Wyrok NSA z dnia 30 listopada 1999 r., sygn. I SA/Wr 2445/97

1. Do wydatku budzącego wątpliwości pod względem kosztowym nie w stosunku do wszystkich wspólników jako podatników podatku dochodowego ze wspólnego źródła przychodów, lecz jedynie niektórych z tych wspólników, należy zdecydować się na jedną z dwóch alternatyw: uznać ten wydatek za koszt uzyskania przychodów całego źródła przychodów lub nie uznać go za koszt uzyskania przychodów dla całego tego źródła. Zdaniem Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę wydatek taki powinien być uznany za koszt uzyskania przychodów całego źródła przychodów, a zatem kosztem dla wszystkich wspólników, jako poniesiony z ich majątku wspólnego, nie wyróżniającego udziałów poszczególnych wspólników, a tym samym wskazującego, że wszystko co dzieje się w obrębie tej współwłasności dotyczy wszystkich wspólników łącznie.

2. Skoro ustawodawca w art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ nie wyłączył jednoznacznie z kosztów uzyskania przychodów wspólnego źródła przychodów jakim jest spółka cywilna, wydatków w postaci wartości pracy małżonka jednego ze wspólników, a przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają ustalenia przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów dla całego źródła przychodów, a nie poszczególnych wspólnych wspólników, brak podstawy do uznania, że wydatek taki nie jest kosztem uzyskania przychodów dla całego źródła przychodów, skoro negatywna dyspozycja art. 23 ust. 1 pkt 10 odnosi się tylko do jednego podatnika funkcjonującego w ramach tego źródła, a nie dotyczy pozostałych podatników uzyskujących przychody z tego źródła. Przyjęcie odmiennego poglądu spowodowałoby rozszerzenie opodatkowania na dochody podatników-wspólników spółki, do których nie odnosi się dyspozycja omawianego przepisu, gdyż ich małżonkowie nie świadczyli pracy na rzecz wspólnego źródła przychodów.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 października 1997 r. Inspektor Kontroli Skarbowej w Urzędzie Kontroli skarbowej określił Annie i Ryszardowi M. podatek dochodowy od osób fizycznych za 1996 r. w kwocie 7.999,10 zł /podatek zeznany 4.909,80 zł/ od dochodu w kwocie 37.476,11 zł /dochód zeznany 25.459,86 zł/. Przy wydaniu tej decyzji Inspektor wykorzystał ustalenia zawarte w Wyniku kontroli z dnia 19 września 1997 r., w którym ustalił, że spółka cywilna, której wspólnikami byli Jacek B. i Ryszard N. uzyskała za 1996 r. dochód w kwocie 222.709,59 zł, zamiast zeznanego 198.677,09 zł. Między innymi Inspektor Kontroli Skarbowej nie uznał za koszty uzyskania przychodów spółki wynagrodzeń w kwocie 2.360 zł wypłaconych przez spółkę w 1996 r. za pracę Annie M., żonie Ryszarda M. powołując jako podstawę prawną art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./.