Zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego - Wyrok NSA z dnia 28 stycznia 2025 r., sygn. I OSK 8/24

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobie, która zrezygnowała z pracy w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, niezależnie od istnienia innych osób zobowiązanych do alimentacji, jeśli zakres opieki uniemożliwia kontynuację zatrudnienia.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Karol Kiczka (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Krzysztof Sobieralski Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2025 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 23 marca 2023 r., sygn. akt III SA/Kr 1868/22 w sprawie ze skargi [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie z dnia 17 października 2022 r., sygn. akt SKO.NP/4115/339/2022 w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżony wyrok, zaskarżoną decyzje oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy Gromnik z 18 sierpnia 2022 r. znak: ŚS.8252.23.2.2021; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie na rzecz [...] kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 23 marca 2023 r., sygn. akt III SA/Kr 1868/22 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie z dnia 17 października 2022 r., sygn. akt SKO.NP/4115/339/2022, w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Zaskarżoną do Sądu decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Tarnowie (dalej też SKO) utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy Gromnik z dnia 18 sierpnia 2022 r. – wydaną na podstawie wskazywanej w niej norm (przepisów) ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 615 ze zm., dalej też uśr) – odmawiającą [...] przyznania świadczenia pielęgnacyjnego (dalej skarżąca kasacyjnie, skarżąca, wnioskująca) w związku z opieką nad niepełnosprawną w znacznym stopniu matką [...]. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Kolegium stwierdziło, że z zaświadczenia wystawionego w dniu 28 grudnia 2021 r. przez KRUS Placówkę Terenową w Tuchowie wynika, że skarżąca w ostatnim okresie przed złożeniem wniosku o świadczenie pielęgnacyjne podlegała ubezpieczeniom społecznym rolników od 6 września 2019 r. do 30 listopada 2021 r. z mocy ustawy w pełnym zakresie jako domownik sprawujący opiekę nad dzieckiem. W piśmie z dnia 8 grudnia 2021 r. skarżąca wskazała, że aktualnie odprowadza składkę na ubezpieczenie zdrowotne do KRUS. Jednak w rozpoznawanej sprawie, zdaniem Kolegium, nie zachodzi bezpośredni związek przyczynowo skutkowy między koniecznością sprawowania opieki nad matką, a zaprzestaniem wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym przez skarżącą. Kolegium podniosło, że gospodarstwo rolne matki skarżącej nastawione jest na produkcję roślinną, zatem trudno uznać za wiarygodne twierdzenia skarżącej, że począwszy od 1 grudnia 2021 r. nie jest w stanie pogodzić opieki nad matką (wychowując przy tym także dwójkę małych dzieci) z pracą w gospodarstwie rolnym (polegającym na zarządzaniu nim), skoro w okresie największego nasilenia prac polowych w gospodarstwie nastawionym na produkcję roślinną była w stanie temu sprostać. Nadto skarżąca posiada jeszcze siostrę oraz brata. Zatem rodzeństwo może wspólnie realizować obowiązek alimentacyjny.