Interpretacja indywidualna z dnia 12 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.725.2023.1.KT

Zwolnienie od podatku VAT wykonywanych przez Wnioskodawcę usług polegających na usłudze pośrednictwa finansowego w zakresie zarządzania zwrotami prowizji od kredytów lub pożyczek pieniężnych na rzecz Klienta.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 18 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT wykonywanych przez Panią usług polegających na usłudze pośrednictwa finansowego w zakresie zarządzania zwrotami prowizji od kredytów lub pożyczek pieniężnych na rzecz Klienta.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani X (dalej „Podatnik”) nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Podatnik zamierza świadczyć usługi zgodnie z zasadami opisanymi poniżej, na rzecz kredytobiorców/pożyczkobiorców (dalej także „Klient”).

Zgodnie z projektowaną umową Klient będzie zlecał, a Podatnik zobowiąże się do świadczenia usług na rzecz Klienta polegających na usłudze pośrednictwa finansowego w zakresie zarządzania zwrotami prowizji od kredytów lub pożyczek pieniężnych udzielonych przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym wynikających z braku rozliczenia przez ww. podmioty kosztów kredytu konsumenckiego zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim – to jest braku zwrotu prowizji od kredytu konsumenckiego spłaconego przed czasem, niewykorzystaną składkę ubezpieczeniową, innych kosztów kredytowych, w tym opłat brokerskich i kosztów pobocznych (na podstawie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 11 września 2019 r. sprawa nr C-383/18).

Działania te zostaną podjęte przez Podatnika względem wszystkich podmiotów rynku finansowego, co do których Podatnik wystąpi w imieniu Klienta i ustali, że istnieją umowy wskazane powyżej, w zakresie których istnieje podstawa zwrotu kosztów oraz proporcjonalnego zwrotu składki ubezpieczeniowej.

Usługa będzie polegała w szczególności na:

a)przygotowywaniu wystąpień do podmiotów rynku finansowego w powyższym rozumieniu wraz z argumentacją prawną (z wykorzystaniem opracowanego przez Podatnika standardowego wzoru dokumentu),

b)odebraniu w imieniu Klienta należnych mu kwot na rachunek pomocniczy prowadzony przez Podatnika dla Klienta, a następnie zapłaty należności na konto bankowe wskazane przez Klienta,

c)pozyskiwaniu raportów dotyczących Klienta z ... oraz z innych podmiotów prowadzących tego typu rejestry, celem ustalenia umów kredytu konsumenckiego posiadanych przez Klienta w przeszłości i ustalenia przez Podatnika, czy w tym zakresie wystąpić mogą podstawy do dokonania zwrotu kosztów/składki ubezpieczeniowej (koszt pobrania takiego raportu Klienta, który tymczasowo poniesie Podatnik, zostanie następnie zwrócony przez Klienta na warunkach wskazanych w umowie),

d)przechowywaniu środków Klienta pozyskanych zgodnie z powyższymi działaniami na koncie bankowym należącym do Podatnika do czasu dokonania ich rozliczenia zgodnie z umową z Podatnikiem,

e)zebraniu niezbędnej dokumentacji dotyczącej umów kredytu konsumenckiego oraz dokumentacji ubezpieczeniowej, która potrzebna będzie do dochodzenia roszczeń, o których mowa powyżej.

Podatnik nie będzie świadczył doradztwa prawnego, ani doradztwa finansowego na rzecz Klienta w jakimkolwiek zakresie, ani nie będzie występował w imieniu Klienta na drogę postępowania sądowego celem realizacji usługi pośrednictwa finansowego. Ponadto Podatnik nie będzie monitorował, czy Klient podejmie tego typu działania w prawem przewidzianym terminie.

Podatnik za wykonywanie powyżej określonych czynności będzie otrzymywał prowizyjne wynagrodzenie w łącznej wysokości procentowo określonej części wszystkich kwot (kwoty głównej oraz odsetek od kwoty głównej) pozyskanych od kredytodawców lub pożyczkodawców (w tym towarzystw ubezpieczeniowych), na skutek działań podjętych przez Podatnika. Ponadto Podatnik będzie uprawniony do zwrotu kosztów raportu ... i kosztów poświadczeń notarialnych.

Zwrot kosztów, a także zapłata wynagrodzenia prowizyjnego, będą wymagalne do zapłaty przez Klienta na rzecz Podatnika w momencie spełnienia tych roszczeń przez podmioty rynku finansowego na skutek działań Podatnika wraz z pierwszym i każdym kolejnym wpływem roszczeń spełnionych przez podmioty rynku finansowego na skutek realizacji umowy przez Podatnika w zakresie kwot należnych Podatnikowi zgodnie z umową (w zakresie zwrotu kosztów Podatnika do kwoty odpowiadającej kwocie kosztów nie pokrytych jeszcze przez Klienta) przez powołane podmioty na rachunek podany w wezwaniu. Roszczenia Podatnika względem Klienta z tytułu powołanego wynagrodzenia i kosztów będą więc wymagalne w momencie:

a)każdorazowego wpływu na konto bankowe podane przez Podatnika do dokonania tego rozliczenia w pismach kierowanych do podmiotów rynku finansowego;

b)w przypadku, gdy z jakiegokolwiek powodu dana kwota nie zostałaby przekazana na rachunek wskazany w pkt a) powyżej – od momentu otrzymania zwrotu w formie gotówkowej osobiście przez Klienta lub dokonania przelewu tych środków na jego prywatny rachunek bankowy przez podmiot rynku finansowego.

Klient oświadczy w umowie, że wyraża zgodę na pobranie wszelkich należności wynikających z jego roszczeń, na rachunek bankowy należący i prowadzony na rzecz Podatnika. Podatnik przechowa wskazane środki pieniężne należące do Klienta na powołanym rachunku bankowym Podatnika do czasu dokonania kompensaty, po której nastąpi wypłata środków. Klient wyrazi zgodę na dokonanie kompensaty jego należności przechowywanych na rachunku bankowym Podatnika z wierzytelnościami Podatnika z tytułu należnego wynagrodzenia.

Podatnikowi nie będzie należne wynagrodzenie w razie nieuzyskania żądanych zwrotów lub gdy kwota pozyskana przez Podatnika zostanie zaliczona przez podmiot rynku finansowego, na poczet zadłużenia Klienta w tym podmiocie, a nie zostanie wypłacona w formie gotówkowej lub bezgotówkowej na jego rzecz chyba, że takiego rodzaju zarachowanie będzie wynikało wprost z działania/żądania Klienta (w takim wypadku Podatnikowi nadal będzie należne wynagrodzenie). Podatnik pokryje – do kwoty 1.000 złotych – opłaty i koszty konieczne do wykonania usługi pośrednictwa finansowego wskazanych w Umowie na etapie przedprocesowym. W skład tych kosztów wchodzi m.in. koszt korespondencji, opłaty bankowe związane z wydawaniem kserokopii dokumentów, zaświadczeń i innych dokumentów w tym poświadczeń notarialnych – z wyłączeniem kosztów obsługi prawnej, kosztów opłat sądowych.

Umowa będzie zawarta do czasu wyegzekwowania wszystkich kwot, jakie będą należne na rzecz Klienta, przy czym umowa będzie mogła zostać wypowiedziana z zachowaniem 2-miesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego oraz w innych prawem przewidzianych przypadkach.

W związku z umową, Klient udzieli Podatnikowi pełnomocnictwa do:

1.dochodzenia w imieniu i na rzecz Klienta wszelkich roszczeń związanych z wszelkimi zawartymi przez Klienta umowami kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn zm.), wszelkimi zawartymi umowami kredytu hipotecznego zawartych na gruncie przepisów ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz. U. z 2017 r. poz. 819 z późn. zm.) w tym zwłaszcza związanych z dokonaniem wcześniejszej spłaty ww. zobowiązań tzn. przed zakładanym pierwotnie w tych umowach terminem. Pełnomocnictwo obejmuje prawo po stronie pełnomocnika do podejmowania wszelkich działań w tym zakresie, do składania wszelkich pism, zasięgania wszelkich informacji i dokonywania wszelkich czynności z tym związanych, w tym wymienionych w ust. 3 poniżej,

2.reprezentowania przed wszelkimi osobami fizycznymi i prawnymi, w tym przed wszystkimi bankami krajowymi i zagranicznymi w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe, wszelkimi innymi kredytodawcami w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.) jednostkami organizacyjnymi, o których mowa w art. 331 k.c., jak również przed organami administracji publicznej i samorządowej, sądami polubownymi, mediatorami i organami arbitrażowymi, w tym przed Rzecznikiem Finansowym w zakresie wskazanym w ust. 1 i 3-9 niniejszego pełnomocnictwa, a także przed towarzystwami ubezpieczeniowymi i pozyskiwania wszelkich informacji objętych tajemnicą ubezpieczeniową lub/oraz zawodową,

3.składania w imieniu Klienta wszelkich oświadczeń, dyspozycji, zleceń, przyjmowania wszelkich środków pieniężnych, w tym także do ich odbioru, a także do dochodzenia wszelkich roszczeń w związku z zawartymi umowami wskazanymi w pkt 1 powyżej,

4.żądania przedstawiania przez banki oraz pozyskania od wszystkich banków wszelkich informacji objętych tajemnicą bankową we wszelkich sprawach dotyczących umów wskazanych w pkt 1 powyżej, w tym do pozyskiwania wszelkich informacji związanych z zawarciem i wykonywaniem umów oraz odpisów wszelkich dokumentów zgodnie z art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe,

5.żądania przedstawiania przez kredytodawców w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.) wszelkich informacji, w tym do których zastosowanie znajdzie art. 59c ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.),

6.przekazania środków należnych w związku z dochodzonymi w imieniu Klienta roszczeniami na rachunek bankowy Podatnika, w tym zwłaszcza do przekazywania na ww. rachunek bankowy zwróconych kosztów kredytu o których mowa w art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn zm.) oraz art. 38-41 ustawy z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego (Dz. U. z 2017 r. poz. 819 z późn. zm.) oraz agentami, a także zwrotu składek ubezpieczeniowych opłaconych przez Klienta na poczet zabezpieczenia ww. stosunków prawnych,

7.żądania przedstawiania przez innych kredytodawców, niż wymienieni w pkt 4 powyżej wszelkich informacji związanych z zawarciem i wykonywaniem umów wskazanych w pkt 1, w tym pozyskiwania odpisów dokumentów,

8.podejmowania wszelkich związanych z pełnomocnictwem czynności pozaprocesowych i polubownych, w tym do występowania w imieniu Klienta w pozasądowym postępowaniu prowadzonym przez Rzecznika Finansowego z siedzibą ...oraz w postępowaniu interwencyjnym.

Ponadto Klient w treści pełnomocnictwa:

-upoważni, stosownie do brzmienia art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe banki do przekazywania pełnomocnikowi (Podatnikowi) wszystkich informacji dotyczących Klienta objętych tajemnicą bankową w zakresie wskazanym w niniejszym pełnomocnictwie, które jakkolwiek dotyczą umów wskazanych w pkt 1 powyżej – w tym do dokumentacji dotyczącej wszelkich operacji płatniczych zrealizowanych przez Klienta,

-wyrazi zgodę stosownie do brzmienia art. 9f ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 1643. dalej: „ustawa o skok”) na przekazywanie wszelkich informacji dotyczących Klienta, a stanowiących tajemnicę zawodową kasy, w tym informacji co do czynności, o których mowa w art. 9e ust. 1 oraz art. 3 ust. 1 ustawy o skok,

-udzieli pełnomocnictwa do rozwiązywania przez pełnomocnika (poprzez wypowiedzenie, rozwiązanie lub inne zakończenie/wygaszenie) zawartych umów ubezpieczenia z towarzystwami ubezpieczeniowymi oraz podejmowania czynności związanych z dokonaniem ich rozliczenia po wygaśnięciu,

-upoważni do występowania do ... oraz innych jednostek utworzonych zgodnie z art. 105 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe i zasięgania w nich wszelkich informacji, pobierania i odbierania raportów kredytowych dotyczących Klienta.

Ponadto, na podstawie art. 104 ust. 1-3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, Klient upoważni zarówno Rzecznika Finansowego, a także banki do ujawnienia i przekazania wszystkich informacji objętych tajemnicą bankową pełnomocnikowi (Podatnikowi), w zakresie niezbędnym do realizacji zadań przez Rzecznika Finansowego w związku z wniesionym wnioskiem.

W wykonaniu umowy z Klientem, Podatnik ustali z tytułu jakich umów przysługuje Klientowi zwrot kosztów, a następnie Podatnik – na podstawie art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1083 z późn. zm., dalej: „ukk”) oraz art. 813 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, dalej: ,,k.c.”) złoży w podmiocie udzielającym klientowi kredytu/pożyczki wniosek o proporcjonalny zwrot wszelkich kosztów w rozumieniu art. 49 ust. 1 ukk oraz zwrot składki ubezpieczeniowej mającej zastosowanie do umów kredytu konsumenckiego/umów kredytów konsumenckich w zakresie kredytów konsumenckich spłaconych przed terminem, na jaki zostały one zawarte.

We wniosku Podatnik wskaże, że zgodnie z art. 52 ukk Kredytodawca jest zobowiązany do rozliczenia z konsumentem kredytu w terminie 14 dni od dnia dokonania wcześniejszej spłaty kredytu w całości. W związku z powyższym, Kredytodawca powinien rozliczyć się z Klientem z tego tytułu w terminie 14 dni od dnia dokonania wcześniejszej spłaty całości ww. kredytu konsumenckiego. W związku z powyższym, dodatkowo Podatnik wezwie w imieniu Klienta na podstawie art. 481 § 1 k.c. o wypłatę odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty, która powinna zostać zwrócona przez Kredytodawcę od dnia, w którym winno następować rozliczenie do dnia zapłaty przez kredytodawcę/pożyczkodawcę.

Podatnik wskaże w wezwaniu rachunek bankowy należący do Podatnika i wezwie do zwrotu świadczeń w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od dnia otrzymania przez kredytodawcę wniosku. Ponadto, we wniosku (wezwaniu) zawarta zostanie klauzula, zgodnie z którą pismo należy potraktować jako próbę pozasądowego rozwiązania sporu w rozumieniu art. 187 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1460, dalej: „k.p.c.”), z zastrzeżeniem, że brak zapłaty wskazanych powyżej należności w powołanym terminie spowoduje skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego, co narazi Kredytodawcę na konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Ponadto Podatnik w piśmie zwróci się o:

·wskazanie wszystkich umów kredytu konsumenckiego w rozumieniu ukk, jakie zostały zawarte przeze Klienta z daną instytucją,

·udzielenie informacji, czy kredyty wskazane w ust. 1 powyżej zostały spłacone przez Klienta przed terminem lub skonsolidowane – w wypadku, gdy odpowiedź na ww. pytania będzie twierdząca, oraz o przekazanie informacji kiedy zostały rozliczone.

Ponad wymienione wyżej czynności Podatnik nie będzie podejmował żadnych działań. W szczególności – w razie odmowy zwrotu należnych Klientowi kwot – Podatnik nie będzie podejmował żadnych czynności windykacyjnych, nie będzie występował na drogę sądową, ani prowadził jakiejkolwiek dalszej korespondencji. Czynności Podatnika ograniczą się do:

1)uzyskania informacji o zaciągniętych przez Klienta pożyczkach/kredytach;

2)zweryfikowania, czy z tytułu zaciągniętych przez Klienta pożyczek/kredytów przysługuje Klientowi zwrot kosztów,

3)złożenia wniosku o zwrot kosztów kredytu/pożyczki (w tym kosztów ubezpieczenia).

Pytanie

Czy usługi wykonywane na rzecz Klienta będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Podatnika, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym usługa pośrednictwa finansowego będzie zwolniona z podatku od towarów i usług zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Ze zwolnienia od podatku korzystają, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt:

38)usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę;

40)usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Jednocześnie, przepis art. 43 ust. 15 stanowi, że zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Podatnik wskazuje, że zgodnie z ustawą z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw w art. 43 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. z dniem 1 lipca 2017 r. uchylono ust. 13. Art. 43 ust. 13 przewidywał, że zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam w sobie stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Jak wynika z uzasadnienia tej nowelizacji, w intencji projektodawcy uchylenie art. 43 ust. 13 ustawy nie powinno skutkować zmianą wysokości opodatkowania usług, o ile zwolnienie od podatku można uzasadnić w świetle orzecznictwa TSUE. W kontekście nowelizacji powoływano się na tezy wyroku TSUE w sprawie Bookit (C-607/14 TSUE). W wyroku Bookit wskazano w szczególności, że: „39. Ponadto brzmienie art. 135 ust. 1 lit. d) dyrektywy VAT nie wyklucza co do zasady, aby transakcja przelewu składała się z różnych odrębnych usług, które stanowią wówczas „transakcje dotyczące” przelewów w rozumieniu tego przepisu (zob. podobnie wyrok z dnia 5 czerwca 1997 r., SDC, C 2/95, EU:C:1997:278, pkt 64). Jakkolwiek nie można wykluczyć, że omawiane zwolnienie może obejmować usługi niebędące w swej istocie przelewami, to jednak zwolnienie to może dotyczyć jedynie transakcji tworzących odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji takich przelewów (zob. podobnie wyrok z dnia 5 czerwca 1997 r., SDC, C 2/95, EU:C:1997:278, pkt 66-68). 40. Z powyższego wynika, że omawiane usługi, aby można było zaklasyfikować je jako transakcje dotyczące przelewów w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. d) dyrektywy VAT, muszą tworzyć odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, której skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu i która w konsekwencji skutkuje przeniesieniem środków pieniężnych i powoduje zmiany prawne i finansowe. W tym względzie należy odróżnić usługę zwolnioną z podatku w rozumieniu dyrektywy VAT od wykonania zwykłego świadczenia rzeczowego lub technicznego. Istotne jest w szczególności, aby w tym celu zbadać zakres odpowiedzialności usługodawcy, a zwłaszcza to, czy odpowiedzialność ta ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy transakcji (zob. podobnie; wyrok z dnia 5 czerwca 1997 r., SDC, C 2/95, EU:C:1997:278, pkt 66, z dnia 28 lipca 2011 r., Nordea Pankki Suomi, C 350/10, EU:C:2011:532, pkt 24)”.

W świetle powyższego należy zbadać, czy analizowana usługa ogranicza się do aspektów technicznych, a także jaki jest zakres odpowiedzialności usługodawcy. Dalej TSUE wyjaśnił, że „41. Należy również podkreślić, że skoro aspekty funkcjonalne mają decydujące znaczenie dla ustalenia, czy transakcja dotyczy przelewu w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. d) dyrektywy VAT, to kryterium umożliwiające odróżnienie transakcji skutkującej przeniesieniem środków pieniężnych i powodującej zmiany prawne i finansowe w rozumieniu orzecznictwa przypomnianego w pkt 38-40 niniejszego wyroku objętej omawianym zwolnieniem od transakcji niemającej takich skutków i w konsekwencji nieobjętej nim stanowi stwierdzenie, czy rozważana transakcja przenosi faktycznie lub potencjalnie własność danych środków pieniężnych lub też skutkuje pełnieniem szczególnych i istotnych funkcji takiego przeniesienia (zob. podobnie wyrok z dnia 8 lipca 2011 r., Nordea Pankki Suomi, C 350/10, EU:C:2011:532, pkt 33).

42. W tym względzie chociaż okoliczność, że dany usługodawca sam bezpośrednio obciąża lub uznaje rachunek lub też dokonuje zapisów na rachunkach należących do tego samego uprawnionego, pozwala zasadniczo przyjąć, że warunek ten jest spełniony i stwierdzić, że dana usługa jest zwolniona (zob. podobnie wyrok z dnia 13 marca 2014 r., ATP PensionService, C 464/12, EU:C:2014:139 pkt 80, 81, 85), to sama okoliczność, że usługa ta nie obejmuje bezpośrednio takiego zadania, nie może jednak od razu wykluczać, że może być ona objęta danym zwolnieniem, zważywszy że interpretacja przypomniana w pkt 38 niniejszego wyroku nie przesądza o zasadach realizacji przelewów (zob. podobnie wyrok z dnia 13 marca 2014 r., ATP PensionService, C 464/12, EU:C:2014:139, pkt 80)”.

Z powyższego wynika, że dla zastosowania zwolnienia nie jest konieczne, aby usługodawca sam bezpośrednio obciążał lub uznawał rachunek lub też dokonywał zapisów na rachunkach. Istotne jest natomiast, żeby na skutek usługi następowała zmiana sytuacji prawnej lub ekonomicznej stron umowy kredytu lub pożyczki, albo wierzyciela lub dłużnika. Zastosowanie zwolnienia jest możliwe, o ile analizowane usługi tworzyć będą odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, której skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu i która w konsekwencji skutkuje przeniesieniem środków pieniężnych i powoduje zmiany prawne i finansowe. Ponadto, usługi nie mogą ograniczać się do aspektów technicznych.

W wyroku z dnia 18 lipca 2018 r. sygn III SA/Wa 2867/17 wskazano: „3.6. Sąd przenosząc powyższe rozumienie i wykładnię przepisu art. art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u. na grunt niniejszej sprawy stwierdza, że uzasadnienie skarżonej interpretacji jest wyrazem anachronicznego podejścia do rynku usług finansowych i sposobu realizowania aktualnie transakcji płatniczych czy przelewu oraz wadliwej wykładni przez Organ art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u.

(...) 3.7. Zasadnie zatem Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u. poprzez nieprawidłowe przyjęcie przez DKIS, że dla zwolnienia usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych koniecznym jest, aby usługa opisana we wniosku bezpośrednio powodowała przeniesienie środków pieniężnych oraz zmianę prawną i finansową uczestników transakcji płatniczej. Zgodzić się należy za Skarżącą, że prawidłowa wykładnia art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u., dokonana w świetle orzecznictwa TSUE, pozwala na zwolnienie usług, które nie są w istocie przelewami lub płatnościami, ale stanowią istotny element (etap) realizacji transakcji płatniczej

Prawidłowa interpretacja art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u. w kontekście art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 112, nakazuje więc przyjąć (za wspominanym wyrokiem TSUE C-2/95), że pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów transferów pieniężnych obejmuje również transakcje tworzące odrębną całość, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności, i które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe. Pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych nie obejmuje natomiast usług o charakterze technicznym, w których odpowiedzialność usługodawcy ograniczona jest do kwestii technicznych i nie obejmuje istotnych elementów transakcji płatniczej.

Wobec tego opisane we wniosku usługi świadczone przez Skarżącą na rzecz banków i agentów rozliczeniowych, polegające na obsłudze autoryzacji oraz rozliczenia transakcji finansowych, nie muszą bezpośrednio powodować przeniesienia środków pieniężnych oraz zmiany prawnej i finansowej stron transakcji płatniczej (np. sprzedawcy i kupującego towar), gdyż zwolnieniem podatkowym objęte są także usługi, które nie prowadzą wprost do przesunięcia środków, a których jedynie skutkiem jest w dalszej perspektywie dokonanie przelewu lub płatności”.

Jak wynika z praktyki interpretacyjnej DKIS, usługi związane z obsługą rachunków bankowych, transakcji płatniczych, mogą korzystać ze zwolnienia od opodatkowania, nawet jeśli nie są wykonywane przez instytucje finansowe. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 28 września 2018 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.468.2018.1.KM) DKIS stwierdził, że: „Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności związane z otwarciem, zamknięciem i obsługą rachunku bankowego, weryfikacją oraz realizacją dyspozycji klientów dotyczących produktów finansowych są związane z usługami finansowymi. Jak wskazał Wnioskodawca wykonując opisane czynności Wnioskodawca uczestniczy w zmianach prawnych i finansowych Klientów Banku. Wnioskodawca jest również odpowiedzialny za obsługę rachunków bieżących, oszczędnościowych i innych produktów depozytowych, poprzez np. weryfikację dokumentów związanych z usługami finansowymi, analizę reklamacji, weryfikację stosowanych kursów walut a także modyfikacje danych klientów. Wnioskodawca otwiera, zamyka i obsługuje rachunki bankowe – dokonuje czynności związanych z prowadzeniem rachunków, bierze udział w obsłudze tego rachunku, tzn. odzwierciedla na rachunku obciążenia, uznania, prowizje czy opłaty. Ponadto, Wnioskodawca prowadzi również monitoring rachunku oraz dokonuje odpowiednich zmian parametrów. (...). Usługa opisana we wniosku stanowi jedną, kompleksową usługę finansową, objętą jednolitym traktowaniem z punktu widzenia VAT”.

Analogicznie DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 25 stycznia 2018 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.775.2017.1.IK) podkreślił, że: „Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności związane z udzielaniem kredytów pieniężnych, z prowadzeniem rachunków pieniężnych i wszelkiego rodzaju transakcjami płatniczymi, transakcjami dotyczącymi banknotów są związane z usługami finansowymi. Wnioskodawca uczestniczy w zmianach prawnych i finansowych prowadzących do przeniesienia własności danych środków pieniężnych na Klienta.” (...). Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że świadczona przez Wnioskodawcę usługa opisana w niniejszym wniosku stanowi usługę zwolnioną z VAT na gruncie Ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2017 r. lub usługę która byłaby zwolniona z VAT, gdyby miejscem świadczenia była Polska (w zakresie, w jakim jest świadczona dla europejskich banków z Grupy H.), a podstawą zwolnienia jest treść art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT jest prawidłowe”.

Z powyższego wynika wniosek, że usługa, której istotą jest przekazanie żądania płatności może korzystać ze zwolnienia. Nie ma przy tym znaczenia w jaki sposób technicznie żądanie to jest przekazywane (na piśmie, przez system komputerowy). Kluczowe jest, aby w efekcie analizowanej czynności nastąpił przelew środków pieniężnych. Jak wyjaśni DKIS w interpretacji z dnia 19 października 2022 r. sygn. 0114-KDIP4-3.4012.475.2022.2.IG „W świetle przytoczonego wyroku oraz odnosząc powołane przepisy do przedstawionych przez Państwa okoliczności, stwierdzić należy, że świadczona usługa EExE spełnia przesłanki wskazane w powyższych przepisach. Dotyczy ona dokonywanych przez banki i inne instytucje finansowe rozliczeń finansowych. Powyższe wpływa na to, że wykonywane przez Państwa czynności podlegać będą zwolnieniu od podatku jako usługi związane z usługami, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy, tj. z usługami dotyczącymi transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych. Wykonywane przez Państwa czynności pociągają za sobą bezpośrednie skutki o charakterze finansowym dla klientów, korzystających z oferowanej przez Państwa usługi EExE. Państwo zapewniają wymianę Komunikatów. Komunikaty związane z obciążeniem/uznaniem rachunku Uczestnika, składane przez Państwa skutkują bezpośrednio dla posiadaczy tych rachunków. A więc wykonując opisane zadania dokonują Państwo czynności, które stanowią element niezbędny do wykonywania transakcji w zakresie transakcji płatniczych oraz przekazów i transferów pieniężnych. Świadczona przez Państwa usługa jest częścią usługi finansowej wykonywanej przez instytucje finansowe w zakresie faktycznego dokonywania transakcji płatniczych”.

Usługa Podatnika będzie pełnić podobną rolę: na podstawie udzielonego pełnomocnictwa, Podatnik przekaże do kredytodawcy informację o zgłoszeniu żądania wypłaty należnych Klientowi świadczeń. W tym zakresie usługa Podatnika może być rozpatrywana jako usługa pośrednictwa finansowego, bowiem czynność ta wpisuje się w wykonywanie umowy kredytu.

Jak wyjaśnił DKIS w interpretacji z dnia 8 stycznia 2021 r. znak 0114-KDIP4-3.4012.526.2020.2.EK „Z analizy ww. orzeczeń wynika więc, że ze zwolnienia będą korzystać również usługi stanowiące element usług finansowych, jeżeli:

·z ogólnego punktu widzenia stanowią osobną całość,

·obejmują funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej,

·świadczone usługi muszą pociągać za sobą zmiany w sytuacji prawnej i finansowej zainteresowanych podmiotów,

·nie są zwykłym świadczeniem rzeczowym lub technicznym w przypadku którego usługodawca obarczony jest odpowiedzialnością za ich wykonanie tylko w zakresie technicznym.

(...) Analiza przytoczonego powyżej orzecznictwa na gruncie opisanej sprawy prowadzi do wniosku, że, aby opisane czynności mogły zostać uznane za zwolnione (jako element usługi finansowej), czynności te muszą być właściwe – w znaczeniu: specyficzne (specyficzny – właściwy wyłącznie dla danej osoby, danego przedmiotu czy zjawiska). Co znaczy zatem, że usługa musi być właściwa. "Właściwe" w semantycznym znaczeniu oznacza tyle co zgodnie z jakąś normą, przepisami itp., charakterystyczne dla kogoś lub czegoś, mające najbardziej typowe, charakterystyczne cechy dla danego gatunku, grupy przedmiotów czy zjawisk: nie rzekome, nie fałszywie, prawdziwe, powołane prawnie do jakiś zadań, kompetentne (B. Dunaj, Popularny słownik języka polskiego,

Warszawa 2000, s. 787). Połączenie słowa „właściwe” z usługami opisanymi w art. 43 ust. 1 pkt 38, prowadzi do wniosku, wedle którego z podanych wyżej znaczeń słowa „właściwe” istotne znaczenie będą miały tylko niektóre z nich, a mianowicie słowa „charakterystyczny dla kogoś lub czegoś”, „stanowiący najważniejszą część czegoś”, „mający typowe cechy danego gatunku, grupy przedmiotów lub zjawisk”. Aby zatem uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić odrębną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej.

Nabywana przez Wnioskodawcę usługa oceny zdolności kredytowej potencjalnego pożyczkobiorcy stanowi odrębną całość. Wnioskodawca bowiem z procesu udzielania pożyczki wydzielił jeden z jej elementów i zlecił jego wykonywanie wyspecjalizowanemu podmiotowi.

Należy zatem przeanalizować, czy spełnia ona również specyficzne i istotne funkcje zwolnionej od podatku usługi finansowej, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. W ocenie Organu nabywana usługa oceny zdolności kredytowej potencjalnego pożyczkobiorcy obejmuje funkcje charakterystyczne dla zwolnionej usługi finansowej, tj. udzielanie pożyczek. Jest bowiem jednym z elementów składających się na usługę udzielania pożyczek, wynika m.in. z danych ujawnionych we wniosku składanym przez klienta o udzielanie pożyczki, tym samym jest powiązana bezpośrednio z wnioskiem o udzielenie pożyczki. Zebrane dane o kliencie są odpowiednio analizowane pod kątem możliwości spłaty potencjalnego zadłużenia klienta w kontekście m.in. wielkości udzielanej pożyczki. Jest również elementem koniecznym w procesie udzielania pożyczek, bez którego Wnioskodawca nie mógłby wykonywać usługi w zakresie udzielania pożyczki. Ocena zdolności kredytowej potencjalnego pożyczkobiorcy jest również czynnością charakterystyczną dla usług udzielania pożyczek. Ponadto, w wyniku dokonania oceny zdolności kredytowej potencjalnego pożyczkobiorcy dochodzi do udzielenia pożyczki, zatem do zmiany sytuacji prawnej i finansowej stron.

Zatem czynność polegająca na ocenie zdolności kredytowej potencjalnego pożyczkobiorcy spełnia warunki upoważniające do zastosowania zwolnienia od podatku wymienionego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, gdyż stanowi element usługi finansowej, ma odrębny charakter od usługi finansowej, ale jest też niezbędna do jej wykonania oraz właściwa w znaczeniu specyficzna (specyficzny – właściwy wyłącznie dla danej osoby, danego przedmiotu czy zjawiska). Tym samym dla wymienionej usługi spełnione są ww. warunki wynikające z orzecznictwa TSUE”.

Z powyższego wynika, że ze zwolnienia mogą korzystać usługi, jakie są związane z udzieleniem kredytu, choć same nie stanowią jeszcze usługi udzielenia finansowania. Z treści ustawy o VAT, ani dyrektywy 112 nie wynika jednak, że zwolnieniem od podatku są objęte tylko takie usługi, jakie są świadczone na rzecz udzielającego kredytu/pożyczki. Przeciwnie, skoro art. 43 ust. 15 wyłącza zastosowanie zwolnienia dla takich czynności jak ściąganie długów lub faktoring, to wynika z tego, że co do zasady zwolnienia określone w pkt 38 i 40 dotyczą również czynności:

1)po zawarciu, a nawet wykonaniu umowy,

2)na rzecz pożyczkobiorcy/kredytobiorcy (faktoring).

Sam fakt zatem, że Podatnik zamierza świadczyć usługi na rzecz klientów instytucji kredytowych/pożyczkowych nie oznacza, że usługa Podatnika nie może być objęta zwolnieniem, jako element właściwy dla wykonywania tej umowy. Skoro bowiem elementy właściwe dla wykonania umowy po stronie banku korzystają ze zwolnienia od podatku, gdy są świadczone przez inny podmiot (np. usługi scooringu finansowego), to nie ma podstaw dla odmawiania zwolnieniu usługom, jakie są świadczone na rzecz drugiej strony tej samej umowy (w tym przypadku związanym z prawidłowym jej rozliczeniem po spłacie). Nie ulega przecież wątpliwości, że usługi pośrednictwa korzystają ze zwolnienia od podatku bez względu na to, na czyją rzecz działa pośrednik (pożyczkobiorcy czy pożyczkodawcy).

W interpretacji z dnia 25 kwietnia 2023 r. sygn. 0114-KDIP4-3.4012.76.2023.1.IG DKIS oceniał usługi pośrednictwa finansowego, w ramach których: 1) za pośrednictwem internetowego formularza kontaktowego Klient zgłasza Spółce chęć skorzystania z jej pośrednictwa w uzyskaniu kredytu; 2) wnioskodawca kontaktuje się z Klientem w celu zebrania informacji niezbędnych do ocenienia jego potrzeb (wysokość, rodzaj i inne atrybuty kredytu) oraz możliwości (zdolność kredytowa w ogóle, zdolność wywiązania się z obowiązków z umowy kredytowej w różnych wariantach); 3) Klient przekazuje Spółce w szczególności dokumenty potwierdzające wysokość uzyskiwanych dochodów oraz dotyczący go. aktualny raport z ...; wnioskodawca dokonuje analizy informacji uzyskanych w pkt 2; 4) W razie potrzeby i w miarę możliwości Spółka pomaga Klientowi uzupełnić lub poprawić kluczowe okoliczności, np. informacje o Kliencie zawarte w .... Następnie Spółka typuje, które oferty banków lub innych pożyczkodawców są dla danego Klienta atrakcyjne i dostępne. W sprawie tej wnioskodawca w szczególności podpisuje z Klientem umowę kredytową występując w roli oficjalnego pośrednika kredytowego danego banku lub innego pożyczkodawcy Spółka reprezentuje formalnie Klienta wobec banku lub innego pożyczkodawcy oraz bank lub innego pożyczkodawcę wobec Klienta. Wnioskodawca pobiera od Klienta wynagrodzenie wyłącznie w przypadku pozytywnego rezultatu swojej usługi, tj. gdy Klient uzyskuje kredyt. Żadne czynności Spółki nie są odrębnie wyceniane. Wynagrodzenie stanowi określony procent uzyskanego przez Klienta kredytu.

Oceniając przedstawiony stan faktyczny DKIS wyjaśnił, że „W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że „(...) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunat orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

-usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;

-z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;

-celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy);

-usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej)”.

Podatnik podkreśla, że z perspektywy przedmiotowej, planowane czynności na rzecz mocodawcy (Klienta) mają tożsamy charakter z tym, że dotyczą nie samego zawarcia umowy, ale jej rozliczenia. Dotyczą zatem pośrednictwa finansowego w zakresie usługi finansowej.

Podobnie jak w przypadku opisanym wyżej:

1)Podatnik świadczyć będzie usługę na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;

2)z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez firmę stanowić element usługi finansowej (dotyczą rozliczenia umowy kredytowej zgodnie z obowiązującym prawem);

3)usługa pośrednictwa nie ma charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (Podatnik pozyska informacje o usługach finansowych Klienta, dokona oceny przysługujących uprawnień, a następnie zwróci się o ich wypłatę i odbierze należne Klientowi środki).

Co kluczowe w sprawie, czynności Podatnika spowodują zmiany sytuacji prawnej i ekonomicznej stron transakcji finansowej:

1)nastąpi wezwanie instytucji finansowej do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia (postawienie w stan wymagalności); istota usługi sprowadza się do spowodowania wypłaty na rzecz Klienta należnych mu (i zwykle niespornych) kwot; bez żądania Podatnika instytucje finansowe nie dokonują z własnej inicjatywy zwrotu nienależnie pobranych/zatrzymanych świadczeń;

2)następnie – Podatnik odbierze i przyjmie na swój rachunek bankowy (wyodrębniony dla Klienta) należne Klientowi środki i dokona ich rozliczenia,

3)po dokonaniu rozliczenia przekaże środki uzyskane od instytucji finansowej Klientowi.

Jak przyjmuje się w praktyce podatkowej, ustawa o podatku od towarów i usług jako zasadę przyjmuje zwolnienie od opodatkowania usług finansowych (por. wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2021 r. sygn. I FSK 1706/20: „Zwolnienie z VAT dotyczy szeroko rozumianych usług finansowych. Jest to zasada. Natomiast wyłączone spod tego zwolnienia są usługi, które można generalnie określić jak ściąganie długów, windykacja należności. Prawodawca unijny, jak i krajowy, nie preferuje bowiem tego rodzaju działalności. Zatem dla oceny, czy usługi podlegają zwolnieniu przedmiotowemu, niezbędna jest szczegółowa analiza zapisów umowy. Powinna ona zostać przeprowadzona w aspekcie zasadniczego celu, przyczyny jej zawarcia i skutków ekonomicznych. Należy bowiem odpowiedzieć na pytanie, czy usługi te przede wszystkim zmierzają do ściągania długów? Czy jest to podstawowy cel i efekt ekonomiczny tych umów?”.

Nie ulega wątpliwości, że czynności Podatnika wpisują się w usługi w zakresie pożyczek, kredytów, stanowiąc co najmniej usługi pośrednictwa w tym zakresie. Zgodnie z przywołaną zasadą, skoro usługi te są usługami w zakresie pożyczek, kredytów, – zastosowanie znajduje zwolnienie od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Następnie należy ustalić, czy opisane czynności stanowią zdarzenie wyłączone ze zwolnienia od podatku, tj. doradztwo lub ściąganie długów. Jak przyjmuje DKIS w praktyce (interpretacja z dnia 12 września 2019 r. sygn. 0114-KDIP1-3.4012.331.2019.1.MK) „Zauważyć należy, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj.: podatkowe, prawne, finansowe, techniczne, inżynierskie i inne. Wobec braku w ustawie definicji doradztwa należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN 2006, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć „tego, kto doradza”. Natomiast „doradzać”, w myśl powołanego wyżej Słownika Języka Polskiego PWN 2006, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, np. ekonomicznych czy finansowych. Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku z tym szeroko”. Podobnie wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 2 października 2014 r. sygn. I FSK 1530/13 „Jak słusznie stwierdził Sąd I instancji ani ustawa o VAT, ani przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj.: podatkowe, prawne, finansowe. Zakres znaczeniowy pojęcia „usługi w zakresie doradztwa” jest szerszy niż termin „usługi w zakresie doradztwa podatkowego”. Wobec braku w ustawie definicji doradztwa należy posiłkowo odwołać się do wykładni językowej. Zgodnie z Małym Słownikiem Języka Polskiego PWN, Warszawa 1994 „doradzać” znaczy udzielić porady, podać, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie. Tak więc doradztwo jest udzieleniem fachowych zaleceń, porad, zwłaszcza ekonomicznych”.

Nie ulega wątpliwości, że w przedmiotowej sprawie Podatnik nie będzie świadczyć usług doradztwa, tj. udzielać porad lub wyjaśnień. Doradztwo zakłada, że usługodawca wskazuje sposób postępowania, ale sam nie podejmuje żadnych działań, ani decyzji za usługobiorcę. W opisanym zdarzeniu przyszłym Podatnik – na podstawie otrzymanego pełnomocnictwa – będzie samodzielnie podejmować działania wobec kredytodawcy. Zweryfikuje z jakich kredytów skorzystał mocodawca, a następnie ustali czy jest możliwe wezwanie kredytodawcy do zwrotu prowizji i wystąpi ze stosownym wnioskiem i odbierze należne środki (dokonując następnie ich rozliczenia).

Podatnik jest również zdania, że w opisanym zdarzeniu przyszłym nie można mówić o usłudze ściągania długów. Art. 43 ust. 15 ustawy o VAT nie wyjaśnia, co należy rozumieć przez usługę ściągania długu. Przepisy te implementują art. 135 dyrektywy 112, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

a)transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych;

b)udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę;

c)pośrednictwo lub wszelkie działania w zakresie gwarancji kredytowych, poręczeń i wszelkich innych zabezpieczeń i gwarancji oraz zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę;

d)transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dyrektywa 112 posługuje się pojęciem windykacji należności. Wychodząc od literalnej treści przytoczonych wyżej przepisów krajowych i wspólnotowych należy przyjąć, że ściąganie długów/windykacja stanowią takie czynności, które mają przymusić dłużnika do spełnienia świadczenia. Nie sposób bowiem mówić o ściąganiu (windykacji) wierzytelności, do której zapłaty jeszcze nie wezwano. Jak przyjmuje orzecznictwo sądowe, art. 43 ust. 15 ma zastosowanie wówczas, gdy celem usługodawcy jest ściągnięcie długu. Jak wskazano w wyroku z dnia 21 października 2013 r., sygn. I FSK 1388/12, dla oceny, czy usługi określone w przedmiotowych umowach, opisanych we wniosku podlegają zwolnieniu przedmiotowemu, czy też z tego zwolnienia są wyłączone, niezbędnym jest szczegółowa analiza jej zapisów „Powinna ona zostać przeprowadzona w aspekcie zasadniczego celu, przyczyny jej zawarcia i skutków ekonomicznych. Należy bowiem odpowiedzieć na pytanie, czy usługi te przede wszystkim zmierzają do ściągania długów? Czy jest do podstawowy cel i efekt ekonomiczny tych umów? Podstawowym celem tych umów oraz ich zasadniczym skutkiem ekonomicznym było sfinansowanie działań jednostki samorządu terytorialnego. W żadnej zaś mierze tym celem nie było przede wszystkim ściągnięcie długów, czy też windykacja należności.

Nie można postawić znaku równości między (zwolnioną z podatku) usługą dotycząca długu, a usługą dotyczącą ściągania długów, w tym factoringu. Faktoring, czy inne usługi windykacyjne swoją istotę biorą z wyręczenia wierzyciela ze ściągania (jego) długu” (podobnie NSA w wyroku z dnia 22 czerwca 2021 r. sygn. I FSK 1706/20).

Logicznie rozumując, nie sposób prowadzić windykacji długu, który jeszcze nie stał się wymagalny, zaś po spowodowaniu wymagalności roszczenia, dłużnik może dobrowolnie spełnić świadczenie. Jak wyjaśnił WSA w Warszawie w wyroku z dnia 22 października 2020 r. sygn. III SA/Wa 2676/19 „Art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u. stanowi, że zwalnia się od podatku m.in. usługi w zakresie długów. Z kolei art. 43 ust. 15 pkt 1 u.p.t.u. wyłącza z tego zwolnienia usługi ściągania długów w tym factoringu. Z treści tych przepisów wynika więc, że nie wszystkie usługi w zakresie długów korzystają ze zwolnienia, ale też że istnieją takie usługi dotyczące długów, które ze zwolnienia będą korzystać. Z przepisów tych nie wynika, że ustawodawca miał na celu wyłączenie z zakresu zwolnienia z VAT wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u. wszystkich transakcji odpłatnego nabycia wierzytelności, gdyż nie dał temu wyrazu bezpośrednio w art. 43 ust. 15 u.p.t.u. Ze zwolnienia korzystać będą takie usługi dotyczące długów, których istotą nie jest ich ściąganie. Cesja wierzytelności w rozumieniu art. 509 K.c. prowadzi na nabycia prawa majątkowego, ale jego istotą nie jest windykacja (ścignięcie długu), lecz możliwość uzyskania dobrowolnego świadczenia pieniężnego od dłużnika nabytej wierzytelności. Dopiero w razie niespełnienia tego świadczenia, gdy stanie się ono wymagalne, nabywca wierzytelności może realizować swoje uprawnienia windykacyjne.

Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub dalszej odprzedaży mieści się w zakresie zastosowania art. 43 ust. 15 u.p.t.u. wyłącznie w przypadku, w którym dana transakcja zakupu wierzytelności (tj. odpłatnej cesji wierzytelności) jest dokonywana w celu świadczenia usług ściągania długów, w tym factoringu. W przypadku, w którym transakcja zakupu wierzytelności nie jest dokonywana w celu świadczenia usług ściągania długów, w tym factoringu w stosunku do takiej transakcji nie będzie miał zastosowania art. 43 ust. 15 u.p.t.u. Nie zaprzecza temu prawo nabywcy wierzytelności do skierowania nabytej (już własnej) wierzytelności do windykacji, jeżeli zobowiązanie z niej płynące stanie wymagalne lub prawo do dalszej odprzedaży wierzytelności”.

Biorąc powyższe pod uwagę trzeba ocenić, że oferowana przez Podatnika usługa nie ma na celu windykacji długu, ale w pierwszej kolejności postawienie należnych mocodawcy kwot w stan wymagalności oraz – w miarę możliwości – odebranie spełnionego dobrowolnie świadczenia od kredytodawcy. Podkreślenia wymaga, że jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Podatnik nie będzie podejmować żadnych kroków prawnych w celu wyegzekwowania świadczenia (nie będzie wystosowywać wezwań do zapłaty, podejmować czynności procesowych, uczestniczyć w działaniach windykacyjnych).

Nie ma podstaw do nadawania treści art. 43 ust. 38 i 40 zbyt wąskiego znaczenia, tj. w szczególności przyjęcia, że czynności zmierzające do postawienia w stan wymagalności nadpłaconych przez Klientów kwot nie stanowią usług pośrednictwa kredytowego lub w zakresie płatności lub długów.

Usługa Podatnika obejmuje zatem czynności, których celem jest odebranie należnych mocodawcy nadpłaconych kwot, ich rozliczenie oraz przekazanie Klientowi. Tego typu czynności, które nie obejmują windykacji należności, są zwolnione od opodatkowania, jako usługi dotyczące płatności/długów. W interpretacji z dnia 10 grudnia 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-3.4012.695.2021.1.JJ DKIS wyjaśnił, że „W przypadku usług będących przedmiotem wniosku, wskazać należy, że ich celem jest przekazanie podmiotom, które zleciły Wnioskodawczyni prowadzenie obsługi kasowej, kwot pieniężnych należnych im od osób trzecich (klientów). Z tego względu, co do zasady, usługa ta stanowi czynność w zakresie przekazów pieniężnych, objętą zwolnieniem na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, chyba że usługa ta stanowiłaby czynność ściągania długów, określoną w art. 43 ust. 15 pkt 1.

W tym miejscu wskazać należy, iż przepisy ustawy nie definiują pojęcia „windykacja” i „dług”. Zgodnie z definicją Słownika języka polskiego PWN (http://sjp.pwn.pl), słowo „windykacja” to „dochodzenie w sposób określony w przepisach swoich praw do rzeczy lub zapłaty”, natomiast „dług” to „suma pieniędzy, którą ktoś pożyczył i musi zwrócić; obowiązek dłużnika do spełnienia określonego świadczenia; zobowiązanie moralne wobec kogoś”.

W przedstawionym opisie sprawy, wykonywane przez Wnioskodawczynię czynności nie noszą cech usług windykacji i ściągania długów, lecz jedynie umożliwiają dokonanie wpłaty przez osobę trzecią (np. klienta) określonej kwoty pieniężnej stanowiącej należność Zleceniodawcy usług obsługi kasowej. Biorąc pod uwagę powyższe wskazać należy, że do przedmiotowych usług nie mają zastosowania przepisy ograniczające prawo do skorzystania ze zwolnienia od podatku, tj. art. 43 ust. 15 ustawy o VAT.

W świetle powyżej przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, usługi obsługi kasowej świadczone przez Wnioskodawczynię korzystać będą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług”.

Mając powyższe na względzie stanowisko Podatnika należy uznać za prawidłowe w całości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”,

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT:

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT:

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy o VAT, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT:

Z opisu sprawy wynika, że nie jest Pani zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Zamierza Pani świadczyć usługi na rzecz kredytobiorców/pożyczkobiorców.

Zgodnie z projektowaną umową Klient będzie zlecał, a Pani zobowiąże się do świadczenia usług na rzecz Klienta polegających na usłudze pośrednictwa finansowego w zakresie zarządzania zwrotami prowizji od kredytów lub pożyczek pieniężnych udzielonych przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Działania te zostaną podjęte przez Panią względem wszystkich podmiotów rynku finansowego, co do których wystąpi Pani w imieniu Klienta i ustali, że istnieją umowy wskazane powyżej, w zakresie których istnieje podstawa zwrotu kosztów oraz proporcjonalnego zwrotu składki ubezpieczeniowej.

Usługa będzie polegała w szczególności na:

a)przygotowywaniu wystąpień do podmiotów rynku finansowego w powyższym rozumieniu wraz z argumentacją prawną (z wykorzystaniem opracowanego przez Panią standardowego wzoru dokumentu),

b)odebraniu w imieniu Klienta należnych mu kwot na rachunek pomocniczy prowadzony przez Panią dla Klienta, a następnie zapłaty należności na konto bankowe wskazane przez Klienta,

c)pozyskiwaniu raportów dotyczących Klienta z ...

oraz z innych podmiotów prowadzących tego typu rejestry, celem ustalenia umów kredytu konsumenckiego posiadanych przez Klienta w przeszłości i ustalenia przez Panią, czy w tym zakresie wystąpić mogą podstawy do dokonania zwrotu kosztów/składki ubezpieczeniowej (koszt pobrania takiego raportu Klienta, który tymczasowo poniesie Pani, zostanie następnie zwrócony przez Klienta na warunkach wskazanych w umowie),

d)przechowywaniu środków Klienta pozyskanych zgodnie z powyższymi działaniami na koncie bankowym należącym do Pani do czasu dokonania ich rozliczenia zgodnie z umową z Panią,

e)zebraniu niezbędnej dokumentacji dotyczącej umów kredytu konsumenckiego oraz dokumentacji ubezpieczeniowej, która potrzebna będzie do dochodzenia roszczeń, o których mowa powyżej.

Pani za wykonywanie powyżej określonych czynności będzie otrzymywała prowizyjne wynagrodzenie w łącznej wysokości procentowo określonej części wszystkich kwot (kwoty głównej oraz odsetek od kwoty głównej) pozyskanych od kredytodawców lub pożyczkodawców (w tym towarzystw ubezpieczeniowych), na skutek działań podjętych przez Panią. Ponadto będzie uprawniona Pani do zwrotu kosztów raportu ... i kosztów poświadczeń notarialnych.

Zwrot kosztów, a także zapłata wynagrodzenia prowizyjnego, będą wymagalne do zapłaty przez Klienta na Pani rzecz w momencie spełnienia tych roszczeń przez podmioty rynku finansowego na skutek działań Pani wraz z pierwszym i każdym kolejnym wpływem roszczeń spełnionych przez podmioty rynku finansowego na skutek realizacji umowy przez Panią w zakresie kwot należnych Pani zgodnie z umową (w zakresie zwrotu kosztów Pani do kwoty odpowiadającej kwocie kosztów nie pokrytych jeszcze przez Klienta) przez powołane podmioty na rachunek podany w wezwaniu. Klient oświadczy w umowie, że wyraża zgodę na pobranie wszelkich należności wynikających z jego roszczeń, na rachunek bankowy należący i prowadzony na Pani rzecz. Pani przechowa wskazane środki pieniężne należące do Klienta na powołanym rachunku bankowym Pani do czasu dokonania kompensaty, po której nastąpi wypłata środków. Klient wyrazi zgodę na dokonanie kompensaty jego należności przechowywanych na Pani rachunku bankowym z Pani wierzytelnościami z tytułu należnego wynagrodzenia.

Nie będzie Pani należne wynagrodzenie w razie nie uzyskania żądanych zwrotów lub gdy kwota pozyskana przez Panią zostanie zaliczona przez podmiot rynku finansowego, na poczet zadłużenia Klienta w tym podmiocie, a nie zostanie wypłacona w formie gotówkowej lub bezgotówkowej na jego rzecz chyba, że takiego rodzaju zarachowanie będzie wynikało wprost z działania/żądania Klienta (w takim wypadku Pani nadal będzie należne wynagrodzenie). Pani pokryje – do kwoty 1.000 złotych – opłaty i koszty konieczne do wykonania usługi pośrednictwa finansowego wskazanych w Umowie na etapie przedprocesowym. W skład tych kosztów wchodzi m.in. koszt korespondencji, opłaty bankowe związane z wydawaniem kserokopii dokumentów, zaświadczeń i innych dokumentów w tym poświadczeń notarialnych – z wyłączeniem kosztów obsługi prawnej, kosztów opłat sądowych.

Umowa będzie zawarta do czasu wyegzekwowania wszystkich kwot, jakie będą należne na rzecz Klienta, przy czym umowa będzie mogła zostać wypowiedziana z zachowaniem 2-miesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego oraz w innych prawem przewidzianych przypadkach.

W związku z umową, Klient udzieli Pani pełnomocnictwa do:

1.dochodzenia w imieniu i na rzecz Klienta wszelkich roszczeń związanych z wszelkimi zawartymi przez Klienta umowami kredytu konsumenckiego, wszelkimi zawartymi umowami kredytu hipotecznego, w tym zwłaszcza związanych z dokonaniem wcześniejszej spłaty ww. zobowiązań tzn. przed zakładanym pierwotnie w tych umowach terminem. Pełnomocnictwo obejmuje prawo po stronie pełnomocnika do podejmowania wszelkich działań w tym zakresie, do składania wszelkich pism, zasięgania wszelkich informacji i dokonywania wszelkich czynności z tym związanych, w tym wymienionych poniżej w pkt 3,

2.reprezentowania przed wszelkimi osobami fizycznymi i prawnymi, w tym przed wszystkimi bankami krajowymi i zagranicznymi jednostkami organizacyjnymi, jak również przed organami administracji publicznej i samorządowej, sądami polubownymi, mediatorami i organami arbitrażowymi, w tym przed Rzecznikiem Finansowym w zakresie wskazanym w pkt 1 i 3-9 pełnomocnictwa, a także przed towarzystwami ubezpieczeniowymi i pozyskiwania wszelkich informacji objętych tajemnicą ubezpieczeniową lub/oraz zawodową,

3.składania w imieniu Klienta wszelkich oświadczeń, dyspozycji, zleceń, przyjmowania wszelkich środków pieniężnych, w tym także do ich odbioru, a także do dochodzenia wszelkich roszczeń w związku z zawartymi umowami wskazanymi w pkt 1 powyżej,

4.żądania przedstawiania przez banki oraz pozyskania od wszystkich banków wszelkich informacji objętych tajemnicą bankową we wszelkich sprawach dotyczących umów wskazanych w pkt 1 powyżej, w tym do pozyskiwania wszelkich informacji związanych z zawarciem i wykonywaniem umów oraz odpisów wszelkich dokumentów,

5.żądania przedstawiania przez kredytodawców wszelkich informacji,

6.przekazania środków należnych w związku z dochodzonymi w imieniu Klienta roszczeniami na Pani rachunek bankowy, w tym zwłaszcza do przekazywania na ww. rachunek bankowy zwróconych kosztów kredytu oraz agentami, a także zwrotu składek ubezpieczeniowych opłaconych przez Klienta na poczet zabezpieczenia ww. stosunków prawnych,

7.żądania przedstawiania przez innych kredytodawców, niż wymienieni w pkt 4 powyżej wszelkich informacji związanych z zawarciem i wykonywaniem umów wskazanych w pkt 1, w tym pozyskiwania odpisów dokumentów,

8.podejmowania wszelkich związanych z pełnomocnictwem czynności pozaprocesowych i polubownych, w tym do występowania w imieniu Klienta w pozasądowym postępowaniu prowadzonym przez Rzecznika Finansowego z siedzibą w ... oraz w postępowaniu interwencyjnym.

Ponadto Klient w treści pełnomocnictwa:

-upoważni, stosownie do brzmienia art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe banki do przekazywania pełnomocnikowi (Pani) wszystkich informacji dotyczących Klienta objętych tajemnicą bankową w zakresie wskazanym w niniejszym pełnomocnictwie, które jakkolwiek dotyczą umów wskazanych w pkt 1 powyżej – w tym do dokumentacji dotyczącej wszelkich operacji płatniczych zrealizowanych przez Klienta,

-wyrazi zgodę na przekazywanie wszelkich informacji dotyczących Klienta, a stanowiących tajemnicę zawodową kasy,

-udzieli pełnomocnictwa do rozwiązywania przez pełnomocnika (poprzez wypowiedzenie, rozwiązanie lub inne zakończenie/wygaszenie) zawartych umów ubezpieczenia z towarzystwami ubezpieczeniowymi oraz podejmowania czynności związanych z dokonaniem ich rozliczenia po wygaśnięciu,

-upoważni do występowania do ... oraz innych jednostek i zasięgania w nich wszelkich informacji, pobierania i odbierania raportów kredytowych dotyczących Klienta.

Ponadto, Klient upoważni zarówno Rzecznika Finansowego, a także banki do ujawnienia i przekazania wszystkich informacji objętych tajemnicą bankową pełnomocnikowi (Pani), w zakresie niezbędnym do realizacji zadań przez Rzecznika Finansowego w związku z wniesionym wnioskiem.

W wykonaniu umowy z Klientem, ustali Pani z tytułu jakich umów przysługuje Klientowi zwrot kosztów, a następnie złoży Pani w podmiocie udzielającym klientowi kredytu/pożyczki wniosek o proporcjonalny zwrot wszelkich kosztów oraz zwrot składki ubezpieczeniowej mającej zastosowanie do umów kredytu konsumenckiego/umów kredytów konsumenckich w zakresie kredytów konsumenckich spłaconych przed terminem, na jaki zostały one zawarte.

We wniosku wskaże Pani, że Kredytodawca jest zobowiązany do rozliczenia z konsumentem kredytu w terminie 14 dni od dnia dokonania wcześniejszej spłaty kredytu w całości. W związku z powyższym, Kredytodawca powinien rozliczyć się z Klientem z tego tytułu w terminie 14 dni od dnia dokonania wcześniejszej spłaty całości ww. kredytu konsumenckiego. W związku z powyższym, dodatkowo wezwie Pani w imieniu Klienta na o wypłatę odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty, która powinna zostać zwrócona przez Kredytodawcę od dnia, w którym winno następować rozliczenie do dnia zapłaty przez kredytodawcę/pożyczkodawcę.

Wskaże Pani w wezwaniu rachunek bankowy należący do Pani i wezwie do zwrotu świadczeń w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od dnia otrzymania przez kredytodawcę wniosku. Ponadto, we wniosku (wezwaniu) zawarta zostanie klauzula, zgodnie z którą pismo należy potraktować jako próbę pozasądowego rozwiązania sporu, z zastrzeżeniem, że brak zapłaty wskazanych powyżej należności w powołanym terminie spowoduje skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego, co narazi Kredytodawcę na konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Ponadto w piśmie zwróci się Pani o:

·wskazanie wszystkich umów kredytu konsumenckiego, jakie zostały zawarte przez Klienta z daną instytucją,

·udzielenie informacji, czy kredyty wskazane powyżej zostały spłacone przez Klienta przed terminem lub skonsolidowane – w wypadku, gdy odpowiedź na ww. pytania będzie twierdząca, oraz o przekazanie informacji kiedy zostały rozliczone.

Ponad wymienione wyżej czynności nie będzie podejmowała Pani żadnych działań. W szczególności – w razie odmowy zwrotu należnych Klientowi kwot –nie będzie podejmowała Pani żadnych czynności windykacyjnych, nie będzie występowała na drogę sądową, ani prowadziła jakiejkolwiek dalszej korespondencji. Czynności Pani ograniczą się do:

1)uzyskania informacji o zaciągniętych przez Klienta pożyczkach/kredytach,

2)zweryfikowania, czy z tytułu zaciągniętych przez Klienta pożyczek/kredytów przysługuje Klientowi zwrot kosztów,

3)złożenia wniosku o zwrot kosztów kredytu/pożyczki (w tym kosztów ubezpieczenia).

Z treści cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT wyraźnie wynika natomiast, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Definicję kredytu określono natomiast w art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. 2023 poz. 2488 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

Udzielenie pożyczki czy kredytu stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Zatem czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki) stanowi odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odsetki otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia. Z przytoczonych powyżej definicji wynika, że „kredyt” i „pożyczka” polegają na przelaniu przez kredytodawcę/pożyczkodawcę, zgodnie z zawartą umową, kwoty pożyczki lub kredytu na rachunek bankowy lub postawienie tych kwot do dyspozycji klienta.

Z uwagi na opis sprawy i obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że świadczona przez Panią usługa polegająca na czynnościach związanych docelowo z odzyskaniem prowizji związanych z wszelkimi zawartymi przez Klienta umowami kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim oraz umowami kredytu hipotecznego zawartych na gruncie przepisów ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, w tym zwłaszcza związanych z dokonaniem wcześniejszej spłaty ww. zobowiązań tzn. przed zakładanym pierwotnie w tych umowach terminem nie będzie nosić znamion umowy kredytu czy pożyczki, ani zarządzania nimi, a zatem nie znajdzie tu zastosowania zwolnienie od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy, świadczone przez Panią usługi nie mogą być również uznane za usługi mieszczące się w katalogu usług wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, tj. usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Ustawodawca konstruując normę prawną zawartą w pkt 40 przywołanego artykułu, posłużył się sformułowaniem „wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych”, wskazując na możliwie szerokie rozumienie takich transakcji, nie czyniąc przy tym konkretnych wyłączeń w tej kategorii czynności, pozostawiając je poza zwolnieniem od VAT. Zatem podkreślić należy, że wystarczającą przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej związku z transakcjami płatniczymi, przy czym związek ten musi być wyraźny i nie odbiegać od świadczenia usług finansowych, wypaczając przez to istotę przewidzianego zwolnienia. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów. W omawianym przypadku świadczone przez Panią usługi nie spełniają przesłanek z opisanego wyżej przepisu, gdyż odnoszą się one przede wszystkim do transakcji dotyczących depozytów finansowych oraz prowadzenia kont, zatem usług typowych dla banków czy innych instytucji finansowych i polegających na prowadzeniu usług polegających na obsłudze środków pieniężnych powierzonych przez klienta instytucji finansowej. Tymczasem jak wynika z wniosku świadczone przez Panią opisane usługi polegają na czynnościach związanych docelowo z odzyskaniem prowizji związanych z wszelkimi zawartymi przez Klienta umowami kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim oraz umowami kredytu hipotecznego zawartych na gruncie przepisów ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, w tym zwłaszcza związanych z dokonaniem wcześniejszej spłaty ww. zobowiązań tzn. przed zakładanym pierwotnie w tych umowach terminem. Charakter tych usług jest zatem zupełnie różny od transakcji związanych z obsługą rachunków depozytowych czy dokonywaniem przelewów czy obsługą czeków i weksli.

Warto w tym miejscu przywołać również orzecznictwo TSUE dotyczące transakcji finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych).

W orzeczeniu z 26 maja 2016 r. w sprawie C-607/14 Bookit Ltd TSUE podkreślił, że transakcje zwolnione na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d) dyrektywy VAT zostały zdefiniowane ze względu na charakter świadczonych usług, a nie ze względu na usługodawcę lub usługobiorcę. Zwolnienie nie jest zatem uzależnione od spełnienia wymogu, by transakcje były dokonywane przez określony rodzaj zakładu lub osoby prawnej, jeśli wchodzą one w zakres transakcji finansowych.

W ww. wyroku Trybunał orzekł, że przelew jest transakcją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego rachunku na drugi. Transakcja ta cechuje się w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej z jednej strony między udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony między nimi a ich bankiem, w odpowiednim przypadku, między bankami. Ponadto transakcją powodującą tę zmianę jest sam przelew środków między kontami.

Trybunał orzekł również, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania ww. zwolnień od podatku, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta banku postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej, a ponadto powinny dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową (wyrok z 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95 SDC).

Ponadto, oprócz transakcji spełniających kryterium wskazane przez TSUE dotyczące przelewów zwolnieniem objęte są również transakcje niebędące w istocie przelewami lub płatnościami, a stanowiące transakcje tworzące odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności (np. wyrok w sprawie C-295 SCD, pkt 66-68). W tym kontekście TSUE podkreślał, że należy odróżnić usługę zwolnioną od podatku w rozumieniu Dyrektywy 112 od wykonania zwykłego świadczenia rzeczowego lub technicznego. Istotne jest w szczególności, aby w tym celu zbadać zakres odpowiedzialności usługodawcy, a zwłaszcza to, czy odpowiedzialność ta ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy transakcji (np. wyroki: z 28 lipca 2011 r., w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi, pkt 24; w sprawie C-607/14 Bookit, pkt 40). Jak wskazuje TSUE, uwagi odnoszące się do transakcji dotyczących przelewów mają zastosowanie również do transakcji dotyczących płatności (np. wyrok w sprawie C-607/14 Bookit, pkt 43).

Zatem, wykładnia przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT uwzględniająca orzecznictwo TSUE nakazuje przyjąć, że pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych obejmuje również transakcje tworzące odrębną całość, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności, i które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe. Pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych nie obejmuje natomiast usług o charakterze technicznym, w których odpowiedzialność usługodawcy ograniczona jest do kwestii technicznych i nie obejmuje istotnych elementów transakcji płatniczej.

W analizowanej sprawie w ramach usługi opisanej we wniosku, będzie Pani przekazywała jedynie środki finansowe stanowiące wypłacony przez bank na rzecz klienta zwrot prowizji związany z wszelkimi zawartymi przez Klienta umowami kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim oraz umowami kredytu hipotecznego zawartych na gruncie przepisów ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, w tym zwłaszcza związanych z dokonaniem wcześniejszej spłaty ww. zobowiązań tzn. przed zakładanym pierwotnie w tych umowach terminem. Jak wynika z opisu sprawy – środki finansowe z instytucji finansowych trafiają na Pani rachunek bankowy, które w całości przekazywane są na rzecz klienta. Czynnościom tym można więc przypisać walory technicznej obsługi ww. należności wypłaconej przez bank na rzecz Klienta. Nie są to czynności zasadnicze dla możliwości zrealizowania transakcji płatniczej. W związku z powyższym nie mieszczą się w zakresie czynności objętych zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Mając na uwadze wykładnię zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT w kontekście odpowiednich przepisów art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, konieczne jest również zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych. Natomiast zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (wydanie internetowe: https://sjp.pwn.pl/), przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.

Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie „w imieniu” oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w której TSUE stwierdził, że: „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa.

Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych.

Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem.

Zatem zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

·usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,

·z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,

·celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),

·usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

·wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,

·uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

·prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

·nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Powyższe dowodzi, że tylko czynności polegające na pośredniczeniu w zawieraniu umów o produkt finansowy bądź usługę finansową, których celem będzie doprowadzenie do zawarcia umów stanowią pośrednictwo finansowe, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Natomiast pozostałe czynności, mające na celu uczestniczenie w wykonaniu już zawartych umów lub obsłudze tych umów w trakcie ich trwania, bądź też świadczenia dodatkowe, pomocnicze, nie stanowią pośrednictwa finansowego, gdyż nie polegają one na wyszukiwaniu klientów i kontaktowaniu ich z bankiem w celu zawarcia umów o produkt finansowy bądź usługę finansową i nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w ww. przepisach, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych oraz wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli, których przedmiotem są instrumenty finansowe.

W Pani sprawie, usługi świadczone na rzecz klienta nie spełniają warunków pośrednictwa. Jak wynika z opisu sprawy, Klient podpisuje z Panią umowę, której celem jest odzyskanie prowizji bankowych związanych z wszelkimi zawartymi przez Klienta umowami kredytu konsumenckiego oraz umowami kredytu hipotecznego, w tym zwłaszcza związanych z dokonaniem wcześniejszej spłaty ww. zobowiązań tzn. przed zakładanym pierwotnie w tych umowach terminem. Wykonywane przez Panią czynności na rzecz Klientów, które sprowadzają się do:

·przygotowania wystąpień do podmiotów rynku finansowego w powyższym rozumieniu wraz z argumentacją prawną (z wykorzystaniem opracowanego przez Panią standardowego wzoru dokumentu),

·odebrania w imieniu Klienta należnych mu kwot na rachunek pomocniczy prowadzony przez Panią dla Klienta, a następnie zapłaty należności na konto bankowe wskazane przez Klienta,

·pozyskiwania raportów dotyczących Klienta z ... oraz z innych podmiotów prowadzących tego typu rejestry, celem ustalenia umów kredytu konsumenckiego posiadanych przez Klienta w przeszłości i ustalenia przez Panią, czy w tym zakresie wystąpić mogą podstawy do dokonania zwrotu kosztów/składki ubezpieczeniowej,

·przechowywania środków Klienta pozyskanych zgodnie z powyższymi działaniami na koncie bankowym należącym do Pani do czasu dokonania ich rozliczenia zgodnie z umową z Panią,

·zebrania niezbędnej dokumentacji dotyczącej umów kredytu konsumenckiego oraz dokumentacji ubezpieczeniowej, która potrzebna będzie do dochodzenia roszczeń,

nie mieszczą się w katalogu czynności zwolnionych na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Nie pośredniczy Pani pomiędzy stronami transakcji finansowej, nie negocjuje warunków umowy, gdyż z okoliczności sprawy wynika, że takowej umowy nie ma, natomiast odzyskana prowizja będzie niejako efektem zakończenia wcześniejszych umów. Nie negocjuje Pani w imieniu i na rzecz Klienta warunków umowy, nie są to więc czynności, które można zakwalifikować jako usługę pośrednictwa. Pani nie jest też pośrednikiem, której usługi są postrzegane jako element usługi finansowej, nie działa w imieniu i na rzecz strony umowy (Pani jest stroną umowy o świadczenie ww. usług na rzecz Klienta), do instytucji finansowych. Nie reprezentuje też Pani instytucji finansowej, u której Klient dochodzi praw do niewypłaconego zwrotu prowizji.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że ww. czynności wykonywane przez Panią – których celem jest tu dążenie do odzyskania prowizji bankowych związanych z wszelkimi zawartymi przez Klienta umowami kredytu konsumenckiego oraz umowami kredytu hipotecznego, w tym zwłaszcza związanych z dokonaniem wcześniejszej spłaty ww. zobowiązań tzn. przed zakładanym pierwotnie w tych umowach terminem – nie będą stanowiły czynności określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy o VAT, a tym samym nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. przepisów.

Tym samym uznałem Pani stanowisko za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

·Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.