Wyrok NSA z dnia 14 października 2022 r., sygn. I OSK 1125/22

Bezrobocie

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędziowie: Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska Sędzia NSA Mariola Kowalska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 14 października 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Małopolskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 21 grudnia 2021 r. sygn. akt III SA/Kr 862/21 w sprawie ze skargi K.P. na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia 30 kwietnia 2021 r. nr WP-VII.8641.111.2021 w przedmiocie zasiłku dla bezrobotnych oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 21 grudnia 2021 r., sygn. akt III SA/Kr 862/21, po rozpoznaniu skargi K.P. (dalej "skarżący") na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia 30 kwietnia 2021 r. nr WP-VII.8641.111.2021 w przedmiocie zasiłku dla bezrobotnych uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

W dniu [...] marca 2021 r. skarżący zarejestrował się w Powiatowym Urzędzie Pracy w [...].

Decyzją z dnia 2 marca 2021 r., znak: PUPIII.710.180117/00005.2021.AJ Starosta [...] uznał skarżącego za osobę bezrobotną oraz odmówił mu przyznania zasiłku dla bezrobotnych od dnia 2 marca 2021 r. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w Powiatowym Urzędzie Pracy rozwiązał stosunek pracy na mocy porozumienia stron lub za wypowiedzeniem. W takim przypadku zasiłek przysługuje bezrobotnemu po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania w urzędzie.

Opisaną na wstępie decyzją z dnia 30 kwietnia 2021 r., po rozpoznaniu odwołania skarżącego, Wojewoda Małopolski uchylił zaskarżoną decyzję organu I instancji w części orzekającej o odmowie przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych i orzekł o przyznaniu skarżącemu prawa do zasiłku dla bezrobotnych od dnia 31 maja 2021 r. do dnia 28 sierpnia 2021 r. w wysokości 80% kwoty zasiłku na zasadach określonych w ustawie. W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia wojewoda wskazał, że w dniu rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy w [...] skarżący spełniał przesłanki do otrzymania statusu osoby bezrobotnej. Na podstawie przedłożonych dokumentów organ I instancji ustalił również, że spełnione zostały przesłanki z art. 71 ust. 1 i 2 ustawy do przyznania prawa do zasiłku. Sporna jest natomiast kwestia od kiedy powinien przysługiwać skarżącemu zasiłek dla bezrobotnych - od dnia rejestracji czy po upływie karencji, tj. 90 dni od dnia rejestracji, co wynika z uzasadnienia zaskarżonej decyzji. Organ podniósł ponadto, że skarżący w dniu rejestracji przedstawił m. in.: świadectwo pracy z dnia [...] września 2020 r. wystawione przez [...] Sp. [...] z [...], z którego wynika, że stosunek pracy ustał w dniu [...] września 2020 r. w wyniku porozumienia stron (art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy). Okoliczność tę potwierdził pracodawca w mailu z dnia [...] marca 2021 r. używając określenia "umowa o pracę została rozwiązana za porozumieniem stron, za obopólną zgodą". Takiego samego określenia użył skarżący w swoim oświadczeniu z dnia [...] marca 2021 r.; świadectwo pracy z dnia [...] marca 2021 r. wystawione przez [...] s.c. [...] z [...], z którego wynika, że stosunek pracy ustał w dniu [...] lutego 2021 r. w wyniku "oświadczenia pracodawcy z zachowaniem okresu wypowiedzenia art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu Pracy". Organ podał, że zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1409 ze zm.) "prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który: (...) w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w powiatowym urzędzie pracy rozwiązał stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy albo rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania lub pracownik rozwiązał umowę o pracę w trybie art. 55 § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy". Zgodnie z art. 75 ust. 2 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy "bezrobotnemu, o którym mowa w ust. 1, spełniającemu warunki określone w art. 71, zasiłek przysługuje: (...) po okresie 90 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy - w przypadku wymienionym w ust. 1 pkt 2 i 8". Ustawodawca enumeratywnie wymienił więc sytuacje, w których dyspozycja z art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie ma zastosowania: gdy rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło za wypowiedzeniem i było spowodowane zmianą miejsca zamieszkania albo rozwiązanie umowy nastąpiło w trybie art. 55 § 11 Kodeksu pracy (bezzwłoczne rozwiązanie umowy w przypadku, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia swoich podstawowych obowiązków w stosunku do pracownika). Organy ustaliły, że w niniejszej sprawie żadna z tych sytuacji nie wystąpiła. Oran wskazał, że zgodnie z przepisem art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy tryb rozwiązania stosunku pracy jest badany w okresie 6 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy. Tymczasem skarżący zarejestrował się w Powiatowym Urzędzie Pracy w [...] w dniu [...] marca 2021 r., a więc okres 6 miesięcy przed zarejestrowaniem liczony jest od dnia 1 września 2020 r. do dnia 1 marca 2021 r. W okresie tym doszło do rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron - dowód: świadectwo pracy z dnia [...] września 2020 r., wystawione przez [...] Sp. z o.o. [...] z [...]. Jednocześnie organ odwoławczy wyjaśnił, że z przepisu art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie wynika, że należy uwzględnić wyłącznie ostatnie zatrudnienie. Ustalając okres i datę przyznania prawa do zasiłku, organ ma obowiązek uwzględnić każde rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron, które miało miejsce w okresie 6 miesięcy przed rejestracją. W takim przypadku, prawo do zasiłku przysługuje po upływie 90 dni od dnia zarejestrowania się w Urzędzie czyli od dnia 31 maja 2021 r. Wysokość zasiłku dla bezrobotnych jest uzależniona od wykazanego przez bezrobotnego "okresu uprawniającego do zasiłku" i została określona w art. 72 ustawy. Na dzień rejestracji skarżący wykazał okres uprawniający do zasiłku krótszy niż 5 lat, dlatego zasiłek dla bezrobotnych przysługuje w wysokości 80% kwoty podstawowej zasiłku, na okres z art. 73 ust. 1 pkt 1 skrócony o 90 dni co jest wynikiem rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron. Wyjaśniono nadto, że długość przysługującego skarżącemu prawa do zasiłku wynika z art. 73 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.