Wyrok NSA z dnia 21 czerwca 1999 r., sygn. IV SA 1606/96

1. Decyzja kasacyjna powodująca przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji nie może być podjęta w sytuacjach innych niż te, które zostały określone w art. 138 par. 2 Kpa. Kompetencje kasacyjne organu odwoławczego są wyjątkiem od zasady merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy przez ten organ. Tak więc niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca art. 138 par. 2 Kpa.

Konieczność przeprowadzenia jednego lub kilku dowodów, np. z przesłuchania świadków czy z dokumentu, mieści się w kompetencji organu odwoławczego i obowiązany on jest ponownie rozpoznać i rozstrzygnąć sprawę.

2. Odmienna ocena prawna przedstawionego przez organ I instancji materiału nie uprawnia organu odwoławczego do przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia organu I instancji. W takiej sytuacji, organ odwoławczy ma obowiązek zastosować instytucję reformacji i orzec co do istoty sprawy.