Wyrok NSA z dnia 2 czerwca 2016 r., sygn. I OSK 2118/14

Niezrealizowanie celu wywłaszczenia nie może prowadzić do wyłączenia ochrony własności nieruchomości podmiotu, który ją nabył od wywłaszczyciela.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Wiesław Morys (spr.), Sędzia NSA Bożena Popowska, Sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska, Protokolant starszy asystent sędziego Rafał Kopania, po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej K. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 23 kwietnia 2014 r. sygn. akt II SA/Kr 218/14 w sprawie ze skargi K. W. na decyzję Wojewody Małopolskiego z dnia [...] grudnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2014 r., sygn. akt II SA/Kr 218/14, oddalił skargę K. W. na sprecyzowaną w sentencji decyzję Wojewody Małopolskiego.

W jego uzasadnieniu Sąd ten podał, że w dniu 16 stycznia 2001 r. J. W. wystąpiła z wnioskiem o zwrot wywłaszczonych działek nr [...] i nr [...] obr. [...] (mały) P. B. Dnia 14 grudnia 2007 r. J. W. zmarła, zaś jej spadkobiercy, tj. B. P., A. W. i K. W. w dniu 21 stycznia 2008 r. oświadczyli, że przystępują do toczącego się postępowania. Jak wynika z poczynionych ustaleń, działki objęte żądaniem zostały przejęte na rzecz Skarbu Państwa na podstawie decyzji Naczelnika Dzielnicy K. - K. z dnia [...] lipca 1985 r., nr [...], z przeznaczeniem pod budowę Bazy Zajezdni Autobusowej MPK przy ul. [...] w K. W chwili wywłaszczenia w księdze wieczystej prowadzonej dla w/w działek figurował jako właściciel W. W., jednak decyzją z dnia [...] lipca 1985 r., nr [...], Naczelnik Dzielnicy K. - K. zmienił decyzję z dnia [...] lipca 1985 r. i w miejsce W. W. wpisał J. W. W związku z powyższym poprzednią właścicielką spornej nieruchomości była J. W. Wedle wykazu zmian gruntowych nr [...] z [...].02.1995 r. działki nr [...] o pow. 0,0567ha i nr [...] o pow. 0,0149ha utworzyły wraz z innymi działki nr [...] o pow. 2,6008ha i nr [...] o pow. 0,3105 ha obr. 31 jedn. ewid. K.. Planem podziału nr [...] działka nr [...] o pow. 0,3105ha została podzielona na działki nr [...] o pow. 0,1675ha, nr [...] o pow. 0,0648ha i nr [...] o pow. 0,0782ha, zaś planem podziału o tym samym numerze działka nr [...] o pow. 2,6008ha została podzielona na działki nr [...] o pow. 2,2746ha, nr [...] o pow. 0,3245ha i nr [...] o pow. 0,0017ha obr. 31 jedn. ewid. K. Jak wynika z powyższego oraz porównania aktualnej mapy ewidencyjnej z archiwalną mapą obr. [...] (mały) P. B. działki nr [...] i nr [...] stanowią obecnie części działek: nr [...], nr [...], nr [...] i nr [...] obr. [...] jedn. ewid. K. W odniesieniu do części działek nr [...] i nr [...] obr. [...] jedn. ewid. [...] Prezydent Miasta K. wyłączył się od prowadzenia sprawy i pismem z dnia 22 marca 2013 r. przekazał akta Wojewodzie Małopolskiemu z prośbą o wyznaczenie innego organu do prowadzenia sprawy w tym zakresie. Działki nr [...] i nr [...] obr. [...] jedn. ewid. K. przeszły na własność Gminy Miejskiej K. na podstawie decyzji Wojewody K. z dnia [...] stycznia 1992 r., nr [...]. Następnie prawo własności w/w działek zostało wniesione przez Gminę Miejską K., jako aport do spółki [...] Giełda Rolno-Ogrodnicza [...] S.A. umową w formie aktu notarialnego - Rep. A Nr [...] - z dnia [...] września 1997 r. Spółka [...] S.A. została następnie przejęta przez spółkę [...] Ltd. Sp. z o.o. na podstawie protokołu z walnego zgromadzenia akcjonariuszy - Rep. A Nr [...] - z dnia [...] października 2005 r. Z kolei spółka [...] Ltd. Sp. z o.o. zbyła umową w formie aktu notarialnego - Rep. A Nr [...] - z dnia [...] sierpnia 2006 r. prawo własności w/w działki na rzecz M. N., która następnie odsprzedała działki nr [...] i nr [...] spółce "[...]" Sp. z o.o. umową - Rep. A Nr [...] - z dnia [...] grudnia 2006 r., która to spółka zmieniła nazwę na [...] Sp. z o.o. z siedzibą w W., która w dalszej kolejności przekształciła się w spółkę "[...]" Sp.k., a następnie w spółkę "[...] Sp. z ograniczoną odpowiedzialnością" Sp.k. Aktualnie działki nr [...] o pow. 2,2746ha i nr [...] o pow. 0,1675ha obr. [...] jedn. ewid. K., ujawnione są w księdze wieczystej nr [...] i stanowią własność spółki "[...] Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością" Spółka komandytowa z siedzibą w W. Organ I instancji powołał się na przepis art. 136 ust. 3 oraz art. 137 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r., Nr 102, póz. 651 z późn. zm.), wskazując na trzy podstawowe przesłanki zwrotu wywłaszczonej nieruchomości: po pierwsze - z wnioskiem wystąpić muszą wszystkie uprawnione do tego osoby, po drugie - cel wywłaszczenia nie został zrealizowany, po trzecie - stan prawny nieruchomości nie może stanowić przeszkody do zwrotu. W ocenie organu nie jest możliwy w aktualnym stanie prawnym zwrot ww. nieruchomości, mimo iż jest ona zbędna na cel wywłaszczeniowy. Zgodnie bowiem z wpisem w księdze wieczystej nr [...] nieruchomości te stanowią obecnie własność spółki "[...] Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością" Spółka komandytowa z siedzibą w W. Skarb Państwa lub gmina nie władają więc przedmiotową nieruchomością i nie mogą w tej sytuacji odebrać gruntu lub budynków aktualnemu właścicielowi i wydać decyzji o ich zwrocie poprzedniemu właścicielowi, nawet gdyby stały się one zbędne na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. W związku z powyższym, działając zgodnie z ustalonym orzecznictwem w tego typu sprawach, organ prowadzący postępowanie zawiesił sprawę postanowieniem z dnia [...] grudnia 2011 r., zakreślając stronom trzymiesięczny termin na podjęcie kroków zmierzających do usunięcia z obrotu umów przenoszących własność przedmiotowej nieruchomości. W związku z niewystąpieniem przez strony z w/w powództwem postanowieniem z dnia [...] marca 2013 r. podjęto postępowanie. Decyzją z [...] czerwca 2013 r. Prezydent K. odmówił zwrotu przedmiotowych nieruchomości. Po rozpatrzeniu odwołania K. W. od powyższej decyzji Wojewoda Małopolski sprecyzowaną w sentencji niniejszego wyroku decyzją utrzymał ją w mocy, czyniąc tożsame ustalenia faktyczne i podtrzymując argumentację prawną przedstawioną przez organ I instancji.