RPO zaskarżył do SN wyrok o podziale nieruchomości, ze względu na przebieg granicy między działkami i w budynku

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek wniósł skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego na postanowienie Sądu Rejonowego z kwietnia 2005 r., wydane w sprawie o dział spadku po zmarłym i zniesienie współwłasności nieruchomości. Skargę wniesiono, bo sąd rejonowych podzielił dom nie po ścianach konstrukcyjnych, ale pomieszczeniami, a działkę wzdłuż linii nakreślonej przez biegłego, co uniemożliwia skutecznie zniesienie współwłasności.

Rzecznik Praw Obywatelskich wyjaśnił:

• postanowienie Sądu Rejonowego z kwietnia 2005 r. zniweczyło prawo uczestników postępowania do sądowego przeprowadzenia w pełni skutecznego zniesienia współwłasności nieruchomości;
• sąd rażąco naruszył przepisy postępowania przez błędne zaakceptowanie jako podstawy rozstrzygnięcia znoszącego współwłasność nieruchomości projektu podziału, sporządzonego przez biegłego sądowego;
• chodzi o wydzielenie z działki ewidencyjnej dwóch nowych działek przy pominięciu wymaganej oceny, czy mający wynikać z projektu przebieg granicy między wydzielanymi działkami czyni zadość wymogom prawa, zasadom współżycia społecznego oraz czy nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych;
• istota sprawy wymagała objęcia rozstrzygnięciem sądu także kwestii podziału budynku mieszkalno-gospodarczego na wydzielanych działkach, co wymagało zagwarantowania, żeby linia podziału nie przebiegała przez istniejące pomieszczenia i by nie dzieliła budynku na części w sposób nieregularny, skutkujący powstaniem niesamodzielnych gospodarczo części;
• postanowienie sądu stwarza uprawnionym istotne problemy w korzystaniu z przydzielonych im praw rzeczowych, ponieważ są poważne wątpliwości co do rzeczywistej granicy działek w części mającej przebiegać w obrębie budynku, skutkujące kolejnymi sporami sądowymi;
• w efekcie cel, jaki przyświecał uczestniczkom postępowania w postaci trwałej likwidacji sporów związanych ze sposobem korzystania z gruntu, mimo prawomocnego zakończenia postępowania, nie może zostać osiągnięty;
• linia graniczna winna zostać wyznaczona płaszczyzną ściany wyraźnie dzielącej budynek na dwie odrębne całości, przy czym ściana ta powinna być na tyle mocna i trwała, żeby zagwarantować byt jednego z wydzielonych budynków w przypadku ewentualnej rozbiórki lub zniszczenia drugiego;
• skarga wnosi o uchylenie przez Sąd Najwyższy postanowienia Sądu Rejonowego i zwrot sprawy do ponownego rozpoznania.

Redakcja INFORLEX (na podstawie komunikatu PAP)