Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
insert_drive_file

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 1 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.760.2022.4.SM

Uznanie za podatnika podatku VAT z tytułu planowanej sprzedaży prawa własności lub udziału w prawie własności nieruchomości opisanych we wniosku w pkt 1-4 i w pkt 6-8 oraz nieuznanie za podatnika podatku VAT z tytułu planowanej sprzedaży nieruchomości opisanej we wniosku w pkt 5.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe w zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu planowanej sprzedaży prawa własności lub udziału w prawie własności nieruchomości opisanych we wniosku w pkt 1-4 i w pkt 6-8 i prawidłowe w części dotyczącej nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu planowanej sprzedaży nieruchomości opisanej we wniosku w pkt 5.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 października 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 26 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Pani za podatnika w związku ze sprzedażą prawa własności lub udziału w prawie własności nieruchomości opisanych we wniosku w pkt 1-8 oraz podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 18 stycznia 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia)

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną mającą miejsca zamieszkania na terytorium Polski, posiadającą polską rezydencję podatkową. Obecnie, tj. na dzień złożenia niniejszego wniosku, Wnioskodawczyni jest udziałowcem spółki kapitałowej zajmującej się szeroko rozumianym rynkiem nieruchomości (kupno i sprzedaż nieruchomości, zarządzanie nieruchomościami), natomiast główna aktywność zawodowa Wnioskodawczyni koncentruje się na działalności kulturalnej i artystycznej (malarskiej) oraz współprowadzeniu obiektu prowadzącego działalność komercyjną i kulturalną, w którym wiele instytucji organizuje wystawy, wydarzenia i spektakle (Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem i pełni funkcję członka rady nadzorczej podmiotu prowadzącego tę placówkę).

W przeszłości Wnioskodawczyni była związana zawodowo również z jedną z największych grup kapitałowych działających na rynku deweloperskim w Polsce, i była zatrudniona w jednej ze spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej.

Wnioskodawczyni, dysponując wiedzą na temat rynku nieruchomości od połowy lat dziewięćdziesiątych ub. wieku do chwili obecnej nabyła do majątku prywatnego (na współwłasność bądź do majątku odrębnego) kilkanaście nieruchomości w postaci działek nieruchomości, domów oraz lokali mieszkalnych - historia ich nabycia oraz sposób użytkowania zostały przedstawione w dalszej części niniejszego wniosku.

Wnioskodawczyni w ramach rozporządzenia majątkiem prywatnym, również w związku z przejściem na emeryturę i brakiem chęci aktywnego i profesjonalnego zarobkowania na posiadanych nieruchomościach, rozważa różne warianty rozporządzenia nieruchomościami, których jest właścicielem lub współwłaścicielem z mężem (z którym posiada tzw. rozdzielnością majątkową małżeńską).

Posiadane nieruchomości:

Wnioskodawczyni jest właścicielem/współwłaścicielem następujących nieruchomości:

1)współwłaścicielem (1/2) wraz z mężem lokalu mieszkalnego przy ul. …w … (A) o pow. ponad …m2 nabytego w roku 2017, w którym to lokalu Wnioskodawczyni planowała wraz z mężem realizację własnych celów mieszkaniowych, lecz których finalnie do dnia dzisiejszego nie zrealizowała (lokal jest obecnie wynajmowany osobie fizycznej);

2)współwłaścicielem (1/2) wraz z mężem lokalu mieszkalnego przy ul. … w … (B) o pow. prawie …m2 nabytego w roku 2014, który jest wynajmowany dwóm najemcom - osobom fizycznym;

3)współwłaścicielem (1/2) wraz z mężem lokalu mieszkalnego przy ul. … w … (C) o pow. ponad …m2 nabytego w roku 2014, który jest przez Wnioskodawczynię obecnie wynajmowany osobie fizycznej;

4)współwłaścicielem (1/2) wraz z mężem domu (część domu typu „bliźniak”) położonego przy ul. …w … (D), nabytego w 2018 r., w którym Wnioskodawczyni planowała wraz z mężem realizację celów mieszkaniowych Wnioskodawczyni (po jego rozbudowie i remoncie; jest to budynek przedwojenny), jednakże z uwagi na niepowodzenie w zakupie drugiej części domu (oraz uzyskanie warunków zabudowy pozwalających jedynie na niewielką rozbudowę budynku - zbyt małą jak na potrzeby Wnioskodawczyni oraz Jej rodziny), plany te nie zostały zrealizowane; obecnie w budynku mieszka rodzina uchodźców z Ukrainy, którzy wynajmują budynek po obniżonej stawce czynszu (ponosząc dodatkowo opłaty za media);

5)właścicielem (1/1) lokalu mieszkalnego o pow. blisko …m2, nabytego w roku 2006, położonego w … (E), w którym obecnie mieszka mama Wnioskodawczyni (w przyszłości lokal zostanie prawdopodobnie wynajęty lub sprzedany);

6)właścicielem (1/1) dwunastu działek gruntu położonych w …, gm. … (F) pow. …m2, nabytych w roku 1995 r. (jedna z działek nabyta została w roku 1998 po zniesieniu współwłasności majątkowej małżeńskiej do majątku odrębnego Wnioskodawczyni) do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i Jej męża w celu realizacji własnych celów mieszkaniowych (budowy domu; współwłasność majątkowa została zniesiona w roku 1998); cele mieszkaniowe nie zostały nigdy zrealizowane przez Wnioskodawczynię i Jej męża z uwagi na zbyt dużą odległość nieruchomości od …, w którym Wnioskodawczyni wraz z mężem wykonywali działalność zawodową. Z tych względów Wnioskodawczyni podzieliła cały teren na 13 działek ewidencyjnych, dla których Wnioskodawczyni uzyskała warunki zabudowy oraz 2 dodatkowe działki umożliwiające dojazd, z których to działek (tych posiadających warunki zabudowy) 3 zostały sprzedane w dwóch transakcjach, jakie miały miejsce w roku 2011 oraz 2016, a wraz z nimi zostały sprzedane udziały we współwłasności w jednej z działek umożliwiających dojazd do tych działek.

7)właścicielem (1/1) kilkudziesięciu działek gruntu położonych w…, gm. …(G) (o łącznej pow. ok …m2), nabytych w 1995 r. wraz z domem i zabudowaniami gospodarczymi, celem wyremontowania istniejącego domu i przeprowadzki wraz z ojcem męża Wnioskodawczyni; przy czym cele te nie zostały ostatecznie zrealizowane; w roku 2004 dla terenu objętego tą nieruchomością został uchwalony Miejscowy Plan Zagospodarowania Terenu uchwałą nr … (https://.../), w związku z powyższym w dniu 13 stycznia 2015 r. część gruntów została podzielona na dziewiętnaście (19) działek przeznaczonych pod zabudowę jednorodzinną, dwie (2) działki drogowe i dwie (2) działki techniczne; przy czym w międzyczasie Wnioskodawczyni sprzedała jednemu kupującemu dwie działki jednorodzinne, 1/2 udziału w dz. drogowej oraz jedną dz. rolną; dom wraz z zabudowaniami gospodarczymi jest obecnie wynajmowany osobom fizycznym;

8)właścicielem (1/1) niezabudowanej działki gruntu nabytej w roku 2005 położonej w (H) o pow. blisko …m2 w drodze zamiany (polegającej na ustanowieniu służebności na jednej z działek Wnioskodawczyni) dokonanej z właścicielem innej działki gruntu w tej miejscowości.

9)właścicielem (1/1) lokalu mieszkalnego wraz z pracownią artystyczną o pow. powyżej …m2, zlokalizowanego w … przy ulicy …, nabytego w roku 2020, który wykorzystywany jest przez Wnioskodawczynię na potrzeby własnej pracowni malarskiej, zaś gościnnie udostępniany na potrzeby spółki, w której Wnioskodawczyni jest udziałowcem, prowadzącej działalność kulturalną (obecnie przedmiotowy lokal nie jest wynajmowany);

10)właścicielem (1/1) działki gruntu zabudowanej domem mieszkalnym zlokalizowanego przy ulicy … w …, nabytym w roku 1994 do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i Jej męża (od spółdzielni mieszkaniowej), a następnie do majątku osobistego Wnioskodawczyni wskutek ustalenia rozdzielności majątkowej małżeńskiej; budynek był w latach 2016-2018 r. przebudowywany i obecnie jest wynajmowany przez Wnioskodawczynię na rzecz podmiotu gospodarczego (obrót z tego tytułu korzysta ze zwolnienia podmiotowego VAT);

- dalej łącznie: „Nieruchomości”.

Wnioskodawczyni nigdy nie rejestrowała działalności gospodarczej w zakresie obrotu bądź najmu posiadanych nieruchomości, traktując je jako majątek prywatny. Wnioskodawczyni w miarę pojawiających się okazji wynajmowała je na rzecz osób trzecich bądź członków rodziny, przy czym nigdy nie było to dla Wnioskodawczyni zasadnicze źródło zarobkowania i utrzymania rodziny.

Wnioskodawczyni z uwagi na aktywność zawodową współpracowała z agencją najmu nieruchomości przy znalezieniu najemców, którzy wynajmują od Wnioskodawczyni lokale mieszkalne.

Nabycie przedmiotowych nieruchomości miało przede wszystkim na celu lokatę zgromadzonego kapitału i zabezpieczenie go przed negatywnymi skutkami inflacji - Wnioskodawczyni raz jeszcze podkreśla, że nigdy nie było Jej intencją profesjonalne zarobkowanie na nieruchomościach, natomiast ewentualny zysk na obrocie jaki ewentualnie pojawiał się w przeszłości i pojawi się w przyszłości, był i będzie rezultatem przede wszystkim naturalnego, stopniowego wzrostu cen na rynku nieruchomości.

W szczególności Wnioskodawczyni nie zajmuje się nabywaniem nieruchomości/lokali przeznaczonych do remontu, ich remontem i sprzedażą z zyskiem.

W kontekście zaś nieruchomości gruntowych opisanych w pkt 6-8, Wnioskodawczyni pragnie zauważyć, że nieruchomości były nabywane we własnych celach mieszkaniowych, przy czym nigdy te cele nie zostały zrealizowane, zaś dalszy obrót tak znacznym areałem gruntu był utrudniony, stąd wszelkie podziały przedmiotowej nieruchomości były realizowane celem umożliwienia realizacji sprzedaży tych działek gruntu. Wnioskodawczyni nie wykonała dotąd jednak żadnych przyłączy mediów do działek (Wnioskodawczyni mogła natomiast partycypować w sfinansowaniu przyłącza wodno-kanalizacyjnego prowadzącego bezpośrednio do działki/działek sąsiadującej/sąsiadujących z działkami Wnioskodawczyni, jako że Wnioskodawczyni bądź potencjalny nabywca działek Wnioskodawczyni będzie mógł dokonać przyłącza do przyłącza wybudowanego przez właściciela działki/działek sąsiadującej/sąsiadujących).

Plany Wnioskodawcy w stosunku do posiadanych Nieruchomości.

Wnioskodawczyni w związku z chęcią przejścia na emeryturę i brakiem chęci zajmowania się profesjonalnym najmem i obrotem nieruchomościami, oraz wolą stopniowego rozporządzania majątkiem prywatnym (w tym również na rzecz członków najbliższej rodziny), planuje zbyć część posiadanych nieruchomości, opisanych powyżej.

Wnioskodawczyni planuje zbyć własność/współwłasność:

a)lokali mieszkalnych opisanych w pkt 1-3, pkt 5,

b)domu mieszkalnego opisanego w pkt 4;

c)działek gruntu opisanych w pkt 6-8.

Z kolei jeśli chodzi o nieruchomości opisane szerzej w pkt 9-10, Wnioskodawczyni planuje ich ewentualną darowiznę na rzecz najbliższych osób, w tym zwłaszcza dzieci (w przypadku budynku, o którym mowa w pkt 10) bądź też dalsze jej użytkowanie dla własnych celów (jak w przypadku lokalu o którym mowa w pkt 9).

Wnioskodawczyni planuje więc zbyć w przyszłości prawo własności lub udział w prawie własności nieruchomości opisanych w pkt 1-8 powyżej, przy czym Wnioskodawczyni prosi o przyjęcie założenia, iż zbycia poszczególnych nieruchomości dokona po upływie 5 lat od zakończenia roku, w którym doszło do nabycia nieruchomości (w przypadku wielu nieruchomości i tak okres ten już minął).

Wnioskodawczyni nie wyklucza jednak przy tym, że w trakcie najbliższych kilku - kilkunastu lat, dokona również określonych nabyć innych nieruchomości (w tym również takich, w których Wnioskodawca chciałby realizować własne cele mieszkaniowe), przy czym nabycia te również nie będą realizowane w ramach działalności gospodarczej (nieruchomości te nie są jednak przedmiotem niniejszego wniosku).

W uzupełnieniu wniosku wskazano:

1)Wnioskodawczyni nabyła przedmiotowe nieruchomości w następujący sposób i w następujących datach:

Nr nieruchomości z wniosku o wydanie interpretacji

Nieruchomość

Data nabycia

Sposób nabycia

1.

A

…2017 r.

umowa sprzedaży

2.

B

…2014 r.

umowa sprzedaży

3.

C

…2014 r.

umowa sprzedaży

4.

D

…2018 r.

umowa sprzedaży

5.

E

…2006 r.

umowa sprzedaży

6.

F

…1995 r. (pozostałe działki) oraz

…1998 r. (działka nr …)

umowa sprzedaży

7.

G

…1995 r.

umowa sprzedaży

8.

H

…2005 r.

umowa sprzedaży

2)Przedmiotowe nieruchomości są wynajmowane na podstawie umów najmu.

Przedmiotowe nieruchomości są wynajmowane od okresów niżej wskazanych:

Nr nieruchomości z wniosku o wydanie interpretacji

Nieruchomość

Wynajmowane od

1.

A

Lipiec 2018

2.

B

Lipiec 2014

3.

C

Czerwiec 2014

4.

D

Sierpień 2022

7.

G

Sierpień 2022

Przedmiotowe nieruchomości są wynajmowane na okres wg poniższego zestawienia:

Nr nieruchomości z wniosku o wydanie interpretacji

Nieruchomość

Obecne umowy od-do

1.

A

…2018 - ...2024

2.

B

...2021 - ...2023

...2021 - ...2023

Dwie części tego lokalu są wynajmowane dwóm różnym najemcom - stąd dwa różne okresy najmu

3.

C

…2019 - ...2023

4.

D

...2022 - ...2023

Wynajmujący ma zamiar przedłużyć umowę do dnia ...2023

7.

G

...2022 - ...2023

W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: „czy jest Pani stroną ww. umów”, wskazano, że „tak”.

W odpowiedzi na pytanie Organu o treści: „czy umowy mają charakter odpłatny, czy nieodpłatny? Jeśli umowy mają charakter odpłatny, to jaka jest kwota czynszu z tytułu ww. umów oraz czy odprowadzała Pani należne podatki?”, Wnioskodawczyni podała:

Nr nieruchomości z wniosku o wydanie interpretacji

Nieruchomość

Wysokość miesięcznego czynszu PLN

Odprowadzanie podatków

1.

A

Tak

2.

B

… + … = …

Tak

3.

C

Tak

4.

D

Tak

7.

G

Tak

3)Na pytanie Organu o treści: „W związku z informacją zawartą we wniosku, że w lokalu mieszkalnym wskazanym w pkt 5 obecnie mieszka Pani mama, a w przyszłości lokal zostanie wynajęty lub sprzedany, prosimy o podanie:

a)wszystkich okoliczności związanych z zamieszkaniem przez Pani mamę w ww. nieruchomości, w szczególności:

od kiedy (prosimy podać miesiąc i rok) Pani mama zamieszkuje ww. lokal mieszkalny?

czy z tytułu zamieszkania w ww. lokal mieszkalny przez Pani mamę, uzyskuje Pani jakiekolwiek środki pieniężne?

czy podpisała Pani z mamą umowę cywilno-prawną (jeśli tak, to jaką) w związku z zamieszkaniem przez Pani mamę ww. lokalu mieszkalnym?

kto (Pani czy Pani mama) ponosi koszty związane z eksploatacją ww. lokalu mieszkalnego (m.in. czynsz, opłaty za media (wodę, prąd, gaz, wywóz nieczystości))?

b)jakie było faktyczne wykorzystywanie przez Panią lokalu mieszkalnego opisanego w pkt 5 od momentu jego nabycia w 2006 r. do momentu zamieszkania w nim Pani mamy?

c)czy ww. lokal mieszkalny do momentu zamieszkania w nim Pani mamy był udostępniany innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy? Jeżeli tak, to należy wskazać:

od kiedy do kiedy (prosimy podać miesiąc, rok) był wynajmowany ww. lokal mieszkalny?

czy była Pani stroną umowy? Jeśli nie, to kto był?

czy umowa miała charakter odpłatny, czy nieodpłatny? Jeśli umowa miała charakter odpłatny to jaka była kwota czynszu z tytułu ww. umowy oraz czy odprowadzała Pani należne podatki?”,

Wnioskodawczyni odpowiedziała:

„Ad. 3 a)

Lokal był zamieszkiwany przez mamę Wnioskodawczyni po zakończeniu prac wykończeniowych w roku 2007 (Wnioskodawczyni nie pamięta dokładnego miesiąca), które zostały przeprowadzone bezpośrednio po zakupie lokalu (zakup lokalu w dniu …2006 r.).

Nie.

Nie.

Koszty ponosi Wnioskodawczyni.

Ad. 3 b)

Lokal nie był wykorzystywany w inny sposób - mama zamieszkała po wykończeniu lokalu, które odbyło się bezpośrednio po zakupie lokalu.

Ad. 3 c)

Nie. Mama zmarła w … Od tego czasu lokal pozostaje niezamieszkany i niewykorzystywany”.

Ponadto, Wnioskodawczyni podaje dokładne dane dot. Nieruchomości nr 6, 7, 8:

4)Numery geodezyjne działek wskazanych w opisie sprawy w pkt 6, 7, 8:

Nr nieruchomości z wniosku o wydanie interpretacji

Działka

Nr geodezyjne

6.

F

…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … oraz …

7.

G

…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …

8.

H

5)Dom oraz zabudowania gospodarcze znajdują się na działce nr ...

6)Na pytanie Organu o treści: „Czy na dzień sprzedaży dla działek niezabudowanych, wskazanych w opisie sprawy w pkt 6, 7, 8, będących przedmiotem sprzedaży, będzie uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego? Jeżeli tak, to prosimy podać:

a)jakie przeznaczenie określa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?

b)z czyjej inicjatywy nastąpiło/nastąpi uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i wynikające z ww. planu przeznaczenie dla działek będących przedmiotem sprzedaży, czy uchwalenie ww. planu nastąpi z Pani inicjatywy?”,

Wnioskodawczyni podała, że: „Nie jest znana data sprzedaży - nie wiadomo czy i jaki będzie uchwalony plan na dzień sprzedaży.

Aktualny MPZP określa następujące przeznaczenia:

Działka

Nr geodezyjne

6.

F

brak MPZP

7.

G

zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna oraz zabudowa zagrodowa, tereny gruntów rolnych, komunikacja drogowa, urządzenia infrastruktury technicznej związanej z zaopatrzeniem w energię elektryczną

8.

H

tereny gruntów rolnych

Wnioskodawczyni nie podejmowała i nie podejmuje obecnie żadnej inicjatywy zmierzającej do przystąpienia do opracowania i uchwalenia planu, który obejmuje działki wskazane w opisie sprawy w punkcie pkt 6, 7 i 8.

7)Na pytanie Organu o treści: „Czy na dzień sprzedaży dla działek niezabudowanych, wskazanych w opisie sprawy w pkt 6, 7, 8, będących przedmiotem sprzedaży, została/zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy? Jeśli tak, to prosimy podać:

a)kiedy decyzja została/zostanie wydana?

b)z czyjej inicjatywy nastąpiło/nastąpi wydanie decyzji o warunkach zabudowy?”,

Wnioskodawczyni wskazała:

Działka

Numery geodezyjne działek

Decyzja o warunkach zabudowy

6.

F

…, …, …, …, …, …, …, …, …, … oraz …

Decyzje WZiZT zostały wydane w dniu ...

6.

F

…, …

nie została wydana decyzja WZiZT (te działki służą jako dojazd do innych działek)

7.

G

…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … .., …, …, …, …

nie została wydana decyzja WZiZT

8.

H

nie została wydana decyzja WZiZT

Wydanie decyzji WZiZT dla działek wskazanych w opisie sprawy w punkcie 6, dla których zostały wydane WZiZT (tj. działek nr …, …, …, …, …, …, …, …, …, … oraz …), nastąpiło na wniosek Wnioskodawczyni. Dla pozostałych działek nie zostały wydane decyzje WZiZT.

8)Obecnie nie są znane Wnioskodawczyni jakiekolwiek okoliczności, z powodu których WZiZT dla działek wskazanych w opisie sprawy w punkcie 6, (tj. działek nr …, …, …, …, …, …, …, …, …, … oraz …), miałoby nastąpić wygaśnięcie, uchylenie lub unieważnienie ww. decyzji o warunkach zabudowy.

9)Następujące działki są przedmiotem najmu:

Lp.

Działka

Najem

Okres najmu

Strona umowy

Odpłatna

Kwota czynszu PLN

Podatki

6.

F

Nie

-

-

-

-

-

7.

G

Tak, umowa najmu obejmuje działkę z zabudowaniami nr … oraz ogrodzone części działek …, …, …, …, …

…2022 – ....2023

Tak

Tak

Tak

7.

G

Nie, działki: …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …

nd

Nie

Nie

nd

nd

8.

H

Nie

10)Obecnie nie jest zawarta żadna przedwstępna umowa sprzedaży ani nie ma nabywców, którzy mieliby zakupić ww. działki. Decyzja o ewentualnym zawarciu przedwstępnej umowy sprzedaży będzie zależała od negocjacji sprzedażowych z potencjalnymi nabywcami, po ich znalezieniu.

11)Ponieważ obecnie nie jest zawarta żadna przedwstępna umowa sprzedaży ani nie ma obecnie zidentyfikowanych nabywców dla działek wskazanych w opisie sprawy w punktach 6, 7 i 8 - to nie jest możliwe obecnie udzielenie odpowiedzi na pytanie 11.

12)Na pytania Organu o treści: „Czy prowadziła/planuje Pani prowadzić w stosunku do działek wskazanych w opisie sprawy w pkt 6, 7, 8, będących przedmiotem wniosku (sprzedaży), do dnia sprzedaży ww. działek, jakiekolwiek działania mające na celu zachęcenie potencjalnego nabywcy do nabycia gruntu, np. czy grodziła/będzie Pani grodziła ww. działki, wydzielała/będzie Pani wydzielała drogi wewnętrzne, będzie Pani uzbrajała teren (np. doprowadzenie wody i innych mediów), inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek? Jeśli tak, to jakie, kiedy i w jakim celu? oraz

Czy podejmowała/będzie podejmowała Pani działania marketingowe w celu sprzedaży do działek wskazanych w opisie sprawy w pkt 6, 7, 8, będących przedmiotem wniosku (sprzedaży), do dnia sprzedaży ww. działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia? Jeśli tak, to jakie i w jakim celu?”, odpowiedziano:

„Wnioskodawczyni nie podejmowała, ani obecnie nie planuje działań określonych w powyższym pytaniu.

Wnioskodawczyni nie podejmowała i nie planuje podejmować działań marketingowych w celu sprzedaży działek wskazanych w opisie sprawy w pkt 6, 7, 8, będących przedmiotem wniosku. W przypadku podjęcia decyzji o zbyciu którejś z działek wskazanych w opisie sprawy w pkt 6, 7, 8, będących przedmiotem wniosku, ma zamiar podejmować rutynowe działania mające na celu znalezienie nabywcy. Przede wszystkim poprzez ogłoszenia, zapytania sąsiadów, ewentualnie zlecenie znalezienia nabywcy biuru nieruchomości”.

13)Wnioskodawczyni nie podejmowała i nie planuje podejmować działań marketingowych w celu sprzedaży nieruchomości wskazanych w opisie sprawy w pkt 1-5, będących przedmiotem wniosku. W przypadku podjęcia decyzji o zbyciu którejś z nieruchomości wskazanych w opisie sprawy w pkt 1-5, będących przedmiotem wniosku, ma zamiar podejmować rutynowe działania mające na celu znalezienie nabywcy. Przede wszystkim poprzez ogłoszenia, ewentualnie zlecenie znalezienia nabywcy biuru nieruchomości.

14)Obecnie Wnioskodawczyni nie poszukuje nabywców dla nieruchomości wskazanych w opisie sprawy w pkt 1-8, będących przedmiotem wniosku. W przypadku podjęcia decyzji o poszukiwaniu nabywców którejś z nieruchomości wskazanych w opisie sprawy w pkt 1-8, będących przedmiotem wniosku, ma zamiar podejmować rutynowe działania mające na celu znalezienie nabywcy. Przede wszystkim poprzez ogłoszenia, zapytania sąsiadów, ewentualnie zlecenie znalezienia nabywcy biuru nieruchomości.

15)Na pytanie Organu o treści: „Czy jest Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług?”, Wnioskodawczyni odpowiedziała, że: „Nie”.

16)Obecnie Wnioskodawczyni nie prowadzi indywidualnej działalności gospodarczej jako osoba fizyczna, natomiast jest wspólnikiem spółek handlowych.

17)Żadna z nieruchomości w pkt 1-8 nie jest, nie była (i nie ma zamiaru) wykorzystywana w działalności gospodarczej, w tym nie jest, nie była (i nie ma zamiaru) wprowadzona do ewidencji.

18)Na pytanie Ograniu o treści: „Czy dokonywała Pani sprzedaży innych (oprócz wskazanych we wniosku) nieruchomości (m.in. działek, lokali, domów mieszkalnych), jeśli tak to należy podać odrębnie do każdej sprzedanej nieruchomości:

a)jakie to nieruchomości?

b)kiedy i w jaki sposób weszła Pani w posiadanie tych nieruchomości?

c)w jakim celu nieruchomości te zostały nabyte przez Panią?

d)w jaki sposób nieruchomości były wykorzystywane przez Panią od momentu wejścia w ich posiadanie do chwili sprzedaży?

e)kiedy dokonała Pani ich sprzedaży i co było przyczyną ich sprzedaży?

f)jeżeli były to działki to ile działek zostało sprzedanych i jakich (niezabudowanych czy zabudowanych, jeśli zabudowanych to czy były to nieruchomości mieszkalne czy użytkowe)?

g)czy z tytułu ich sprzedaży odprowadzała Pani podatek VAT, składała deklaracje VAT-7 oraz zgłoszenie rejestracyjne VAT-R?

h)na co zostały przeznaczone środki uzyskane ze sprzedaży ww. nieruchomości?”,

Wnioskodawczyni udzieliła odpowiedzi:

„Ad. 18 a):

Tak, były to:

1)Działki w (F) nr …, …, … oraz udział w działce … (droga dojazdowa).

2)Działka nr …, … oraz budynek przeznaczony na cele mieszkalne, wolnostojący, ul. ..., ...

3)Lokale mieszkalne w … nr … i nr …, przy ul. ....

4)Lokal mieszkalny przy ul. … w ….

5)Niezabudowane działki gruntu o nr …, nr … oraz nr… oraz udział wynoszący 1/2 we współwłasności niezabudowanej działki gruntu o nr …, położone w …, gm. …, powiat ....

Ad. 18 b):

1)Zakup działek w (F) miał miejsce …1995 r.

2)Zakup działki nr … przy ul. … w zabudowanej budynkiem mieszkalnym, miał miejsce w …2000 r.

3)Lokale mieszkalne w … zostały nabyte w ramach umowy częściowego zniesienia współwłasności i ustanowienia odrębnej własności lokali mieszkalnych w …2004 r.

4)Umowa sprzedaży z dnia …2015 r.

5)Nieruchomości zostały nabyte … 1995 r.

Ad. 18 c):

1)W celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych; cel nie został ostatecznie zrealizowany, ze względu na odległość od ….

2)W celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych; cel nie został zrealizowany, remont okazał się zbyt kosztowny (nieopłacalny).

3)W celu lokaty kapitału i wynajmu.

4)Mieszkanie przeznaczone na wynajem.

5)W celu lokaty kapitału.

Ad. 18 d):

1)Działki w (F) nie były istotnie wykorzystywane; sporadycznie w celach rekreacyjnych (wyjazd na tzw. piknik).

2)Budynek na działce nr … nie był wykorzystywany (budynek wymagał remontu).

3)Lokale w …, przy ul. … były wynajmowane.

4)Mieszkanie było wynajmowane.

5)Działki nie były użytkowane.

Ad. 18 e):

1)Działki … i … - sprzedaż w …2011 r., zaś działka … - sprzedaż w dniu … 2016 r. Działki zostały sprzedane, ponieważ nie były wykorzystywane, a zwrócili się o ich zakup do Wnioskodawczyni kolejno dwaj bracia z sąsiedniej miejscowości, którzy chcieli wybudować na nich domy i w nich zamieszkać.

2)Sprzedaż nastąpiła w dniu …2005 r. w celu pozyskania środków na zakup mieszkania przy ul. ….

3)Sprzedaż lokalu nr … nastąpiła w dniu …2010 r. oraz lokalu nr … w dniu …2011 r. Lokale zostały sprzedane, ponieważ Wnioskodawczyni przestało odpowiadać ich usytuowanie w budynku.

4)Sprzedaż nastąpiła ...2021 r., Wnioskodawczyni zamierzała przeznaczyć uzyskane środki pieniężne na inwestycje w instrumenty finansowe.

5)Sprzedaż działek nastąpiła w … 2020 r. O zakup działek zwróciło się małżeństwo z … zauroczone terenem i chcące wybudować na tych działkach dom w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Wnioskodawczyni zamierzała przeznaczyć uzyskane środki pieniężne na inwestycje w instrumenty finansowe.

Ad. 18 f):

1)Trzy działki niezabudowane i współudział w czwartej działce niezabudowanej.

2)Była to działka zabudowana budynkiem jednorodzinnym wolnostojącym przeznaczonym na cele mieszkalne.

3)Lokale mieszkalne.

4)Lokal mieszkalny.

5)Trzy działki niezabudowane i współudział w czwartej działce niezabudowanej.

Ad. 18 g):

1)Tak.

2)Nie.

3)Nie.

4)Nie.

5)Tak, Wnioskodawczyni składała deklaracje VAT-7 oraz odprowadziła podatek VAT, natomiast w konsekwencji złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty z tego tytułu, Naczelnik Urzędu Skarbowego właściwy dla Wnioskodawczyni zwrócił ten podatek, uznając, że Wnioskodawczyni nie działała w charakterze podatnika VAT przy tej transakcji.

Ad. 18 h)

1)Nie zostały przeznaczone na konkretny cel.

2)Zostały przeznaczone w całości na zakup lokalu przy ul. … (sfinansowały część kwoty zakupu).

3)Nie zostały przeznaczone na konkretny cel.

4)Na inwestycje w instrumenty finansowe.

5)Na inwestycje w instrumenty finansowe.

19)Na pytanie Organu o treści:Czy posiada Pani inne nieruchomości, które nie zostały wskazane w opisie sprawy? Jeśli tak, to prosimy wskazać jakie i czy w przyszłości zamierza Pani je sprzedać?”, Wnioskodawczyni, podała, że: „Nie”.

20)Na pytanie Organu o treści: „Z jakich środków sfinansowała Pani zakup wskazanych we wniosku nieruchomości – czy sfinansowanie zakupu ww. nieruchomości nastąpiło z Pani środków własnych, czy też z innych pozyskanych źródeł finansowania (jakich)?”, Wnioskodawczyni wskazała, że: „Nieruchomości zostały zakupione ze środków własnych”.

21)Na pytanie Organu o treści: „Gdzie i w jaki sposób realizowała/realizuje Pani własne potrzeby mieszkaniowe od połowy lat dziewięćdziesiątych – powinna Pani precyzyjnie i jednoznacznie wskazać gdzie realizowała, realizuje obecnie i będzie realizować w przyszłości własne cele mieszkaniowe (w szczególności prosimy wskazać miejsce położenia, rodzaj nieruchomości, stan prawny oraz powierzchnię)?”, Wnioskodawczyni odpowiedziała, że: „Od połowy lat dziewięćdziesiątych do czerwca …2009 r.: ul. …, … ., dom jednorodzinny w zabudowie szeregowej, własność Wnioskodawczyni o powierzchni ok. …m2. Od …2009 do chwili obecnej - ul. …, …, dom jednorodzinny wolnostojący, własność męża Wnioskodawczyni - …, powierzchnia …m2. W przyszłości Wnioskodawczyni rozważa przeprowadzkę wraz z mężem do mniejszego domu lub do mieszkania, jeśli znajdzie odpowiednią nieruchomość”.

22)Na pytanie Organu o treści: „W związku z jakimi okolicznościami/przyczynami nie realizowała Pani własnych celów mieszkaniowych w lokalu mieszkalnym opisanym w pkt 1?”, wskazano: „Wnioskodawczyni nie podjęła wraz z mężem decyzji o przeprowadzce z domu do mieszkania, bo zmieniłoby to (na gorsze) bieżący komfort życia”.

23)Na pytanie Organu o treści: „Jaka jest powierzchnia domu opisanego w pkt 4, a jaka miała być docelowa powierzchnia domu po dokupieniu drugiej części domu i dokonaniu planowanej rozbudowy?”, podano:Powierzchnia domu - ok. …m2, w tym część mieszkalna ok. …m2, oraz piwnica i garaż ok. …m2. Docelowa powierzchnia domu - ok. …m2, w tym część mieszkalna ok. …m2”.

24)Na pytanie Organu o treści: „W związku z jakimi okolicznościami/przyczynami nie realizowała Pani własnych celów mieszkaniowych na opisanej w pkt 7 nieruchomości zabudowanej domem i zabudowaniami gospodarczymi?”, odpowiedziano: „Wnioskodawczyni z mężem, nie podjęła decyzji na przeprowadzenie remontu domu i przeprowadzkę poza miasto, gdyż ma dwójkę dzieci a ponadto musiałaby codziennie dojeżdżać do pracy do …”.

Pytanie

Czy Wnioskodawczyni, w związku ze sprzedażą prawa własności lub udziału w prawie własności nieruchomości opisanych w pkt 1 - 8 będzie działać jako podatnik VAT? (oznaczone nr 2 we wniosku).

Pani stanowisko w sprawie (oznaczone we wniosku jako uzasadnienie do pytania nr 2)

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (...).

Przez towary - stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 tego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika VAT wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Powyższe oznacza również, iż osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów stanowiących część ich majątku osobistego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników VAT.

Konsekwentnie nie jest podatnikiem VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 lipca 2018 r. (sygn. I FSK 1986/16), dla oceny, czy dany podmiot sprzedając działki działa w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, istotne pozostają kryteria określone przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10 wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą (dalej: Dyrektywa). Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej nie powinna świadczyć, iż działała on w charakterze podatnika. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Jak wyjaśnił jednocześnie Trybunał inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym - jak podkreślił TSUE na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich (podobnie NSA w wyroku z dnia 23 czerwca 2020 r., sygn. I FSK 1076/16). Jak stwierdził WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 7 lipca 2020 r., sygn. I SA/Bd 76/20, przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomości, należy uwzględnić wszystkie etapy tej aktywności. Ocena podejmowanych działań powinna uwzględniać działania na poszczególnych etapach aktywności sprzedającego w ich całokształcie, a nie wyłącznie osobno.

W tym miejscu zaznaczyć należy również, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.

Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, po wydaniu orzeczeń TSUE w sprawach Trybunału C-180/10 i C-181/10 wykształciła się spójna linia orzecznicza, uwzględniająca wskazania płynące z tych orzeczeń. Na tej podstawie przyjmuje się, że przy ocenie działalności osoby sprzedającej nieruchomości należy uwzględniać czynności podejmowane na poszczególnych etapach aktywności sprzedającego w ich całokształcie. Należy przede wszystkim mieć na uwadze te elementy, które łączą się z nakładami inwestycyjnymi wykraczającymi poza standardowe działania zarządu majątkiem prywatnym. To, czy dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną (np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze). Przy czym, co wyraźnie podkreśla się w orzecznictwie, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z tych okoliczności (por. wyroki NSA: z dnia 17 stycznia 2013 r., sygn. akt I FSK 239/12; z dnia 29 kwietnia 2014 r., sygn. akt I FSK 621/13, z dnia 9 maja 2014 r., sygn. akt I FSK 811/13). Z punktu widzenia możliwego zastosowania art. 15 ust. 1 i 2 u.p.t.u. istotny jest zakres czynności, jakie podmiot podejmuje w odniesieniu do nieruchomości i czy powoduje to zaangażowanie środków podobnych do tych jakie wykorzystują w tym celu podmioty zajmujące się profesjonalnym obrotem nieruchomościami (wyrok WSA w Poznaniu z 20 kwietnia 2021 r., sygn. I SA/Po 832/20).

W kontekście powyższego, słusznie wskazuje się w orzecznictwie, iż dla oceny, czy konkretny podmiot sprzedający działki funkcjonuje w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, nie mają znaczenia same intencje, jakimi kieruje się ów podmiot nabywając i następnie sprzedając nieruchomość, ani jakie potrzeby są w ten sposób zaspokajane. Kluczowe znaczenie mają przede wszystkim obiektywne, a nie subiektywne przesłanki pozwalające odróżnić działania noszące cechy zawodowe, od tych, które mieszczą się w granicach zwykłego dysponowania majątkiem prywatnym (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 maja 2019 r. sygn. I FSK 987/17; podobnie w wyroku NSA z 6 lipca 2018 r., sygn. I FSK 1716/16).

W orzecznictwie utrwalony został pogląd, iż okolicznościami wskazującymi na prowadzenie działalności gospodarczej są przede wszystkim z góry założony cel ekonomiczny, istnienie elementu ciągłości danych czynności, stwierdzenie istnienia celu zarobkowego oraz ustalenie, czy do zbycia dochodzi w warunkach zorganizowania (taki pogląd utrwalony został w orzecznictwie sądowo-administracyjnym na gruncie PIT, nie mniej w ocenie Wnioskodawczyni powyższe tezy znajdują zastosowanie również na gruncie regulacji VAT; m.in. w wyrokach NSA z dnia 3 października 2017 r., II FSK 2346/15; z dnia 10 kwietnia 2013 r., II FSK 1686/11; z dnia 30 maja 2012 r., II FSK 2230/10 i II FSK 2243/10; z dnia 1 kwietnia 2010 r., II FSK 1933/08; z dnia 2 kwietnia 2009 r., II FSK 1937/07, z dnia 16 kwietnia 2009 r., II FSK 28/08).

Oczywistym jest, iż granica pomiędzy zarządem majątkiem prywatnym, a aktywnością wskazującą na prowadzenie działalności gospodarczej może być płynna. Problemy z tym związane stanowią skutek zacierania się w praktyce obrotu nieruchomościami granicy pomiędzy tym, co wykazuje cechy profesjonalnego obrotu handlowego, a tym, co stanowi wyprzedaż majątku osobistego w ramach normalnego zarządu własnym mieniem. Natomiast ze względu na różnorodność form aktywności podatników, jakie występują w praktyce występują w obrocie prawnym, trudno stworzyć uniwersalny wzorzec zachowań umożliwiający jednoznaczne oddzielenie tych z nich, które rozpoznawać należy jako sprzedaż związaną z wykonywaniem pozarolniczej działalności gospodarczej, od odpłatnego zbycia osobistego mienia prywatnego.

W każdym przypadku o właściwej kwalifikacji przychodu zadecydować musi całokształt ustaleń faktycznych, w tym dotyczących zjawisk poprzedzających i towarzyszących zbyciu składników majątkowych (nieruchomości). Na profesjonalny obrót nieruchomościami może wskazywać, rozpatrywany całościowo, zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, powtarzalnych, uporządkowanych, konsekwentnie prowadzących do osiągnięcia zysku, w szczególności łącznie polegających na wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym odpowiednio przygotowanych nieruchomości. Równocześnie oczywistym jest, że zwykłe wykonywanie przez właściciela prawa własności nie może samo z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej.

Stąd też na dokonywanie sprzedaży gruntów w ramach działalności gospodarczej wskazują m.in. takie czynności jak: jak uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, zwłaszcza w sytuacji, gdy sprzedawca jest już podatnikiem w zakresie usług budowlanych, deweloperskich, czy innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze, uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 13 kwietnia 2021 r. sygn. I SA/Wr 681/20).

Jak wskazał NSA w wyroku z 5 marca 2019 r., sygn. II FSK 829/17, samo tylko wyodrębnienie z jednej nieruchomości działek gruntu, powiązane także z koniecznością uprzedniego uzyskania stosownych decyzji administracyjnych (zatwierdzenie podziału, ustalenie warunków zabudowy - w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego) nie wykracza poza działania mieszczące się w zwykłym zarządzie własnymi sprawami majątkowymi. Błędne jest automatyczne wiązanie z działalnością gospodarczą takich działań podatnika, jak zlecenie sprzedaży rzeczy profesjonalnej agencji czy też poszukiwanie przezeń nabywcy za pomocą Internetu. Takie zachowania, w szczególności w XXI wieku, nie wykraczają poza normalny zarząd własnymi sprawami majątkowymi.

W podobnym tonie wypowiedział się NSA w dniu 18 grudnia 2018 r., (sygn. II FSK 2577/17), kiedy Sąd zarysował pewną granicę wykonywania działalności gospodarczej, wskazując, iż „nie ma podstaw aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem oraz zaspokajanie potrzeb rodziny, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej”.

Z drugiej zaś strony powyższe sytuacje należy jednak odróżnić wyraźnie od przypadków, w których podatnik podejmuje pojedyncze działania, nieukierunkowane na uczynienie ze zbycia nieruchomości stałego źródła zarobkowania, lecz na osiągnięcie choćby korzystniejszej ceny ze zbycia nieruchomości. Fakt, iż podatnik podejmuje starania jedynie celem wzrostu wartości nieruchomości nie mogą być postrzegane jako świadczące o prowadzonej działalności gospodarczej, lecz powinny być traktowane jako właściwy zarząd majątkiem własnym. Jak wskazuje się w orzecznictwie (wyrok WSA w Gdańsku z 17 kwietnia 2019 r., sygn. I SA/Gd 170/19), „można mówić o gospodarowaniu osobistym majątkiem, jeżeli zamiarem podatnika jest jedynie spieniężenie części lub całości swojego majątku. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży majątku nie są wówczas reinwestowane, czyli przeznaczane na zakup kolejnych rzeczy tego samego rodzaju i przygotowanie ich do sprzedaży, a następnie sprzedaż, ale są wykorzystywane na inne cele, jak zwłaszcza bieżące potrzeby podatnika. Podkreślić przy tym należy konieczność badania rzeczywistego wykorzystania pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży, a nie jedynie sam zamiar podatnika co do sposobu ich wykorzystania”.

Przy czym „zamiar, jako wyraz wewnętrznej motywacji osoby do podejmowania określonych działań, wyraża co najwyżej uzasadnienie na moment podejmowania decyzji i nabycia nieruchomości. Tymczasem ustalenie, czy podejmowane działania kwalifikują daną osobę z tego tytułu do bycia podatnikiem VAT, zależy już od kryteriów obiektywnych, jako pozwalających ustalić, w oderwaniu od subiektywnych stwierdzeń, że podmiot działał w takim charakterze przy sprzedaży działek”, (tak w orzeczeniu WSA w Białymstoku z dnia 11 sierpnia 2021 r. sygn. I SA/Bk 277/21).

Z kolei w wyroku WSA w...z dnia 18 października 2018 r. (sygn. I SA/Łd 540/18), sąd stwierdził, iż samo tylko wyodrębnienie z jednej nieruchomości działek gruntu, powiązane także z koniecznością uprzedniego uzyskania stosownych decyzji administracyjnych (zatwierdzenie podziału, ustalenie warunków zabudowy - w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego) nie wykracza poza działania mieszczące się w zwykłym zarządzie własnymi sprawami majątkowymi.

Ocena Wnioskodawcy jako działającego w charakterze podatnika VAT

Biorąc pod uwagę powyższą analizę regulacji ustawy o VAT oraz orzecznictwa sądowo - administracyjnego uznać należy, iż Wnioskodawczyni przy transakcji sprzedaży nieruchomości opisanych w pkt 1-8 nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, o czym świadczy fakt, iż Wnioskodawczyni nie będzie angażowała środków podobnych do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, mające cechy typowego działania handlowca.

W efekcie uwzględniając orzecznictwo sądowo - administracyjne, zdaniem Wnioskodawczyni nie powinna zostać ona uznana w świetle przedstawionego stanu faktycznego za podatnika VAT.

Prawidłowość powyższej argumentacji potwierdza wiele interpretacji indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w tym m.in. następujące interpretacje podatkowe:

a)Interpretacja z 24 września 2021 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.333.2021.2.DS;

b)Interpretacja z 23 września 2021 r., sygn. 0112-KDIL1-1.4012.546.2021.1.MB;

c)Interpretacja z dnia 28 października 2019 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.465.2019.2.AG;

d)Interpretacja indywidualna z dnia 5 czerwca 2019 r., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.179.2019.2.KO.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe w zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu planowanej sprzedaży prawa własności lub udziału w prawie własności nieruchomości opisanych we wniosku w pkt 1-4 i w pkt 6-8 oraz prawidłowe w części dotyczącej nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu planowanej sprzedaży nieruchomości opisanej we wniosku w pkt 5.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek), traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1)określone udziały w nieruchomości,

2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360, ze zm.).

Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W myśl art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Stosownie do art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

W świetle art. 198 ustawy Kodeks cywilny:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Wskazać również należy, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wynajmującego, jak i najemcę – określone przepisami obowiązki.

Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług najem stanowi świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia on określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że Pani dysponując wiedzą na temat rynku nieruchomości od połowy lat dziewięćdziesiątych ub. wieku do chwili obecnej nabyła do majątku prywatnego (na współwłasność bądź do majątku odrębnego) kilkanaście nieruchomości w postaci działek nieruchomości, domów oraz lokali mieszkalnych. Nabycie przedmiotowych nieruchomości miało przede wszystkim na celu lokatę zgromadzonego kapitału i zabezpieczenie go przed negatywnymi skutkami inflacji. W miarę pojawiających się okazji wynajmowała je Pani na rzecz osób trzecich bądź członków rodziny. W kontekście zaś nieruchomości gruntowych opisanych we wniosku w pkt 6-8, wskazuje Pani, że nieruchomości były nabywane we własnych celach mieszkaniowych, przy czym nigdy te cele nie zostały zrealizowane, zaś dalszy obrót tak znacznym areałem gruntu był utrudniony, stąd wszelkie podziały przedmiotowej nieruchomości były realizowane celem umożliwienia realizacji sprzedaży tych działek gruntu. Z uwagi na aktywność zawodową współpracowała Pani z agencją najmu nieruchomości przy znalezieniu najemców, którzy wynajmują od Pani lokale mieszkalne. Na dzień złożenia niniejszego wniosku, jest Pani udziałowcem spółki kapitałowej zajmującej się szeroko rozumianym rynkiem nieruchomości (kupno i sprzedaż nieruchomości, zarządzanie nieruchomościami). Z kolei główna Pani aktywność zawodowa koncentruje się na działalności kulturalnej i artystycznej (malarskiej) oraz na współprowadzeniu obiektu prowadzącego działalność komercyjną i kulturalną, w którym wiele instytucji organizuje wystawy, wydarzenia i spektakle (jest Pani współwłaścicielem i pełni funkcję członka Rady Nadzorczej podmiotu prowadzącego tę placówkę).

Podała Pani, że realizowała/realizuje własne potrzeby mieszkaniowe:

od połowy lat dziewięćdziesiątych do ... 2009 r. - ul. …, …, dom jednorodzinny w zabudowie szeregowej, własność Pani, o powierzchni ok. …m2;

od …2009 do chwili obecnej - ul. …, …, dom jednorodzinny wolnostojący, własność Pani męża, powierzchnia …m2.

W przyszłości rozważa Pani przeprowadzkę wraz z mężem do mniejszego domu lub do mieszkania, jeśli znajdzie odpowiednią nieruchomość.

Wskazuje Pani, że w ramach rozporządzenia majątkiem prywatnym, również w związku z przejściem na emeryturę i brakiem chęci aktywnego i profesjonalnego zarobkowania na posiadanych nieruchomościach, rozważa różne warianty rozporządzenia nieruchomościami, których jest właścicielem lub współwłaścicielem z mężem (z którym posiada tzw. rozdzielnością majątkową małżeńską).

Planuje Pani zbyć własność/współwłasność:

lokali mieszkalnych opisanych we wniosku w pkt 1-3, pkt 5,

domu mieszkalnego opisanego we wniosku w pkt 4;

działek gruntu opisanych we wniosku w pkt 6-8.

Ponadto, dokonywała Pani sprzedaży innych (oprócz wskazanych we wniosku) nieruchomości, tj.:

Działek w F nr …, …, … oraz udziału w działce … (droga dojazdowa); nabyte w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych; cel nie został ostatecznie zrealizowany, ze względu na odległość od …; uzyskane środki finansowe nie zostały przeznaczone na konkretny cel.

Działki nr …, … oraz budynku przeznaczonego na cele mieszkalne, wolnostojącego, ul. …, …; nabyte w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych; cel nie został zrealizowany, remont okazał się zbyt kosztowny (nieopłacalny); uzyskane środki finansowe zostały przeznaczone w całości na zakup lokalu przy ul. … (sfinansowały część kwoty zakupu).

Lokali mieszkalnych w … nr … i nr …, przy ul. …; nabyte w celu lokaty kapitału i wynajmu; uzyskane środki finansowe nie zostały przeznaczone na konkretny cel.

Lokalu mieszkalnego przy ul. … w …; mieszkanie przeznaczone na wynajem, uzyskane środki finansowe zostały przeznaczone na inwestycje w instrumenty finansowe.

Działki gruntu o nr …, nr … oraz nr … oraz udziału wynoszącego 1/2 we współwłasności niezabudowanej działki gruntu o nr …, położone w …, gm. …., powiat …; nabyte w celu lokaty kapitału; uzyskane środki finansowe zostały przeznaczone na inwestycje w instrumenty finansowe.

Nie wyklucza Pani jednak przy tym, że w trakcie najbliższych kilku - kilkunastu lat, dokona również określonych nabyć innych nieruchomości.

Jest Pani również właścicielem lokalu mieszkalnego wraz z pracownią artystyczną, nabytego w roku 2020, który wykorzystywany jest przez Panią na potrzeby własnej pracowni malarskiej, zaś gościnnie udostępniany na potrzeby spółki, w której Pani jest udziałowcem, prowadzącej działalność kulturalną (obecnie przedmiotowy lokal nie jest wynajmowany).

Nadto jest Pani właścicielem działki gruntu zabudowanej domem mieszkalnym, nabytym w roku 1994 do majątku wspólnego Pani i Jej męża (od spółdzielni mieszkaniowej), a następnie do Pani majątku osobistego wskutek ustalenia rozdzielności majątkowej małżeńskiej. Budynek był w latach 2016 - 2018 r. przebudowywany i obecnie jest wynajmowany przez Panią na rzecz podmiotu gospodarczego (obrót z tego tytułu korzysta ze zwolnienia podmiotowego VAT).

Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w przedmiotowej sytuacji wystąpią okoliczności, które wskazują, że planowaną sprzedaż przez Panią nieruchomości wymienionych we wniosku w pkt 1-4 oraz w pkt 6-8 należy uznać za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, która skutkować będzie uznaniem Pani za podatnika podatku od towarów i usług.

Znaczenie dla oceny planowanej sprzedaży przez Panią nieruchomości wymienionych we wniosku w pkt 1-4 oraz w pkt 6-8 będzie miała analiza całokształtu działań jakie podjęła/podejmuje Pani w odniesieniu do przedmiotowych nieruchomości przez cały okres ich posiadania.

Należy jeszcze raz podkreślić, że z cytowanego wyżej orzeczenia TSUE podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego. Natomiast działania jakie podjęła Pani w odniesieniu do nieruchomości wymienionych we wniosku w pkt 1-4 oraz w pkt 6-8, nie potwierdzają takich Pani zamiarów. Należy bowiem podkreślić, że przez termin „zamiar” należy pojmować nie wolę wewnętrzną, ale wolę dającą się określić na podstawie obiektywnych możliwych do stwierdzenia okoliczności. Przy ustalaniu zamiaru nie można poprzestawać tylko na oświadczeniach zainteresowanej osoby, lecz muszą istnieć obiektywne dowody potwierdzające przeznaczenie danej nieruchomości wyłącznie do celów prywatnych. Jak wynika z powyższego w niniejszej sprawie nie miało to miejsca.

Przy ocenie skutków podatkowych planowanej sprzedaży nieruchomości wymienionych we wniosku w pkt 1-4 oraz w pkt 6-8, należy przede wszystkim zwrócić uwagę, że w przeszłości była Pani związana zawodowo z jedną z największych grup kapitałowych działających na rynku deweloperskim w Polsce, i była zatrudniona w jednej ze spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej. Natomiast, obecnie jest Pani udziałowcem spółki kapitałowej zajmującej się szeroko rozumianym rynkiem nieruchomości (kupno i sprzedaż nieruchomości, zarządzanie nieruchomościami). Ponadto jak Pani wskazała we wniosku, dysponując wiedzą na temat rynku nieruchomości od połowy lat dziewięćdziesiątych ub. wieku do chwili obecnej nabyła do majątku prywatnego (na współwłasność bądź do majątku odrębnego) kilkanaście nieruchomości w postaci działek nieruchomości, domów oraz lokali mieszkalnych.

Zaznaczyć należy, że przedstawiona przez Panią we wniosku i jego uzupełnieniu aktywność dotycząca nieruchomości wymienionych we wniosku w pkt 1-4 oraz w pkt 6-8 oraz zaprezentowany ciąg zdarzeń wykraczają poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nieruchomości.

Z okoliczności sprawy wynika bowiem, że nabyła Pani:

1.w 1994 r. - działkę gruntu zabudowaną domem mieszkalnym zlokalizowanym przy ulicy … w …, nabytym do majątku wspólnego Pani i męża, a następnie do Pani majątku wskutek ustalenia rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

2.w 1995 r.:

a.Działki w F o powierzchni … m2, działki miały/mają nr:

…, …, … oraz udział w działce … (droga dojazdowa);

…, …, …, …, …, …, …, …, …, …., …, …;

b.Działki gruntu położone w G, o łącznej pow. ok … m2, działki miały/mają nr:

…, nr … oraz … oraz udział wynoszący 1/2 we współwłasności niezabudowanej działki gruntu o nr …;

…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …;

3.w 1998 r. - działkę nr … położoną w ....

4.w 2000 r. - działkę nr … zabudową budynkiem mieszkalnym przy ul. … w ...

5.w 2004 r. - lokale mieszkalne nr … i nr … położone w …, przy ul. ….

6.w 2005 r. - działkę nr … położoną w ... o pow. blisko …m2.

7.w 2006 r. - lokal mieszkalny o pow. blisko …m2, położony w ….

8.w 2014 r. - wraz z mężem lokale mieszkalne przy ul. … w … o pow. prawie …m2 i o pow. ponad …m2.

9.w 2015 r. - lokal mieszkalny przy ul. … w ….

10.w 2017 r. - wraz z mężem lokal mieszkalny przy ul. … w … o pow. ponad …m2.

11.w 2018 r. - wraz z mężem dom (część domu typu „bliźniak”) położony przy ul. ... w ...

12.w 2020 r. - lokal mieszkalny wraz z pracownią artystyczną o pow. powyżej …m2, zlokalizowany w …przy ulicy ...

Do tej pory sprzedała Pani:

1....2005 r. - działkę nr … zabudowaną budynkiem mieszkalnym przy ul. … w ...

2....2010 r. - lokal nr … położony w …, przy ul. ...

3....2011 r. - lokal nr … położony w …, przy ul. …

4....2011 r. - działki … i … w F.

5....2016 r. - działkę … w F.

6....2020 r. - niezabudowane działki gruntu o nr …, nr … oraz … oraz udział wynoszący 1/2 we współwłasności niezabudowanej działki gruntu o nr …, położone w ...

7....2021 r. - lokal mieszkalny przy ul. … w ...

Ponadto, wynajmowała/wynajmuje Pani:

od czerwca 2014 r. - wraz z mężem - lokal mieszkalny przy ul. … w …;

od lipca 2014 r. - wraz z mężem - lokal mieszkalny przy ul. ... w …;

od lipca 2018 r. - wraz z mężem - lokal mieszkalny przy ul. … w …;

od sierpnia 2022 r. wraz z mężem -dom przy ul. … w …;

od sierpnia 2022 r. - … (nieruchomości opisane w pkt 7 wniosku).

Przedstawione okoliczności sprawy (ww. zakup nieruchomości, ww. sprzedaż nieruchomości, ww. wynajem nieruchomości) wskazują, zatem na ciąg zdarzeń realizowanych w sposób profesjonalny i w celu lokaty kapitału. Należy więc uznać, że kupno przez Panią nieruchomości opisanych we wniosku w pkt 1-4 oraz w pkt 6-8, oraz ich planowana sprzedaż, posiada cechy inwestycji. Należy zauważyć, że w ten sposób funkcjonuje rynek obrotu nieruchomościami – kupno i sprzedaż. Trzeba też mieć na uwadze jedną z podstawowych zasad podatku od wartości dodanej, zasadę zachowania warunków konkurencji. Zatem w przypadku sprzedaży nieruchomości opisanych we wniosku w pkt 1-4 oraz w pkt 6-8 brak opodatkowania takich transakcji prowadziłby do naruszenia zasad konkurencji pomiędzy podmiotami funkcjonującymi w danej sferze obrotu nieruchomościami.

Analiza opisu sprawy odnoszącego się do nieruchomości wymienionych we wniosku w pkt 1-4 oraz w pkt 6-8 prowadzi więc do wniosku, że realizowane przez Panią działania były podjęte nie w celu wykorzystywania wskazanych w pkt 1-4 i pkt 6-8 nieruchomości do zaspokojenia celów osobistych, tylko właśnie w celach handlowych, zarobkowych. Takie postępowanie jest charakterystyczne dla podmiotów występujących profesjonalnie w obrocie gospodarczym. Planowane zbycie prawa własności lub udziału w prawie własności nieruchomości wskazanych we wniosku w pkt 1-4 i pkt 6-8 nie jest przypadkowe -dokonywała już Pani sprzedaży innych nieruchomości. Zatem w przypadku sprzedaży nieruchomości wskazanych we wniosku w pkt 1-4 i pkt 6-8 nie cele osobiste - w Pani przypadku brak jest czynności charakteryzujących zarząd majątkiem osobistym - a cele gospodarcze leżą u podstaw Pani działania.

Zatem, przy dostawie prawa własności lub udziału w prawie własności wskazanych we wniosku w pkt 1-4 i pkt 6-8 nieruchomości, spełnione będą przesłanki do uznania Pani za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji, dostawa przez Panią prawa własności lub udziału w prawie własności nieruchomości wskazanych w pkt 1-4 i pkt 6-8 nieruchomości, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Natomiast w odniesieniu do lokalu mieszkalnego, opisanego we wniosku w pkt 5, stwierdzić należy, że nie wynika taka Pani aktywność w odniesieniu do tej nieruchomości wskazanej we wniosku w pkt 5, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Jak Pani wskazała w uzupełnieniu wniosku, lokal mieszkalny opisany we wniosku w pkt 5, od momentu nabycia w 2006 r. i zakończenia prac wykończeniowych w 2007 r. do 2022 r. był zamieszkiwany przez Pani mamę. Ponosiła Pani koszty związane z eksploatacją tego lokalu. Po śmierci Pani mamy … lokal pozostaje niezamieszkały i niewykorzystany. Zatem należy uznać, że planowana sprzedaż przez Panią lokalu mieszkalnego, opisanego we wniosku w pkt 5 wniosku, nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem, dotychczasowe działania podejmowane przez Panią w odniesieniu do tego lokalu opisanego w pkt 5 wniosku należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będzie Pani korzystała z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Zatem, dokonując sprzedaży ww. lokalu mieszkalnego opisanego we wniosku w pkt 5, nie będzie Pani działała w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym sprzedaż ww. lokalu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wobec powyższego Pani stanowisko jest nieprawidłowe w zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży prawa własności lub udziału w prawie własności nieruchomości opisanych we wniosku w pkt 1-4 i w pkt 6-8 i prawidłowe w części dotyczącej nieuznania Pani za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży nieruchomości opisanej we wniosku w pkt 5.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Panią w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie natomiast powołanych interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Wydana interpretacja dotyczy wniosku w zakresie podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Stosownie do art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00