Nowe obowiązki sprawozdawcze dla firm

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o rachunkowości, która dostosowuje polskie przepisy do unijnej dyrektywy w sprawie przeciwdziałania unikaniu opodatkowania. Duże, wielonarodowe przedsiębiorstwa będą musiały publicznie ujawnić sprawozdania związane z podatkiem dochodowym płaconym w poszczególnych krajach, w których prowadzą działalność. Nowe przepisy mają być zastosowane po raz pierwszy do sprawozdań o podatku dochodowym za rok obrotowy rozpoczynający się 22 czerwca 2024 roku lub po tym dniu.

Sprawozdanie finansowe 2023 - Poradnik Gazety Prawnej >>>

Skomplikowane przepisy podatkowe i tajemnica podatkowa umożliwiają niektórym wielonarodowym firmom tzw. agresywne planowanie podatkowe, czyli uchylanie się od opodatkowania. W przeciwieństwie do małych i średnich przedsiębiorstw lub indywidualnych podatników, wielonarodowe firmy mają możliwość przenoszenia zysków z jednego kraju do drugiego, aby obniżyć płacone podatki. Szacuje się, że państwa UE tracą w ten sposób rocznie 50–70 mld EUR - czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Celem nowelizacji ustawy o rachunkowości oraz ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich i nadzorze publicznym jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego unijnych przepisów, które nakładają na duże firmy obowiązek publikacji danych o zapłaconych podatkach. 

Nowelizacja nakłada obowiązek ujawniania sprawozdania o podatku dochodowym na wszystkie duże przedsiębiorstwa wielonarodowe. Sprecyzowano, że chodzi o jednostki dominujące najwyższego szczebla grupy kapitałowej i jednostki samodzielne o odpowiednio skonsolidowanych przychodach - dla jednostek dominujących najwyższego szczebla - i przychodach - dla jednostek samodzielnych, przekraczających w kolejnych dwóch latach kwotę 750 mln euro. Dodatkowo, podmioty te mają mieć siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Polski, Projekt obejmuje też przedsiębiorstwa wielonarodowe spoza EOG prowadzące działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za pośrednictwem oddziału lub jednostki zależnej.

Obecnie takie firmy mają obowiązek przedstawiania organom podatkowym informacji na temat zapłaconego podatku dochodowego oraz innych informacji związanych z podatkami w podziale na kraje. Jednak jedna z unijnych dyrektyw nakazała takim firmom obowiązek publicznego ujawnienia informacji o zapłaconym podatku dochodowym oraz innych informacji związanych z podatkami w podziale na poszczególne kraje („sprawozdanie o podatku dochodowym”).

Nowe przepisy mają być zastosowane po raz pierwszy do sprawozdań o podatku dochodowym, które sporządzane będą za rok obrotowy rozpoczynający się 22 czerwca 2024 roku lub po tym dniu.

PAP