Wyrok NSA z dnia 18 maja 2016 r., sygn. II FSK 1128/14

Oceniając zasadność wniosku o umorzenie zaległości podatkowej organy podatkowe powinny rozważyć, czy sytuacja ekonomiczna, rodzinna podatnika rokuje możliwość spłaty zaległości, choćby w ratach i czy koszty prowadzenia postępowania egzekucyjnego w sytuacji majątkowej podatnika nie przewyższą możliwych do uzyskania od niego kwot. Nie służy bowiem interesom państwa podejmowanie prób przymusowego wykonania zobowiązania podatkowego, które generować będą jedynie koszty, bez efektów w postaci odzyskania należności. Przy ocenie istnienia przesłanek ważnego interesu podatnika i interesu publicznego należy uwzględnić nie tylko okoliczności powstania zaległości, ale także również aktualną w dacie orzekania sytuację podatnika, w tym również jego sytuację rodzinną i ekonomiczną.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jan Rudowski (sprawozdawca), Sędzia NSA Jolanta Sokołowska, Sędzia WSA (del.) Bogusław Woźniak, Protokolant Anna Dziewiż-Przychodzeń, po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej E. K. i A. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 7 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Po 360/13 w sprawie ze skargi E. K. i A. K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 lutego 2013 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 r. wraz z odsetkami za zwłokę 1) oddala skargę kasacyjną, 2) odstępuje od zasądzenia na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z dnia 7 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Po 360/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę E. i A. K. (dalej: "strona", "skarżący") na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 lutego 2013 r. w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowej.

2. Ze stanu faktycznego przedstawionego przez sąd pierwszej instancji wynika, że wnioskiem z dnia 31 lipca 2012 r. (data wpływu) skarżący wystąpili do Naczelnika Urzędu Skarbowego P. z prośbą o umorzenie zaległości podatkowej w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 r. w kwocie 59 396 zł powstałej w związku z umorzeniem części wierzytelności wynikającej z zawartej przez nich w dniu 19 listopada 1992 r. umowy kredytowej. W argumentacji wniosku podniesiono, że w sprawie ziściła się przesłanka ważnego interesu podatników, o której mowa w art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8 poz. 60 ze zm.). Podatnicy wyjaśnili, że w 1992 r. zaciągnęli w banku kredyt na dokończenie budowy domu jednorodzinnego w P. Na skutek problemów finansowych, jakie wystąpiły w związku z prowadzoną przez małżonków działalnością gospodarczą, kredyt nie był spłacany. Konsekwencją powyższego było "przekazanie" hipoteki domu do dyspozycji banku, jednak działanie to nie pokryło całości zadłużenia. W 2009 r. skarżący zawarli z bankiem P. umowę ugody. Realizacja tej ugody pociągnęła za sobą powstanie zobowiązania podatkowego, którego zapłata, zdaniem podatników, pozostaje w jaskrawej sprzeczności z ich interesem i może wpłynąć na realizację ich podstawowych potrzeb egzystencjalnych. W dalszej części uzasadnienia wniosku A. K. wskazał, że od 1984 r. jest inwalidą wojskowym, od 1995 r. posiada orzeczenie o II grupie niepełnosprawności, a od czerwca 2009 r. jego jedynym dochodem jest renta w wysokości 1 345 zł netto. E. K. oświadczyła natomiast, że otrzymuje emeryturę w wysokości 927 zł netto. Zaznaczyła także, że w okresie od listopada 2011 r. do kwietnia 2012 r. przeszła trzy operacje rekonstrukcji kręgosłupa i obecnie jest w trakcie rehabilitacji. Dodała, że posiadany samochód Chevrolet [...] umożliwia jej przemieszczanie się m.in. na rehabilitację.