Wyrok SN z dnia 22 lutego 2023 r., sygn. I USKP 41/22

Dysfunkcje psychiczne, które nie wywoływały żadnych objawów utrudniających naukę lub wykonywanie pracy w okresie przed ukończeniem przez ubezpieczonego 18 roku życia, ewentualnie – do 25 roku życia - w przypadku kontynuowania edukacji, ale dopiero po upływie tego okresu stopniowo spowodowały całkowitą niezdolność do pracy, nie mogą być uznane za „naruszenie sprawności organizmu” w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, implikujące prawo do renty socjalnej. 

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Bohdan Bieniek (przewodniczący) ‎

SSN Krzysztof Rączka ‎

SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania K. G. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Krakowie ‎o rentę socjalną, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń ‎Społecznych w dniu 22 lutego 2023 r., ‎skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie ‎z dnia 24 czerwca 2020 r., sygn. akt III AUa 1706/19,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

W wyroku z dnia 24 czerwca 2020 r., sygn. akt III AUa 1706/19, Sąd Apelacyjny w Krakowie – w sprawie z odwołania K. G. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Krakowie (dalej również jako: ZUS lub organ rentowy) – oddalił apelację ubezpieczonego od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 8 października 2019 r., sygn. akt VII U 3630/16, w którym Sąd Okręgowy oddalił odwołanie K. G. od decyzji organu rentowego z dnia 2 września 2016 r. odmawiającej wnioskodawcy przyznania renty socjalnej z uwagi na to, że komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 30 sierpnia 2016 r. uznała, iż wnioskodawca nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

Według Sądu Apelacyjnego kwestia sporna sprawy sprowadzała się do oceny, czy ubezpieczony jest osobą całkowicie niezdolną do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało w trakcie okresów wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 1 – 3 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2019 r., poz. 1455 ze zm.). W celu wyjaśnienia tej kwestii Sąd pierwszej instancji przeprowadził obszerne postępowanie dowodowe, w toku którego co do stanu zdrowia wnioskodawcy wypowiedzieli się biegli o specjalnościach odpowiadających jego schorzeniom – biegli lekarze o specjalnościach z zakresu: dermatologii, neurologii i psychiatrii. W ocenie biegłego dermatologa wnioskodawca nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy. Biegły wyjaśnił, że stan dermatologiczny nie narusza w stopniu znacznym sprawności organizmu; u wnioskodawcy od 2012 r. datowana jest remisja schorzenia, potwierdzona w 2016 r. w opiniach lekarskich ZUS, a remisja ta świadczy o utrzymującej się poprawie stanu zdrowia. Także biegły neurolog ocenił, że wnioskodawca nie jest całkowicie niezdolny do pracy. Wyjaśnił, że zgłaszane przez wnioskodawcę dolegliwości ze strony narządu ruchu nie znajdują istotnej korelacji z badaniami przedmiotowymi. W ocenie biegłego układ narządu ruchu pozostaje bez istotnego upośledzenia funkcji i bez zespołów bólowych, zachowana jest ruchomość i funkcja dynamiczna kręgosłupa. Obecnie ma miejsce u wnioskodawcy remisja objawów, a zgłaszane w wywiadzie dolegliwości kręgosłupowe w okresach zaostrzeń mogą być leczone zachowawczo i rehabilitacyjnie. Z kolei biegły psychiatra stwierdził, że wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy i wymaga stałego leczenia psychiatrycznego. Przyczyną całkowitej niezdolności do pracy jest zespól urojeń prześladowczych, początkowo rozpoznawanych jako zaburzenia osobowości, a obecnie manifestujący się chorobą psychiczną w postaci zespołu urojeniowego. Po zapoznaniu się z dodatkową dokumentacją dotyczącą leczenia wnioskodawcy biegły stwierdził ostatecznie, że choroba wnioskodawcy trwa od 8 listopada 2000 r. i od tego czasu datuje się jego niezdolność do pracy. Sąd pierwszej instancji opierając się na powyższych opiniach ustalił, że wnioskodawca jest obecnie całkowicie niezdolny do pracy w związku z naruszeniem sprawności organizmu, które datuje się od dnia 8 listopada 2000 r., w konsekwencji brak podstaw do przyznania prawa do spornego w sprawie świadczenia.