Wyrok NSA z dnia 29 lutego 2024 r., sygn. III OSK 328/23

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz Sędziowie: Sędzia NSA Teresa Zyglewska Sędzia del. WSA Paweł Mierzejewski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 29 lutego 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 listopada 2022 r. sygn. akt II SA/Wa 1358/22 w sprawie ze skargi K.S. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 31 maja 2022 r. nr 010000/620/25307/2021/CSW w przedmiocie odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz skarżącego K.S. 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 25 listopada 2022 r., sygn. akt II SA/Wa 1358/22, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w sprawie ze skargi K.S. (dalej jako "wnioskodawca" albo "skarżący") na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej jako "organ" albo "Prezes ZUS") z dnia 31 maja 2022 r. nr 010000/620/25307/2021/CSW w przedmiocie odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku, uchylił zaskarżoną decyzję oraz zasądził od Prezesa ZUS na rzecz skarżącego kwotę 480 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Prezes ZUS opisaną na wstępie decyzją wydaną na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 53 ze zm.), dalej jako "ustawa emerytalna", odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia. W uzasadnieniu wydanej decyzji Prezes ZUS wskazał, że zgodnie z art. 83 ustawy emerytalnej ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, Prezes ZUS może przyznać w drodze wyjątku świadczenia w wysokości nieprzekraczającej odpowiednich świadczeń przewidzianych w ustawie. Jak wskazał organ, warunki określone w wyżej cytowanym art. 83 ustawy emerytalnej muszą być spełnione łącznie, a niespełnienie nawet jednego z nich wyklucza możliwość przyznania świadczenia w drodze wyjątku. Organ wyjaśnił, że z akt rozpatrywanej sprawy wynika, iż wnioskodawca pozostaje w zatrudnieniu. Stąd uznał, że wnioskodawca nie spełnia przesłanki niemożności podjęcia pracy lub innej działalności objętej ubezpieczeniami społecznymi oraz nie pozostaje bez niezbędnych środków utrzymania.