Wyrok SN z dnia 26 kwietnia 2023 r., sygn. II CSKP 1754/22

Zawarcie umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste bez przetargu, w sytuacji gdy przetarg taki jest wymagany ustawą, skutkuje bezwzględną nieważnością umowy.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Marcin Krajewski (przewodniczący) ‎

SSN Paweł Księżak ‎

SSN Marcin Łochowski (sprawozdawca)

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 28 grudnia 2020 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił apelację pozwanej Spółdzielni w likwidacji w W. od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie z 16 października 2019 r., którym Sąd ten usunął niezgodność między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym przez wykreślenie z prowadzonej dla tej nieruchomości księgi wieczystej wpisu prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budynku ujawnionych na rzecz pozwanej spółdzielni oraz orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

Miasto stołeczne W. jest właścicielem nieruchomości, objętej księgą wieczystą nr [...], w której ujawnione jest prawo użytkowania wieczystego oraz własność budynku na rzecz pozwanej spółdzielni. Decyzją z 27 kwietnia 1977 r. Naczelnik Dzielnicy [...] przekazał tę nieruchomość w użytkowanie Spółdzielni „[...]” (obecnie: Spółdzielnia „[...]” w likwidacji). Prawo to zostało ujawnione w księdze wieczystej 4 września 1990 r. Uchwałą nr [...] Zarząd Dzielnicy [...]1 przeznaczył przedmiotową nieruchomość do oddania w użytkowanie wieczyste na 99 lat w trybie bezprzetargowym na rzecz spółdzielni „[...]” jako dotychczasowego użytkownika. Umową z 12 grudnia 1997 r. Gmina [...]1 w trybie bezprzetargowym na podstawie art. 2c ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami i wywłaszczaniu nieruchomości (dalej: „u.z.g.n.w.n”) oddała nieruchomość w użytkowanie wieczyste na rzecz ww. spółdzielni z jednoczesnym przeniesieniem na nią prawa własności budynku posadowionego na tej nieruchomości. Z kolei decyzją z 3 grudnia 2010 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 i 4 k.p.a. stwierdziło nieważność decyzji Naczelnika Dzielnicy [...] z 27 kwietnia 1977 r. jako wydanej z rażącym naruszeniem prawa.