Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 19 marca 2024 r., sygn. I SA/Gd 1058/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marek Kraus, Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Gorzeń, Sędzia NSA Sławomir Kozik (spr.), Protokolant Specjalista Agnieszka Rupińska, , po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 19 marca 2024 r. sprawy ze skargi M.B. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 września 2023 r. nr 1884/2023 w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz strony skarżącej kwotę 480,- (słownie: czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia 19 września 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Rzeszowie (dalej: ZUS, organ rentowy) działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 28 ust. 2, 3, 3a i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1230.) - zwanej dalej "u.s.u.s.", w oparciu o § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. Nr 141, poz. 1365) - zwanego dalej "rozporządzeniem, odmówił M. B. (dalej: Strona, Wnioskodawczyni, Skarżąca) umorzenia należności z tytułu składek za osobę prowadzącą działalność będącą jednocześnie płatnikiem tych składek w łącznej kwocie 207.629,34 zł.

W zaskarżonej decyzji przedstawiono następujący stan faktyczny sprawy:

Wnioskiem z dnia 5 października 2022 r. Strona zwróciła się do organu rentowego z prośbą o umorzenie w całości zadłużenia w zakresie składek wraz z kwotą odsetek, kosztów egzekucji i kosztów manipulacyjnych wynikających z 96 tytułów wykonawczych. Wniesiono także o ustalenie wysokości zadłużenia wraz z wskazaniem wszelkich kosztów ubocznych.

Z uzasadnienia wniosku wynikało, że Wnioskodawczyni pozostawała w przeświadczeniu, że obowiązki względem organów państwa są w całości i terminowo regulowane przez jej męża. Jesienią 2021 r. dowiedziała się, że jej mieszkanie obciążone jest licznymi hipotekami przymusowymi wobec ZUS. W związku z powyższym wystąpiła do ZUS z wnioskiem o rozliczenie konta i przedstawienie należności. Pismem z dnia 18 stycznia 2022 r. organ rentowy ustalił niedopłatę, z dołączonego zestawienia wynikało, wobec Skarżącej prowadzone jest postępowanie egzekucyjne a łączna kwota zadłużenia na 18 stycznia 2022 r. (wraz z odsetkami) wynosi 46.156,34 zł. Wnioskodawczyni podała, że ZUS odmówił jej wydania na wniosek z dnia 11 marca 2022 r. odpisów tytułów wykonawczych, ponieważ zostały one przesłane jej i skutecznie doręczone i przesłał zestawienie aktualnych tytułów wykonawczych oraz zajęć egzekucyjnych z określeniem należności na łączną kwotę zadłużenia około 110.000,00 zł. W związku ze wskazanymi rozbieżnościami oraz z niewydaniem jej odpisów tytułów wykonawczych Wnioskodawczyni nie miała możliwości ustalenia ostatecznej kwoty zaległości, stąd w maju 2022 r. jej Pełnomocnik zapoznał się z aktami sprawy, z których wynikało, że żaden z tytułów wykonawczych nie został skutecznie doręczony Wnioskodawczyni. Wskazano, że większość pism kierowanych do niej odbierał mąż, który nie był do tego uprawniony, lub w aktach sprawy brak jest zwrotki potwierdzającej doręczenie tytułów wykonawczych i odebranie ich przez Wnioskodawczynię. Nieprawdziwe są więc twierdzenia ZUS, że tytuły wykonawcze zostały nadane na prawidłowy adres i skutecznie doręczone. W ocenie Strony egzekucje zostały więc wszczęte w sposób wadliwy i uległy przedawnieniu.