Wyrok NSA z dnia 28 maja 1999 r. sygn. I SA 2226/98

Dla spełnienia przesłanek z pkt 6 ust. 1 art. 71 wymagane jest zaistnienie obiektywnie nieprzewidywalnych dla zamawiającego okoliczności gospodarczych lub społecznych, powodujących konieczność /związek przyczynowo-skutkowy/ natychmiastowego /związek czasowy/ udzielenia zamówienia. Innymi słowy dla zastosowania tej normy muszą wystąpić takie okoliczności gospodarcze lub społeczne, których zamawiający przy zastosowaniu należytej staranności nie mógł przewidzieć, a których zaistnienie pociąga za sobą potrzebę natychmiastowego podjęcia działań ze strony zamawiającego, zmierzających do niezwłocznego udzielenia zamówienia publicznego i wykonania go /przez dostawcę lub wykonawcę/.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 28 maja 1999 r. sprawy ze skargi Dyrektora Zarządu Gospodarki Komunalnej W. działającego w imieniu Gminy W. na decyzję Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych z dnia 3 sierpnia 1998 r. Nr ZD/7651/98 w przedmiocie odmowy zgody na zatwierdzenie trybu zamówienia z wolnej ręki - oddala skargę.

Uzasadnienie

Prezes Urzędu Zamówień Publicznych decyzją z 3 sierpnia 1998 r. Nr ZD/7651/98 utrzymał w mocy swoją decyzję z 26 czerwca 1998 r. Nr ZT/6004/98 odmawiającą wyrażenia zgody na zatwierdzenie trybu zamówienia z wolnej ręki na wykonanie remontu piwnic, części parterowych 135 budynków mieszkalnych, dachów i kanalizacji deszczowej.

W uzasadnieniu swej decyzji Prezes Urzędu Zamówień Publicznych podnosił, że pismem z 25 maja 1998 r. Dyrektor Zarządu Gospodarki Komunalnej w W. zwrócił się do niego na podstawie art. 71 ust. 1a ustawy z 10.VI.1994 r. o zamówieniach publicznych z wnioskiem o wyrażenie zgody na zatwierdzenie trybu zamówienia z wolnej ręki na wykonanie remontu piwnic, części parterowych 135 budynków mieszkalnych, dachów i kanalizacji deszczowej. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych decyzją z dnia 26.VI.1998 r. odmówił wyrażenia zgody na zastosowanie wnioskowanego trybu. W dniu 6 lipca 1998 r. Dyrektor Zarządu Gospodarki Komunalnej w W. wystąpił o ponowne rozpatrzenie sprawy orzeczonej powyższą decyzją. Na mocy przepisów ustawy o zamówieniach publicznych podstawowym trybem udzielania zamówienia publicznego jest przetarg nieograniczony jako procedura najlepiej gwarantująca osiągnięcie zasadniczego celu ustawy, jakim jest przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia z zachowaniem zasady konkurencyjności, dostępnego dla wszystkich, prowadzącego do wyboru najlepszej w danej sytuacji oferty. Zamówienie z wolnej ręki jest trybem dopuszczającym odstąpienie od zasady konkurencyjności. Zamawiający podejmuje rokowania tylko z jednym dostawcą i z nim zawiera umowę. Z tego powodu jest to tryb, którego stosowanie ustawodawca dopuszcza tylko w szczególnych, określonych ustawowo sytuacjach. Art. 71 ust. 1 zawiera enumeratywne wyliczenie sytuacji, w których zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki. We wniosku o ponowne rozpatrzenia sprawy zamawiający powołuje się na przesłankę z pkt 6. Zgodnie z tym przepisem zamówienie może zostać udzielone z wolnej ręki w przypadku gdy ze względu na szczególne okoliczności gospodarcze lub społeczne, których zamawiający nie mógł przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia. W przedmiotowej sprawie po przeanalizowaniu uzasadnienia stwierdzić należy, że nie nastąpiła żadna nieprzewidywalna okoliczność. Zamawiający znał stan techniczny wskazanych we wniosku obiektów i powinien odpowiednio wcześniej przystąpić do zorganizowania postępowania przetargowego celem wyłonienia wykonawcy robót. Nadto stwierdzić należy, że ustawa o zamówieniach publicznych przewiduje możliwości skrócenia cyklu wyboru wykonawcy w sytuacji gdy zachodzi pilna potrzeba wykonania zadania.