Postanowienie NSA z dnia 19 stycznia 2010 r., sygn. II OZ 1192/09

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Leszek Leszczyński po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z. N. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 28 października 2009 r., sygn. akt II SO/Kr 20/09 o umorzeniu postępowania sądowego w sprawie z wniosku Z. N. o wymierzenie grzywny Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Nowym Sączu w przedmiocie braku przekazania skargi wraz z odpowiedzią postanawia uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 28 października 2009 r., sygn. akt II SO/Kr 20/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) w związku z art. 55 § 1 p.p.s.a, umorzył postępowanie sądowe w sprawie z wniosku Z. N. o wymierzenie grzywny Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Nowym Sączu w przedmiocie braku przekazania skargi wraz z odpowiedzią. W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że w dniu 3 lipca 2009 r. Z. N. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wniosek o wymierzenie Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Nowym Sączu grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a. We wniosku tym wskazała, że Kolegium nie wywiązało się z obowiązku przekazania Sądowi skargi wnioskodawczyni z dnia 18 maja 2009 r. na bezczynność tego organu wraz z aktami sprawy oraz odpowiedzią organu na skargę. WSA podał dalej, że zgodnie z art. 55 § 1 p.p.s.a. w razie niezastosowania się do obowiązku polegającego na przekazaniu skargi skarżącego do wojewódzkiego sądu administracyjnego w terminie 30 dni od daty jej wniesienia wraz z odpowiedzią na skargę i aktami sprawy, sąd na wniosek skarżącego może orzec o wymierzeniu organowi grzywny. Jak podał Sąd, postępowanie w przedmiocie wymierzenia organowi grzywny na podstawie art. 55 p.p.s.a. jest odrębnym postępowaniem. W tym miejscu przywołano uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 kwietnia 2008 r., sygn. akt II FPS 1/08 i stwierdzono, iż okoliczność, że Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę w składzie 7 sędziów oznacza, że zajętym w tej uchwale stanowiskiem związane są inne składy sadów administracyjnych. Jak wskazał WSA, z akt sprawy wynika, że wnioskodawczyni w dniu 18 maja 2009 r. złożyła za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Nowym Sączu skargę na bezczynność tego organu. Skarga ta nie została w terminie 30-dniowym przekazana wraz z aktami sprawy i z odpowiedzią na nią do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Sąd podał, że wniosek o wymierzenie grzywny organowi wniesiono 3 lipca 2009 r., a skarga na bezczynność wraz z aktami sprawy zostały przekazane Sądowi po 7 lipca 2009 r. tj. 7 lipca nadano przesyłkę w urzędzie pocztowym. Jak wskazano sprawę ze skargi Z. N. na bezczynność Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie rozpoznał w dniu 30 września 2009 r. Sąd podał, że postępowanie o wymierzenie organowi grzywny, jako służące do realizacji ustawowego celu, jakim było nadesłanie przez organ skargi wraz z aktami sprawy, został już osiągnięty. Jak stwierdzono, art. 55 p.p.s.a. ma na celu dyscyplinowanie organów administracji publicznej, a wymierzenie grzywny jest środkiem służącym realizacji tego celu. W tym zakresie Sąd powołał się na postanowienie NSA z dnia 1 lipca 2008 r., sygn. akt II GZ 78/08. Stwierdził, że realizacja tego obowiązku przed rozpoznaniem skargi uzasadnia zbędność merytorycznego orzekania co do samego wniosku o wymierzenie organowi grzywny oraz że pogląd taki przeważa również w doktrynie, jak również że do tych poglądów nawiązuje NSA w uzasadnieniu uchwały z dnia 7 kwietnia 2008 r., sygn. akt II FPS 1/08. Wobec tego postępowanie o wymierzenie grzywny stało się bezprzedmiotowe i należało je umorzyć. Za umorzeniem postępowania jako bezprzedmiotowego przemawiał również fakt, iż sprawa ze skargi Z. N. na bezczynność została już rozstrzygnięta przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 30 września 2009 r., sygn. akt II SAB/Kr 60/09. Ustawodawca nie zawarł w art. 55 p.p.s.a. regulacji analogicznej do zamieszczonej w art. 154 § 3 p.p.s.a., co oznacza a contrario, że instytucja grzywny nie mogła znaleźć w tym przypadku zastosowania. Z art. 55 § 1 p.p.s.a. wynika również, że ewentualna nieskuteczność nałożonej grzywny stwarza możliwość rozpoznania sprawy na podstawie nadesłanego odpisu skargi (art. 55 § 2 p.p.s.a.) a także odrębna możność zastosowania sygnalizacji w trybie art. 55 § 3 p.p.s.a. To potwierdza tezę, że nałożenie grzywny nie służy zastosowaniu represji wobec organu, lecz umożliwieniu rozpoznania sprawy. Jednym z zasadniczych argumentów, na których oparta jest koncepcja odrębności postępowania wywołanego wnioskiem o wymierzenie organowi grzywny na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a., jest jego usytuowanie w czasie między wniesieniem skargi a jej przekazaniem do sądu wraz z aktami i odpowiedzią na skargę. Gdyby uznać, że nałożenie grzywny ma charakter represyjny i zmierza głównie do ukarania podmiotu odpowiedzialnego za opóźnienie w przekazaniu skargi i akt, to takie założenie nie byłoby uprawnione. Oznaczałoby ono, że wniosek o wymierzenie grzywny mógłby być skuteczny w przypadku złożenia go po przekazaniu akt i skargi sądowi, po rozpoznaniu skargi lub nawet po kilku latach od wydania orzeczenia w sprawie.