania J. znajdował pełne potwierdzenie w decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. z 30 grudnia 2015 r., wydanej wobec tej spółki. W decyzji tej stwierdzono m.in., że J. nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 106 ze zm., dalej: "u.p.t.u."), a jedynie wystawiała faktury w związku z czym, stosownie do art. 108 ust. 1 u.p.t.u., zobowiązana została do zapłaty wskazanej w wystawionych fakturach kwoty podatku. Uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy organ I instancji nie uznał za rzetelną księgę podatkową spółki w zakresie kosztów uzyskania przychodów w lipcu 2014 r., z uwagi na ujęcie w niej faktury wystawionej przez J. Sp. z o.o. w dniu 1 lipca 2014 r. w kwocie 117.267,15 zł netto. Jednocześnie na podstawie art. 23 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 900 ze zm., dalej: "O.p.") organ odstąpił od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania stwierdzając, że dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami uzyskanymi w toku postępowania, pozwoliły na określenia podstawy opodatkowania. W rezultacie poczynionych ustaleń organ I instancji stwierdził, że spółka nie miała prawa do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z powyższej faktury i tym samym zawyżyła koszty uzyskania przychodów o kwotę 117.267,15 zł.