Wyrok NSA z dnia 4 kwietnia 2013 r., sygn. II FSK 2834/12

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, Sędzia NSA Stanisław Bogucki, Sędzia WSA del. Andrzej Jagiełło (sprawozdawca), Protokolant Justyna Bluszko-Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. sp. z o.o. z siedzibą w S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 25 maja 2012 r. sygn. akt I SA/Kr 418/12 w sprawie ze skargi S. sp. z o.o. z siedzibą w S. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 10 stycznia 2012 r. nr [...] w przedmiocie zawieszenia postępowania w sprawie podatku od nieruchomości za 2008 r. i 2009 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

U Z A S A D N I E N I E 1.1 Zaskarżonym wyrokiem z dnia 25 maja 2012 r. sygn.. akt I SA/Kr 418/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę S. sp. z o.o. w S. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z 10 stycznia 2012 r. w przedmiocie odmowy zawieszenia postępowania.

1.2 Sąd pierwszej instancji przedstawił następujący stan sprawy: pismem z 17 maja 2011 r. S. sp. z o.o. zwróciła się do Burmistrza Miasta i Gminy o zawieszenie na podstawie art. 201 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej (dalej: Ord. pod.), prowadzonego przez ten organ, postępowania w sprawie określenia wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości za lata 2008 - 2009. Podniosła, że dla określenia wysokości zobowiązania zasadniczą kwestię stanowiło rozstrzygnięcie w przedmiocie przysługującego jej zwolnienia podatkowego a w tej sprawie została skierowana do Naczelnego Sądu Administracyjnego skarga kasacyjna. Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2011 r. Burmistrz Miasta i Gminy S. odmówił zawieszenia postępowania podatkowego w sprawie i wskazał, że zarówno wniesienie skargi kasacyjnej, jak i wydane w wyniku jej wniesienia orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie stanowią zagadnienia wstępnego w rozumieniu art. 201 § 2 pkt 2 Ord. pod. Po rozpoznaniu zażalenia skarżącej, zaskarżonym postanowieniem Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. utrzymało w mocy postanowienie organu pierwszej instancji. Organ podniósł, że zawieszenie postępowania na podstawie art. 201 § 1 pkt 2 Ord. pod. uzależnione jest od wystąpienia warunków składających się na konstrukcję zagadnienia wstępnego tj.: gdy wyłania się ono w toku postępowania podatkowego; jego rozstrzygnięcie należy do innego organu lub sądu; rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego, zatem zagadnienie wstępne musi poprzedzać rozpatrzenie sprawy oraz istnieje zależność między rozstrzygnięciem zagadnienia wstępnego, a rozpatrzeniem sprawy i wydaniem decyzji. Zdaniem organu, w sprawie nie wystąpiły przesłanki do zawieszenia postępowania dotyczącego określenia wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości za rok 2008 i 2009, gdyż rozstrzygnięcie dotyczące określenia wysokości tego podatku za 2005 i 2006 r. ( a tego dotyczyła skarga kasacyjna od wyroku WSA w Krakowie I SA/Kr 1609/10) nie stanowiło zagadnienia wstępnego. Zagadnienie takie dotyczy sytuacji, kiedy rozstrzygniecie merytoryczne sprawy będącej przedmiotem postępowania administracyjnego uzależnione jest od wcześniejszego rozstrzygnięcia zagadnienia materialnoprawnego, które z istoty swej należy do kompetencji innego organu administracyjnego lub sądu i nie było wcześniej przesądzone. Rozpoznanie skargi kasacyjnej nie jest rozstrzyganiem zagadnienia wstępnego i nie stanowi okoliczności uzasadniającej zawieszenie postępowania administracyjnego na podstawie wskazanego przepisu. W skardze strona skarżąca domagała się uchylenia postanowień organów obu instancji podnosząc zarzut błędnego ustalenia przesłanek zawieszenia postępowania, określonych w art. 201 § 1 pkt 2 Ord. pod. oraz naruszenia prawa materialnego - at. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Podniosła, że rozstrzygnięcie kwestii, czy zgodnie z § 2 ust.1 lit. A uchwały nr XX/115/04 Rady Miejskiej w Skawinie z dnia 24 marca 2004 r. nabyła ona prawo do zwolnienia z podatku w oparciu o art. 7 ust. 3 cyt. jest zasadniczą kwestią z zakresu prawa materialnego, która przesądziłaby o bezprzedmiotowości postępowania w zakresie podatku za lata 2008 - 2009. 1.3 Sąd administracyjny pierwszej instancji uznał skargę za bezzasadną i przypomniał, że przedmiotem sporu jest obowiązek zawieszenia postępowania podatkowego na podstawie art. 201 § 1 pkt 2 Ord. pod. z uwagi na oczekiwanie na rozstrzygnięcie skargi kasacyjnej od wyroku sądu pierwszej instancji rozpatrującego skargę na decyzję w przedmiocie podatku za okresy wcześniejsze, w sytuacji gdy kwestią sporną we wszystkich postępowaniach była możliwość skorzystania przez stronę skarżącą ze zwolnienia podatkowego przewidzianego przez prawo miejscowe. Sąd podzielił pogląd organu co do wyjątkowego charakteru instytucji zawieszenia postępowania, które co do zasady powinno się toczyć bez przerwy. Wskazany przepis obliguje do zawieszenia postepowania w przypadku, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. W ocenie Sądu nie jest zagadnieniem wstępnym w rozumieniu art. 201 §1 pkt 2 Ord. pod. rozstrzygnięcie w przedmiocie skargi kasacyjnej od wyroku sądu pierwszej instancji, nawet gdy przedmiotem sporu przed organami podatkowymi i w skardze kasacyjnej jest tożsama kwestia, skorzystania z prawa do zwolnienia podatkowego. Zagadnienie wstępne dotyczy sytuacji, w której wydanie orzeczenia merytorycznego w sprawie będącej przedmiotem postępowania przed właściwym organem, uwarunkowane jest uprzednim rozstrzygnięciem wstępnego zagadnienia prawnego, zaś ocena tego zagadnienia wstępnego, gdyby ono samo w sobie mogło być przedmiotem odrębnego postępowania, należy ze względu na jego przedmiot do kompetencji innego organu państwowego niż ten, przed którym toczy się postępowanie w głównej sprawie. W rozpoznawanej sprawie to ten sam organ prowadził postępowania w sprawach dotyczących podatku od nieruchomości (nadpłaty i wymiaru) za kolejno lata podatkowe , a skarga kasacyjna była jedynie skutkiem zainicjowania kontroli instancyjnej zapadłego w sprawie orzeczenia sądu pierwszej instancji dotyczącego początkowego okresu (lata 2005 i 2006). W sprawie dotyczącej określenia zobowiązania podatkowego zagadnienie wstępne może dotyczyć takich okoliczności, które mogą mieć wpływ np. na ustalenie podmiotu zobowiązanego lub poszczególnych elementów stosunku prawnopodatkowego, co do których zarazem nie jest władny wypowiedzieć się samodzielnie organ podatkowy. Postępowanie podatkowe toczące się w jednej sprawie nie stanowi, natomiast podstawy do zawieszenia postępowania podatkowego w innej sprawie, obejmującej np. kolejny rok podatkowy i w każdej z nich organy zobowiązane są do prowadzenia odrębnego postępowania Ze wskazanego przepisu Sąd wyciągnął wniosek, że skarga kasacyjna od wyroku sądu administracyjnego w przedmiocie zaskarżenia decyzji podatkowej za okresy poprzedzające lata podatkowe, których dotyczy trwające postępowanie przed organem podatkowym nie jest "zagadnieniem wstępnym" w rozumieniu art. 201§1 pkt 2 Ordynacji podatkowej. Skarga kasacyjna jest bowiem jedynie procesowym uprawnieniem do zaskarżenia wyroku sądowego i wynikiem suwerennej decyzji każdej ze stron postępowania. Nie ma natomiast związku z możliwością wszczęcia i kontynuowania postępowań podatkowych za następne okresy rozliczeń z fiskusem. Gdyby stanąć na odmiennym stanowisku, to zmiana lub uchylenie decyzji organu za lata poprzedzające stanowiłoby podstawę do wznowienia postępowania w trybie art. 240 §1 pkt 7 Ord. pod., bowiem uchylenie lub zmiana rozstrzygnięcia w przedmiocie zagadnienia wstępnego stanowi podstawę do wznowienia postępowania głównego w oparciu o ten przepis. Rozstrzygnięcia organu podatkowego (także sądu administracyjnego kontrolującego prawidłowość wydanych decyzji) w przedmiocie podatku oparte na wykładni tych samych przepisów prawa materialnego są, natomiast rozstrzygnięciami odrębnymi. W konsekwencji, rozstrzygnięcia sądu w przedmiocie interpretacji tożsamych przepisów w postępowaniu podatkowym za lata poprzedzające, nie można traktować jako zagadnienia wstępnego w rozumieniu art.201 §1 pkt 2 Ord. pod. W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie, wbrew twierdzeniom skarżącej, nie wystąpiły przesłanki do obligatoryjnego zawieszenia postępowania podatkowego. Jeśli nawet w powołanej przez skarżącą sprawie zawisłej przed Naczelnym Sądem Administracyjnym podstawowa kwestia sporna (zwolnienie podatkowe) była identyczna, to jej wynik nie ma wpływu na rozpoznawaną sprawę. 2.1 W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku S. sp. z o.o. zarzuciła I. na podstawie art. 174 pkt. 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, naruszenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny następujących przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy: - art. 1 ust. 1ustawy Prawo o w zw. z art. 1 i art. 3 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Sądy kontrolują wykonywanie administracji publicznej i kontrola ta, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem. Zgodnie z tak pojętą kontrolą Wojewódzki Sąd Administracyjny nie uwzględnił zdarzeń prawnych i faktycznych, które istniały w chwili wydania kontrolowanego aktu organu administracji. - art. 141 § 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, poprzez pośrednie przyjęcie błędnego stanu faktycznego. II. na podstawie art. 174 pkt. 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, naruszenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny następujących przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy: - art. 145 § 2 ppsa w związku z art.201 § 1 pkt 2 Ordynacji Podatkowej mające istotny wpływ na wynik sprawy poprzez oparcie rozstrzygnięcia na błędnej interpretacji powołanego przepisu Ordynacji Podatkowej. Przy tak sformułowanych zarzutach wnosiła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie oraz zasądzenie poniesionych kosztów postępowania. 2.2 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. nie złożyło odpowiedzi na skargę kasacyjną.