Interpretacja indywidualna z dnia 28 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.583.2023.3.JS
Zastosowanie zwolnienia od podatku VAT do świadczonych usług.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania zwolnienia od podatku VAT do świadczonych przez Państwa usług. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 9 listopada 2023 r. (wpływ 9 listopada 2023 r.) oraz 17 listopada 2023 r. (wpływ 17 listopad 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Spółka Akcyjna (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszy sekurytyzacyjnych. Działalność ta jest prowadzona na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszu sekurytyzacyjnego, uzyskanego na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2023 r. poz. 681 ze zm.; dalej jako: „Ustawa” lub „UFI”). Wskazane usługi zarządzania są świadczone na podstawie umów zawartych z towarzystwem funduszy inwestycyjnych zarządzającym funduszami sekurytyzacyjnymi (dalej jako: „Umowa o zarządzanie”).
W związku z planowanym otwarciem likwidacji jednego z funduszy sekurytyzacyjnych, którego wierzytelnościami obecnie zarządza Wnioskodawca (dalej jako: „Fundusz”), z dniem otwarcia likwidacji Funduszu Umowa o zarządzanie wygaśnie z mocy prawa, w związku z czym rozważa on rozpoczęcie świadczenia usług księgowych na rzecz tego Funduszu.
Fundusz, zgodnie z treścią przepisu art. 3 ust. 4 pkt 2 UFI stanowi alternatywny fundusz inwestycyjny (dalej również jako: „AFI”). Fundusz posiada osobowość prawną, ale z uwagi na swoją specyfikę, nie zatrudnia pracowników, nie posiada składników infrastruktury administracyjnej czy teleinformatycznej. Fundusz nie posiada także własnej powierzchni biurowej (zgodnie z treścią przepisu art. 5 Ustawy, siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem). Zgodnie z postanowieniami UFI Fundusz jest zarządzany przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych, posiadające odpowiednie zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego.
Głównym przedmiotem lokat Funduszu są wierzytelności nieregularne charakteryzujące się podwyższonym ryzykiem nieściągalności, w liczbie przekraczającej trzysta tysięcy, nabyte w formie zbiorczych pakietów (dalej jako: „Wierzytelności”). Stanowią one ponad 95% wartości wszystkich aktywów Funduszu. Pozostałe aktywa Funduszu stanowią środki pieniężne uzyskane ze spłaty Wierzytelności. Likwidacja funduszu inwestycyjnego polega na zbyciu jego aktywów, ściągnięciu należności, zaspokojeniu wierzycieli i umorzeniu certyfikatów inwestycyjnych przez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom. W przypadku Funduszu zbycie aktywów będzie polegać głównie na zbyciu Wierzytelności. Z uwagi na ich ilość, w procesie tym kluczowe jest ustalenie ich prawidłowej wartości i stanu na dzień ich wyceny przez potencjalnych nabywców oraz na dzień ich zbycia. Likwidator wydaje na tę okoliczność odpowiednie oświadczenia i zapewnienia na rzecz nabywcy Wierzytelności zbywanych w toku postępowania likwidacyjnego. W związku z tym niezwykle istotną kwestią jest kompleksowe, rzetelne i bieżące ustalanie i ujmowanie w ewidencji Wierzytelności wszystkich zdarzeń wpływających na ich wartość, jak np. naliczenie odsetek lub spłata Wierzytelności.
W związku z powyższym w okresie likwidacji Wnioskodawca będzie świadczyć na rzecz Funduszu następujące wyspecjalizowane i kompleksowe usługi księgowe w odniesieniu do wszystkich Wierzytelności stanowiących aktywa Funduszu:
1.Prowadzenie ksiąg pomocniczych (ewidencji analitycznej) dotyczących Wierzytelności, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, obejmujące:
- prowadzenie ewidencji operacji gospodarczych za pomocą systemu informatycznego pozwalającego na: bieżące obrazowanie stanu poszczególnych Wierzytelności i działań podejmowanych w odniesieniu do Wierzytelności;
- rozliczanie świadczeń z Wierzytelności i obliczenie aktualnego zadłużenia z tytułu poszczególnych Wierzytelności i dokonanych na jej poczet wpłat;
- identyfikację nadpłat i kwot nienależnych;
- zaliczanie nadpłat powstałych przy dokonywaniu spłaty jednej Wierzytelności na poczet innej Wierzytelności przysługującej Funduszowi w stosunku do tego samego dłużnika;
- ujmowanie w ewidencji analitycznej faktu spisania Wierzytelności na skutek podjęcia decyzji o zwolnieniu z długu lub zaniechaniu dochodzenia oraz faktu sprzedaży;
- uzgadnianie wartości zapisów na kontach ksiąg pomocniczych z kontami księgi głównej;
- sporządzanie i przekazywanie Funduszowi okresowych raportów dotyczących wartości i rozliczenia spłat Wierzytelności.
2.Obsługę płatności obejmującą:
- administrowanie bankową usługą identyfikacji wpłat masowych;
- kierowanie wpłat z tytułu zadłużenia, na przyporządkowany każdej Wierzytelności lub każdemu z dłużników Wierzytelności, indywidualny numer rachunku bankowego Funduszu;
- przyjmowanie od dłużników wpłat oraz rejestrację dokonanych wpłat w systemie informatycznym;
- dokonywanie w imieniu Funduszu uzgodnionych z Funduszem wydatków związanych z Wierzytelnościami, w szczególności ponoszenie opłat, zaliczek i kosztów wymaganych w ramach postępowań sądowych, egzekucyjnych i administracyjnych;
- dokonywanie w imieniu Funduszu zwrotu nadpłat i kwot nienależnych poprzez realizację dyspozycji płatniczej.
3.Przygotowywanie informacji o wysokości przychodów osiągniętych przez dłużnika w związku ze zwolnieniem go z długu w danym roku podatkowym oraz organizowanie ich wysyłki, zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
4.Obsługę dokumentacji Wierzytelności obejmującą:
- digitalizację i przechowywanie;
- niszczenie dokumentacji Wierzytelności na wniosek likwidatora;
- ochronę przed nieuprawnionym dostępem w sposób określony w przepisach wewnętrznych;
- wydanie wskazanej przez likwidatora dokumentacji i danych elektronicznych nabywcy Wierzytelności;
- wydanie dokumentacji i danych elektronicznych likwidatorowi po zakończeniu umowy.
W uzupełnieniu wniosku wskazano, że:
1)Likwidowany fundusz nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.
2)Siedziba likwidowanego funduszu, dla którego będą świadczone usługi, o których mowa we wniosku, znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3)Zgodnie z założeniami wynagrodzenie będzie rozliczone w ustalonym w umowie okresie rozliczeniowym i ma być kalkulowane w oparciu o określony procent średniej kwartalnej wartości aktywów funduszu, z zastrzeżeniem minimalnego poziomu wynagrodzenia określonego w umowie.
4)Wszystkie realizowane w ramach świadczenia usług czynności będą ujęte na fakturze jako jedna usługa tj. jako: „usługi księgowe wykonywane na podstawie umowy”. W związku z powyższym Spółka nie będzie na fakturze wyodrębniać poszczególnych czynności wykonywanych na rzecz likwidowanego funduszu.
5)Usługi księgowe świadczone na rzecz likwidowanego funduszu będą wprost związane z usługami zarządzania.
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca będzie świadczył na rzecz Funduszu usługi księgowe w odniesieniu do Wierzytelności stanowiących jego aktywa. Z uwagi na brak innych aktywów wymagających zarządzania (poza Wierzytelnościami Fundusz posiada jedynie środki pieniężne), usługi te będą dotyczyć wszystkich jego lokat, a więc obejmą wyodrębnioną całość. Z uwagi na dużą liczbę Wierzytelności i tym samym skalę zdarzeń mających wpływ na ich wartość, bez świadczenia przedmiotowych usług niemożliwym byłaby prawidłowa wycena oraz sprzedaż lokat Funduszu. Są więc one specyficzne i istotne dla zarządzania tym Funduszem w okresie jego likwidacji.
6)Spółka nie korzysta i nie ma zamiaru korzystać z możliwości zrezygnowania ze zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług i wybrać ich opodatkowanie, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.).
Dodatkowe uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca chciałby poinformować o zmianie w przepisach ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi wynikających z wejścia w życie od dnia 29 września 2023 roku przepisów zmieniających tę ustawę, a wprowadzonych ustawą z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku.
Zmiana ta polegała m.in. na zastąpieniu wyrazów „fundusz sekurytyzacyjny” na „fundusz wierzytelności” i jak wynika z uzasadnienia do ustawy są to: 11) Zmiany o charakterze dostosowawczym i redakcyjnym, mające na celu ujednolicenie i zapewnienie spójności w zakresie stosowanej terminologii w niektórych zmienianych ustawach, np. zastąpienie nazwy „fundusze sekurytyzacyjne” nazwą „wyspecjalizowane fundusze wierzytelności”.
W związku z powyższą zmianą wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej nie dotyczy usług księgowych świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz likwidowanego funduszu będącego funduszem sekurytyzacyjnym a funduszem wierzytelności.
Zmiana ta pozostaje bez wpływu na zakres czynności i stanowisko Wnioskodawcy.
Pytanie
Czy wskazane w opisie zdarzenia przyszłego usługi księgowe, które Wnioskodawca planuje świadczyć na rzecz Funduszu w okresie jego likwidacji, będą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, świadczone na rzecz Funduszu usługi księgowe w okresie likwidacji Funduszu będą stanowiły usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi i tym samym będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Z powyższego przepisu wynika zatem, że w celu zastosowania zwolnienia z VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT, konieczne jest łączne spełnienie dwóch warunków:
1.kryterium podmiotowego - usługi powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
2.kryterium przedmiotowego - świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania.
Zdaniem Spółki, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym spełnione są obydwa warunki pozwalające na zastosowanie zwolnienia z opodatkowania VAT opisanych na wstępie usług księgowych, które będą świadczone na rzecz Funduszu. Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca planuje świadczyć usługi księgowe na rzecz niestandaryzowanego sekurytyzacyjnego funduszu inwestycyjnego zamkniętego, który stanowi alternatywny fundusz inwestycyjny w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, co wypełnia warunek podmiotowy wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT zwolnienia. Potwierdza to również Interpretacja Ogólna Nr PT6.8101.2.2021 Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 2 września 2021 r.
Odnosząc się do drugiego ze wskazanych warunków tj. uznania, iż świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługa zarządzania wskazać należy, iż przepisy ustawy o VAT w jej aktualnym brzmieniu nie definiują pojęcia usług zarządzania. Istotne natomiast jest, iż przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej 2006/112/WE oraz art. 13 część B lit. d pkt 6 uprzednio obowiązującej tzw. VI Dyrektywy VAT. Zgodnie z jego treścią państwa członkowskie zwalniają od podatku zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. Powołane w Dyrektywie 2006/112/WE pojęcie zarządzania (specjalnymi) funduszami inwestycyjnymi nie zawiera jednak swojej definicji, czego implikacją jest konieczność odwołania się do przepisów prawa wspólnotowego oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako: TSUE).
W orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), TSUE wskazał, iż na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one przy tym stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu. W podobnym duchu wypowiedział się TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v Commissioners of Customs Excise), w którym podkreślił, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli - gdy oceniać je globalnie - tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Ponadto jak wskazuje TSUE dla celów ustalenia zakresu czynności jakie mieszczą się w ramach pojęcia zarządzania funduszami inwestycyjnymi niezbędne jest odwołanie się do przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (dalej jako: „Dyrektywa UCITS”), a dokładniej załącznika nr II do Dyrektywy UCITS (dalej jako: „Załącznik II do UCITS”) oraz, zawierającej niemalże identyczną definicję, przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (dalej jako: „Dyrektywa ZAFI”), a dokładniej załącznika nr I do Dyrektywy ZAFI (dalej jako: „Załącznik I do ZAFI”).
Zgodnie z Załącznikiem II do UCITS, działalność związana z zarządzaniem UCITS obejmuje:
1)zarządzanie inwestycjami,
2)administrację:
a)obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem,
b)zapytania klientów,
c)wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe),
d)monitorowanie przestrzegania uregulowań,
e)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa,
f)wypłatę zysków,
g)emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa,
h)rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń),
i)prowadzenie ksiąg,
3)wprowadzanie do obrotu.
Z kolei, zgodnie z treścią Załącznika I do ZAFI, który de facto stanowi katalog otwarty, w zakresie zarządzania funduszami wyróżnia się m.in. administrowanie, w tym:
I.obsługę prawną i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami,
II. zapytania klientów,
III.wycenę i wyznaczanie ceny w tym zeznania podatkowe,
IV.monitorowanie przestrzegania uregulowań,
V.prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów,
VI.podział dochodu,
VII.emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów,
VIII.ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw,
IX.przechowywanie ksiąg.
Co istotne, wskazany powyżej zakres usług ma wyłącznie przykładowy charakter, który może zostać uzupełniony w świetle celów i systematyki porządku prawnego UE. Z przedstawionej powyżej wykładni TSUE wynika, że zwolnienie z opodatkowania VAT usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi obejmuje w szczególności czynności wskazane w Załączniku II do UCITS i Załączniku I do ZAFI. Takie podejście jest również aprobowane w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, w odniesieniu do usług zarządzania świadczonych na rzecz funduszy inwestycyjnych funkcjonujących na gruncie prawa polskiego:
1)wyrok WSA w Warszawie z 25 lutego 2020 r. sygn.: III SA/Wa 1390/19: „Nie budzi bowiem wątpliwości, że szeroka jego definicja miała na celu zwolnienie wszelkich usług immanentnie związanych z usługami zarządzania funduszem i jego aktywami, tak by konsumenci nie byli obciążeni kwotą podatku VAT niezależnie od tego, czy usługi te świadczone są przez fundusz lub podmiot nim zarządzający, czy też przez podmiot zewnętrzny pod warunkiem, że są to usługi specjalistyczne, nierozerwalnie związane z zarządzaniem funduszami”.
2)wyrok WSA we Wrocławiu z 6 lutego 2020 r. sygn.: I SA/Wr 860/19 „Alternatywne fundusze inwestycyjne zostały wprawdzie wyłączone na gruncie prawa polskiego z kategorii przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w rozumieniu Dyrektywy UCITS, jednak powyższe nie wyłącza zastosowania niniejszego zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, także wobec podmiotów świadczących usługi na rzecz alternatywnych funduszy inwestycyjnych, a więc na rzecz podmiotów niebędących przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania. Zatem, mają one znaczenie systemowe dla wszelkiego rodzaju funduszy. Wobec tego, Sąd podziela pogląd, że ustawodawca unijny obejmuje zwolnieniem także czynności opisane w pkt 2 załącznika I do Dyrektywy ZAFI”.
Zwolnienie z VAT usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT obejmuje w szczególności czynności zarządzania wskazane w Załączniku II do UCITS oraz w Załączniku I do ZAFI, również wykonywane na rzecz funduszy inwestycyjnych funkcjonujących w polskim systemie prawnym, w tym na rzecz alternatywnych funduszy inwestycyjnych.
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca będzie świadczył na rzecz Funduszu usługi księgowe w odniesieniu do Wierzytelności stanowiących jego aktywa. Z uwagi na brak innych aktywów wymagających zarządzania (poza Wierzytelnościami Fundusz posiada jedynie środki pieniężne), usługi te będą dotyczyć wszystkich jego lokat, a więc obejmą wyodrębnioną całość. Z uwagi na dużą liczbę Wierzytelności i tym samym skalę zdarzeń mających wpływ na ich wartość, bez świadczenia przedmiotowych usług niemożliwym byłaby prawidłowa wycena oraz sprzedaż lokat Funduszu. Są więc one specyficzne i istotne dla zarządzania tym Funduszem w okresie jego likwidacji. Kwalifikacja usług księgowych świadczonych na rzecz funduszy inwestycyjnych w rozumieniu przepisów UFI, jako usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, o których mowa w cytowanym przepisie znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach organów podatkowych. Jako przykład można przytoczyć interpretację indywidualną z 3 kwietnia 2020 r. sygn. 0111-KDIB3-1.4012.877.2019.2.IK wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w której organ potwierdził możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania wskazując: „Wycena, księgowość i sprawozdawczość funduszy, w tym: działania w zakresie wyceny aktywów (m.in. ustalanie zobowiązań, wartości aktywów, wartości aktywów netto, wycena i wyznaczanie ceny, ewidencja wyceny), prowadzenie ksiąg, prowadzenie rejestru certyfikatów funduszu, ewidencja transakcji i rezerw w księgach rachunkowych, sprawozdawczość bieżąca i okresowa, sporządzenie i bieżąca aktualizacja polityki rachunkowości”.
Dyrektor KIS zaaprobował możliwość stosowania zwolnienia w odniesieniu do tego rodzaju usług również w innych rozstrzygnięciach, w tym m.in.:
•interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 24 stycznia 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.664.2022.2.IG;
•interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 20 kwietnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.43.2022.2.RK;
•interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 18 maja 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-3.4012.124.2021.2.EK;
•interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 30 marca 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-3.4012.47.2021.1.EK.
W ocenie Wnioskodawcy fakt, iż opisane na wstępie usługi księgowe będą świadczone w okresie likwidacji Funduszu, nie ma wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT.
Jak wynika z interpretacji indywidualnej z 22 września 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.469.2022.1.IK świadczone przez bank czynności realizowane w ramach funkcji likwidatora funduszu inwestycyjnego są zwolnione z podatku VAT jako „usługi zarządzania funduszami” na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT. Tożsame stanowisko zostało również zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z 23 października 2015 r., sygn. IPPP1/4512-834/15-2/AS.
Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, usługi księgowe, które planuje świadczyć na rzecz Funduszu w okresie jego likwidacji, będą stanowiły usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Na mocy art. 43 ust. 15 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2) usług doradztwa;
3) usług w zakresie leasingu.
Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
W świetle art. 43 ust. 23 ustawy:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.
Z opisu sytuacji wynika, że jesteście Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Głównym przedmiotem Państwa działalności jest zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszy sekurytyzacyjnych. Wskazane usługi zarządzania są świadczone na podstawie umów zawartych z towarzystwem funduszy inwestycyjnych zarządzającym funduszami sekurytyzacyjnymi (dalej jako: „Umowa o zarządzanie”). W związku z planowanym otwarciem likwidacji jednego z funduszy sekurytyzacyjnych, którego wierzytelnościami obecnie zarządzają Państwo, z dniem otwarcia likwidacji Funduszu Umowa o zarządzanie wygaśnie z mocy prawa, w związku z czym rozważają Państwo rozpoczęcie świadczenia usług księgowych na rzecz tego Funduszu. Fundusz stanowi alternatywny fundusz inwestycyjny („AFI”). Likwidowany Fundusz nie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Siedziba likwidowanego Funduszu, dla którego będą świadczone usługi, znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Likwidacja funduszu inwestycyjnego polega na zbyciu jego aktywów, ściągnięciu należności, zaspokojeniu wierzycieli i umorzeniu certyfikatów inwestycyjnych przez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom. W okresie likwidacji będą Państwo świadczyć na rzecz Funduszu następujące wyspecjalizowane i kompleksowe usługi księgowe w odniesieniu do wszystkich Wierzytelności stanowiących aktywa Funduszu:
1.Prowadzenie ksiąg pomocniczych (ewidencji analitycznej) dotyczących Wierzytelności, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, obejmujące:
- prowadzenie ewidencji operacji gospodarczych za pomocą systemu informatycznego pozwalającego na: bieżące obrazowanie stanu poszczególnych Wierzytelności i działań podejmowanych w odniesieniu do Wierzytelności;
- rozliczanie świadczeń z Wierzytelności i obliczenie aktualnego zadłużenia z tytułu poszczególnych Wierzytelności i dokonanych na jej poczet wpłat;
- identyfikację nadpłat i kwot nienależnych;
- zaliczanie nadpłat powstałych przy dokonywaniu spłaty jednej Wierzytelności na poczet innej Wierzytelności przysługującej Funduszowi w stosunku do tego samego dłużnika;
- ujmowanie w ewidencji analitycznej faktu spisania Wierzytelności na skutek podjęcia decyzji o zwolnieniu z długu lub zaniechaniu dochodzenia oraz faktu sprzedaży;
- uzgadnianie wartości zapisów na kontach ksiąg pomocniczych z kontami księgi głównej;
- sporządzanie i przekazywanie Funduszowi okresowych raportów dotyczących wartości i rozliczenia spłat Wierzytelności.
2.Obsługę płatności obejmującą:
- administrowanie bankową usługą identyfikacji wpłat masowych;
- kierowanie wpłat z tytułu zadłużenia, na przyporządkowany każdej Wierzytelności lub każdemu z dłużników Wierzytelności, indywidualny numer rachunku bankowego Funduszu;
- przyjmowanie od dłużników wpłat oraz rejestrację dokonanych wpłat w systemie informatycznym;
- dokonywanie w imieniu Funduszu uzgodnionych z Funduszem wydatków związanych z Wierzytelnościami, w szczególności ponoszenie opłat, zaliczek i kosztów wymaganych w ramach postępowań sądowych, egzekucyjnych i administracyjnych;
- dokonywanie w imieniu Funduszu zwrotu nadpłat i kwot nienależnych poprzez realizację dyspozycji płatniczej.
3.Przygotowywanie informacji o wysokości przychodów osiągniętych przez dłużnika w związku ze zwolnieniem go z długu w danym roku podatkowym oraz organizowanie ich wysyłki, zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
4.Obsługę dokumentacji Wierzytelności obejmującą:
- digitalizację i przechowywanie;
- niszczenie dokumentacji Wierzytelności na wniosek likwidatora;
- ochronę przed nieuprawnionym dostępem w sposób określony w przepisach wewnętrznych;
- wydanie wskazanej przez likwidatora dokumentacji i danych elektronicznych nabywcy Wierzytelności;
- wydanie dokumentacji i danych elektronicznych likwidatorowi po zakończeniu umowy.
Zgodnie z założeniami wynagrodzenie będzie rozliczone w ustalonym w umowie okresie rozliczeniowym i ma być kalkulowane w oparciu o określony procent średniej kwartalnej wartości aktywów funduszu, z zastrzeżeniem minimalnego poziomu wynagrodzenia określonego w umowie. Wszystkie realizowane w ramach świadczenia usług czynności będą ujęte na fakturze jako jedna usługa tj. jako: „usługi księgowe wykonywane na podstawie umowy”. W związku z powyższym nie będą Państwo na fakturze wyodrębniać poszczególnych czynności wykonywanych na rzecz likwidowanego Funduszu.
Usługi księgowe świadczone na rzecz likwidowanego funduszu będą wprost związane z usługami zarządzania. Będą Państwo świadczyć na rzecz Funduszu usługi księgowe w odniesieniu do Wierzytelności stanowiących jego aktywa. Z uwagi na brak innych aktywów wymagających zarządzania (poza Wierzytelnościami Fundusz posiada jedynie środki pieniężne), usługi te będą dotyczyć wszystkich jego lokat, a więc obejmą wyodrębnioną całość. Z uwagi na dużą liczbę Wierzytelności i tym samym skalę zdarzeń mających wpływ na ich wartość, bez świadczenia przedmiotowych usług niemożliwym byłaby prawidłowa wycena oraz sprzedaż lokat Funduszu. Są więc one specyficzne i istotne dla zarządzania tym Funduszem w okresie jego likwidacji. Nie korzystają i nie mają Państwo zamiaru korzystać z możliwości zrezygnowania ze zwolnienia od podatku VAT świadczonych usług i wybrać ich opodatkowanie, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy.
Nadto wskazali Państwo, że w związku z wejściem w życie od dnia 29 września 2023 roku przepisów zmieniających ustawę o funduszach inwestycyjnych oraz zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnym, a wprowadzonych ustawą z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej nie dotyczy usług księgowych świadczonych na rzecz likwidowanego funduszu będącego funduszem sekurytyzacyjnym a funduszem wierzytelności.
Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy usługi księgowe, które planują Państwo świadczyć na rzecz Funduszu w okresie jego likwidacji, będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy.
W odniesieniu do kwestii, objętej zakresem pytania, należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:
1)przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz
2)podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym, zwolnieniu od podatku VAT podlega zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.
W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.
Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem, art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).
Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:
Działalność związana z UCITS obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.
Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:
-zarządzanie inwestycjami,
-administracja:
a)obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
b)zapytania klientów;
c)wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
d)monitorowanie przestrzegania uregulowań;
e)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
f)wypłata zysków;
g)emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
h)rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
i)prowadzenie ksiąg;
-wprowadzanie do obrotu.
Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.
Z uwagi na powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że opisane we wniosku usługi księgowe świadczone przez Państwa na rzecz Funduszu, będącego alternatywnym funduszem inwestycyjnym, tj.:
- prowadzenie ksiąg pomocniczych (ewidencji analitycznej) dotyczących Wierzytelności,
- obsługa płatności,
- przygotowywanie informacji o wysokości przychodów osiągniętych przez dłużnika w związku ze zwolnieniem go z długu w danym roku podatkowym oraz organizowanie ich wysyłki, zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- obsługa dokumentacji Wierzytelności,
mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Opisane usługi zawierają się w załączniku II do Dyrektywy 2009/65/WE. W konsekwencji, spełniony zostanie warunek przedmiotowy dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy dla ww. usług.
Usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie również kryterium podmiotowe. Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 681 ze zm.) – dalej jako u.f.i., a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.
Zgodnie z art. 1 u.f.i.:
Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.
W myśl art. 38 ust. 1 u.f.i.:
Towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez towarzystwo).
Jak stanowi art. 39 ust. 1 u.f.i.:
Siedziba zarządu towarzystwa powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Natomiast art. 5 u.f.i. stanowi, że:
Siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.
Z kolei, zgodnie z art. 2 pkt 9 u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o funduszu zagranicznym – rozumie się przez to fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.
Stosownie do art. 2 pkt 7 u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o państwie członkowskim – rozumie się przez to państwo inne niż Rzeczpospolita Polska, które jest członkiem Unii Europejskiej.
U.f.i. wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.
Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w u.f.i. pod pojęciem „unijnego AFI”. Zgodnie z art. 2 pkt 10b u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o unijnym AFI – rozumie się przez to alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji – prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego.
Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy.
Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.
Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ww. ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Zgodnie z art. 2 pkt 10a u.f.i.:
Ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.
W myśl art. 3 ust. 1 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.
Jak stanowi art. 3 ust. 3 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.
Zgodnie z art. 3 ust. 4 u.f.i.:
Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:
1) fundusz inwestycyjny otwarty;
2) alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że wskazane usługi księgowe będą Państwo świadczyć na rzecz Funduszu z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który – jak wynika z wniosku – jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym określonym w przepisach ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Zatem, również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług – zostanie spełniona.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa należy stwierdzić, że usługi księgowe, które zamierzają Państwo świadczyć, będą się mieściły w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy.
Podsumowując, wskazane przez Państwa w opisie sprawy usługi, które planują Państwo świadczyć na rzecz Funduszu w okresie jego likwidacji, będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy.
Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.
Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i należy je traktować indywidualnie.
Odnosząc się do powołanych przez Państwa w przedmiotowym wniosku wyroków sądu, tut. Organ pragnie wyjaśnić, że powołane wyroki są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się zawężają. Zatem, wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA) :
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres : Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP : /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).