Wyrok NSA z dnia 24 listopada 2006 r., sygn. I OSK 83/06

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Sędziowie Wojciech Chróścielewski (spr.) NSA Małgorzata Pocztarek Protokolant Edyta Pawlak po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ireny M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 31 maja 2005 r. sygn. akt II SA/Kr 3827/01 w sprawie ze skargi Ireny M. na decyzję Wojewody M. z dnia 9 listopada 2001 r. (...) w przedmiocie ustalenia odszkodowania z tytułu wywłaszczonej nieruchomości 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie, 2. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na rzecz adwokata Pawła G. kwotę 180 /słownie: sto osiemdziesiąt/ złotych +22% VAT tytułem zwrotu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz kwotę 250 /słownie: dwieście pięćdziesiąt/ zł tytułem zwrotu kosztów przejazdu.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 31 maja 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, II SA/Kr 3827/01, oddalił skargę Ireny M. na decyzję Wojewody M. z 9 listopada 2001 r. (...) w przedmiocie ustalenia odszkodowania z tytułu wywłaszczenia nieruchomości. Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy. Wojewoda M. zaskarżoną decyzją utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta T. z dnia 14 września 2001 r. ustalającą odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości. W uzasadnieniu przedstawił przebieg wieloletniego postępowania w sprawie. “Urząd Miejski w T." decyzją z 5 września 1984 r. wydaną na podstawie ustawy z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości /Dz.U. 1974 r. nr 10 poz. 64/ wywłaszczył na rzecz Skarbu Państwa położoną w T. nieruchomość o pow. 583 m2 należąca do Ireny M. oraz ustalił odszkodowanie z tego tytułu. Decyzję tą zmienił w części dotyczącej ustalenia i wypłaty odszkodowania “Urząd Wojewódzki w T." decyzją z dnia 2 kwietnia 1985 r. ustalając kwotę odszkodowania na 2.192.128 starych zł. Odszkodowanie to zostało skarżącej wypłacone, jednak decyzje organów obu instancji zostały uchylone wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 kwietnia 1986 r., 1099/85, w którym uznano, iż ustalenie odszkodowania nastąpiło bez przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego. Następnie Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 18 lipca 1996 r., SA/Kr 1118/95 stwierdził nieważność wydanej na podstawie przepisów ustawy z 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami decyzji Wojewody Tarnowskiego z dnia 30 stycznia 1995 r. i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji, uznając, że waloryzację wypłaconego skarżącej odszkodowania dokonano bez podstawy prawnej. W konsekwencji tego wyroku Wojewoda T. decyzją z 29 grudnia 1998 r. ustalił odszkodowanie dla skarżącej w kwocie 93.427,18 zł, uznając jednocześnie, że ze względu na to, że wcześniej wypłacono jej całe odszkodowanie nie przysługuje jej żadna dodatkowa kwota odszkodowania. Prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast decyzją z 11 czerwca 1999 r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody. W wyniku zaskarżenia tej decyzji do Sądu, skład orzekający NSA wystąpił do Prezesa Sądu o wyjaśnienie wątpliwości prawnej: czy w decyzji ustalającej odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości organ winien uwzględnić kwotę wypłaconego odszkodowania, po zrewaloryzowaniu, na podstawie decyzji, która następnie została uchylona. W uchwale składu siedmiu sędziów NSA z dnia 9 października 2000 r., OPS 12/00 przyjęto, że takie odszkodowanie należy uwzględnić, nie można jednak waloryzować kwoty wypłaconego odszkodowania na podstawie art. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2000 r., I SA 1345/99 NSA uchylił decyzje organów obu instancji uznając, że ustalając odszkodowanie pomniejszone o kwotę zwaloryzowanego odszkodowania wypłaconego skarżącej naruszono przepisy prawa materialnego. Prezydent Miasta T. decyzją 14 września 2001 r., w oparciu o sporządzoną przez biegłego nową wycenę, według stanu nieruchomości na dzień 21 sierpnia 1985 r. wyliczył jej wartość na kwotę 2.582.622 starych złotych i orzekł o ustaleniu na rzecz skarżącej odszkodowania w kwocie 21.039,48 zł. Obliczono, że kwota wypłaconego skarżącej odszkodowania stanowiła 84,88% jej wartości, co oznacza, że do wypłaty pozostało 15,12% - czyli kwota 21.039,48 zł. Wojewoda M. swoją decyzją z dnia 9 listopada 2001 r. utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta T. Decyzja ta została zaskarżona do Sądu przez Irenę M. Uważała ona, że biegły zaniżył ponad dwukrotnie wartość nieruchomości. Podniosła także naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 130, art. 132, art. 150 i art. 157 ustawy o gospodarce nieruchomościami, a także rażące naruszenie art. 7, art. 10 i art. 11 Kpa.