Wyrok NSA z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. I FSK 1428/11

Konieczność posiadania dowodów na okoliczność poczynionych wydatków, na podstawie których wyliczana jest podstawa opodatkowania nie tylko nie jest sprzeczna z przepisami ustawy VAT czy VI Dyrektywy, ale czyni zadość również ogólnym zasadom postępowania określonym w Ordynacji podatkowej.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Niezgódka - Medek, Sędzia NSA Adam Bącal, Sędzia NSA Barbara Wasilewska (sprawozdawca), Protokolant Marek Kleszczyński, po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K. D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 11 maja 2011 r. sygn. akt I SA/Wr 235/11 w sprawie ze skargi K. D. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 29 listopada 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2007 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od K. D. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej we W. kwotę 3.600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

Wyrokiem z dnia 11 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 235/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę K. D. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 29 listopada 2010 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2007 r.

Stan sprawy przedstawiony przez Sąd I instancji:

K. D., będący zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, prowadził działalność gospodarczą w zakresie handlu używanymi samochodami, oponami oraz świadczenia usług wulkanizacji. W zakresie obrotu samochodami osobowymi wybrał opodatkowanie metodą marży. W toku przeprowadzonego postępowania kontrolnego Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w J. stwierdził nieprawidłowości polegające na niezaewidencjonowaniu 6 faktur, co doprowadziło do zaniżenia podatku (w miesiącach lutym, marcu, kwietniu, czerwcu). Faktury te okazali nabywcy samochodów, zeznając, że wykazane w nich kwoty są zaniżone (dot. 2 faktur), w dwóch kolejnych transakcjach na tego samego nabywcę wystawiono dwie faktury - na inne niższe kwoty - dokumenty te ujęto w ewidencji sprzedaży za kolejny miesiąc, zaś w 2 przypadkach nabywcy potwierdzili zgodność ceny zawartej na fakturze. Ponadto podatnik wystawił dwie faktury na sprzedaż tego samego samochodu, jak też z naruszeniem z art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm., zwanej dalej U.p.t.u."), błędnie zadeklarował podatek w odniesieniu do 5 faktur, niewłaściwie też (wg nieprawidłowego kursu) dokonał przeliczenia wyrażonej w walutach obcych ceny zakupu pojazdów wynikającej z zawartych umów, co wpłynęło na wysokość wyliczanej marży i podatku. W poczet materiału dowodowego włączono ponadto dokumenty zebrane w toku postępowania karno - skarbowego prowadzonego względem skarżącego. Zawierały one protokoły przesłuchania nabywców samochodów ujawniające, że w niektórych przypadkach (70 na 179 transakcji) kwota wykazywana na fakturach była znacząco niższa niż faktycznie zapłacona przez nabywcę. Ujawniono też, że faktura nr 1/2007 nie odzwierciedlała rzeczywistego przebiegu zdarzeń, gdyż jej adresat (S. D.) nie był faktycznym nabywcą samochodu, podobnie jak wykazana w niej cena (2.200 zł). Rzeczywista sprzedaż nastąpiła na rzecz W. D. za pośrednictwem komisu za cenę 11.700 zł (w tym 200 zł wynosiła prowizja komisu). Okoliczności te ujawnił przesłuchany w charakterze świadka S. D. Skarżący, zeznając w charakterze podejrzanego, w toku postępowania przygotowawczego prowadzonego pod nadzorem Prokuratura Rejonowego w W., przyznał się do wystawiania nierzetelnych faktur, oświadczenie to włączono do akt sprawy. W zakresie pozostałych 109 transakcji w 96 przypadkach ceny zafakturowane zostały potwierdzone przez nabywców, w trzech przypadkach były wyższe niż faktycznie zapłacone, w 4 przypadkach świadkowie nie pamiętali czy były jakieś różnice, w 6 przypadkach z przyczyn niezależnych od organów podatkowych nie udało się przesłuchać nabywców. W rezultacie tych ustaleń w przypadku zaistnienia rozbieżności pomiędzy kwotami z faktur a zaznanymi przez świadków przyjęto kwoty zeznane, przy braku danych przyjęto kwoty z faktur. Ujawniono również, że dokonując ewidencjonowania za pomocą kasy fiskalnej sprzedaży samochodów wykazywał ją jako zwolnioną, z uwagi na opodatkowanie marży. Jednocześnie sprzedaż tę dokumentował fakturami VAT nie przyporządkowując paragonów do faktur, w ewidencji ujmując jedynie sprzedaż fakturowaną. Kontrolujący stwierdzili rozbieżności pomiędzy wartościami wykazanymi w dokumentacji i ewidencji kasowej oraz nieujęcie w rejestrach i deklaracjach VAT -7 11 transakcji zaewidencjonowanych za pomocą kas fiskalnych, co przełożyło się na zaniżenie podatku należnego. W konsekwencji organ podatkowy powołując się na przepis art. 29 ust. 1 U.p.t.u. wyliczył niezaewidencjonowany z tego tytułu podatek na kwotę 14. 237 zł. W świetle zebranych dowodów organ podatkowy prowadzone przez skarżącego ewidencje uznał za nierzetelne, jednakże wobec istnienia dowodów z przesłuchania świadków pozwalających na ustalenie podstawy opodatkowania, powołując się na przepis art. 23 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn . Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.- dalej wskazywana jako "O.p."), odstąpił od szacowania. W odniesieniu do 9 faktur dodatkowo stwierdzono, że nie dokumentują one sprzedaży, jednakże z uwagi na brzmienie art. 108 ust. 1 U.p.t.u. rodzą obowiązek zapłaty podatku. W związku z powyższym określił K. D. zobowiązanie w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2007 r.