Następuje szybka integracja uchodźców z Ukrainy na rynku pracy

Duża część uchodźców z Ukrainy szybko opanowała podstawy języka polskiego, szybko następuje też integracja na rynku pracy - wynika z badania Narodowego Banku Polskiego. Odsetek uchodźców pracujących w Polsce w listopadzie ub.r. wyniósł 65 proc. wobec 28 proc. w maju.

Jak zauważono w raporcie "Sytuacja życiowa i ekonomiczna migrantów z Ukrainy w Polsce – wpływ pandemii i wojny na charakter migracji w Polsce", w ciągu dziewięciu miesięcy od wybuchu wojny znacząco poprawiła się integracja uchodźców z Ukrainy na polskim rynku pracy oraz ich samodzielność ekonomiczna. Porównanie wyników badania z listopada i maja 2022 r. wskazuje, że duża cześć uchodźców szybko opanowała podstawy języka polskiego – oceniono.

"Szybko następuje też integracja na rynku pracy - wśród uchodźców odsetek pracujących wyniósł 65 proc., a w badaniu przeprowadzonym w maju - 28 proc. W efekcie, większość uchodźców szybko usamodzielniła się pod względem zakwaterowania (odsetek osób samodzielnie wynajmujących mieszkanie wzrósł z 33 proc. do 54 proc.)" – poinformowano. Dodano jednak, iż wyzwaniem dla opieki społecznej pozostaje ok. 20 proc. uchodźców znajdujących się w najgorszej sytuacji finansowej.

Wśród emigrantów, którzy przybyli do Polski od 24 lutego ub.r., ok. 65 proc. pracuje, 24 proc. poszukuje odpowiedniej pracy (bezrobotni), a 11 proc. pozostaje nieaktywne zawodowo. "Dla porównania w tym samym okresie, według Badań Aktywności Ekonomicznej Ludności, wśród kobiet z polskim obywatelstwem w wieku produkcyjnym (15-64 lata) około 65 proc. pracowało, około 2 proc. poszukiwało pracy, a 33 proc. było nieaktywne zawodowo" – wskazano.

"Relatywnie krótki okres jaki upłynął od przyjazdu do Polski uchodźców powoduje, że ich formy zatrudnienia są znacznie mniej stabilne niż w przypadku wcześniejszych imigrantów zarobkowych oraz polskich obywateli. Jedynie ok. 38 proc. określa swoje zatrudnienia jako najemną pracę stałą, 14 proc. pracowało dorywczo lub sezonowo, a 7 proc. było zatrudnionych w inny sposób. Co ciekawe około 4 proc. uchodźców pracowało zdalnie będąc zatrudnionym poza Polską, a ok. 2 proc. założyło już swoją działalność gospodarczą w Polsce" – wynika z badania.

Jak zauważono, uchodźcy najczęściej wykonywali relatywnie słabo płatne prace, bardzo często w niepełnym wymiarze czasu pracy. Najczęstszą odpowiedzią na pytanie o dochód netto był przedział pomiędzy 2 i 3 tys. zł, a najczęstszą odpowiedzią wśród wcześniejszych migrantów to 3-4 tys. zł netto.

Wśród imigrantów przedwojennych 28 proc. stanowiły osoby pracujące w przemyśle i pracowały one przeciętnie istotnie więcej godzin w tygodniu niż w innych sektorach – stwierdzono. "Jeśli wyodrębnimy tylko uchodźców (wśród których zdecydowaną większość stanowiły kobiety) to w przemyśle pracowało jedynie około 19 proc. uchodźców" – wskazano. Dodano, że znacznie niższe odsetki wśród uchodźców notowane były w budownictwie i transporcie, "które również są przeciętnie o wiele bardziej zmaskulinizowanymi gałęziami gospodarki".

"Pracujące uchodźczynie znacznie częściej trafiały do sektorów, takich jak hotelarstwo i gastronomia czy usługi osobiste. Przeciętnie znacznie częściej odpowiadały także, że świadczą usługi bezpośrednio gospodarstwom domowym. Nieco wyższy niż wśród pozostałych imigrantów był także udział uchodźców pracujących w Polsce w zawodach wymagających kwalifikacji związanych zwykle z wyższym wykształceniem (ochrona zdrowia, edukacja, kultura i sztuka)" – oceniono.

Dodano, że 33 proc. imigrantów zarobkowych ma poczucie, że pracuje w Polsce poniżej swoich kwalifikacji w porównaniu do 46 proc. wśród uchodźców.

Zgodnie z raportem, znajomość języka polskiego jest silnie skorelowana z możliwością znalezienia zatrudnienia. "Jest to szczególnie widoczne wśród uchodźców - w grupie nie znającej języka polskiego pracowało 50 proc., w grupie dobrze znającej polski - 82 proc." – zwrócono uwagę. Według badania, postępujący proces adaptacji obywateli Ukrainy do życia i pracy w Polsce ułatwiłaby pomoc polegająca na: organizowaniu kursów języka polskiego, łatwiejszej legalizacji pobytu, wprowadzeniu ułatwień dotyczących nostryfikacji dyplomów oraz pomoc w pośrednictwie pracy.

Raport "Sytuacja życiowa i ekonomiczna migrantów z Ukrainy w Polsce – wpływ pandemii i wojny na charakter migracji w Polsce" NBP sporządzono na podstawie badanie ankietowego prowadzonego między 26 września a 18 listopada 2022 r. Dotyczyło dorosłych migrantów z Ukrainy - zarówno migrantów przedwojennych (osób, które przyjechały do Polski przed 24 lutego 2022 r.), jak i uchodźców. Założono, że reprezentacja w każdej z grup będzie wynosiła po minimum 40 proc. Badanie realizowano za pomocą kwestionariuszy opracowanych w językach ukraińskim, rosyjskim lub polskim. W sumie zrealizowano 3934 ankiet.

Źródło: PAP