Wyrok NSA z dnia 8 maja 2019 r., sygn. I FSK 987/17

Dla oceny czy konkretny podmiot sprzedający działki funkcjonuje w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 u.p.t.u., nie mają znaczenia same intencje, jakimi kieruje się ów podmiot nabywając i następnie sprzedając nieruchomość, ani jakie potrzeby są w ten sposób zaspokajane. Kluczowe znaczenie mają przede wszystkim obiektywne, a nie subiektywne przesłanki pozwalające odróżnić działania noszące cechy zawodowe, od tych, które mieszczą się w granicach zwykłego dysponowania majątkiem prywatnym.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Sylwester Marciniak (sprawozdawca), Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka, Sędzia del. NSA Krzysztof Wujek, Protokolant Marek Wojtasiewicz, po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2019 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 12 kwietnia 2017 r. sygn. akt I SA/Ke 110/17 w sprawach ze skarg M. F. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 15 grudnia 2016 r. nr : [...], nr: [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za marzec i październik 2011 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od M. F. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K. kwotę 2.700 (słownie: dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrok sądu pierwszej instancji (k. 34 i 39-47v akt)

1.1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2017 r., sygn. akt I SA/Ke 110/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach (dalej: sąd pierwszej instancji) oddalił skargi M. F. (dalej: skarżący) na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w Kielcach (dalej: organ odwoławczy) z dnia 15 grudnia 2016 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za marzec i październik 2011 r.

1.2. Z uzasadnienia powyższego wyroku wynika, że w ocenie organów skarżący i jego żona byli podatnikami VAT z tytułu dokonywanych sprzedaży działek stanowiących grunt pod zabudowę jednorodzinną budynkiem mieszkalnym. Zdaniem organów dokonane ustalenia pozwoliły na wniosek, że w celu dokonania tych sprzedaży małżonkowie podejmowali aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit 2 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U.UE L nr 347 poz. 1 ze zm., dalej: Dyrektywa 112). W ocenie organów wniosek taki uzasadniało podjęcie przez małżonków w latach 2005-2011 szeregu czynności administracyjno-sądowych i marketingowych, które miały na celu wyodrębnienie działek budowlanych i ich sprzedaż przyszłym inwestorom. Małżonkowie nie tylko dokonywali podziału działek, ale zmienili przeznaczenie gruntów oraz występowali do organów samorządowych i innych podmiotów jako przyszli inwestorzy budowy osiedli domów jednorodzinnych, uzyskali niezbędne pozwolenia i decyzje oraz sporządzili mapy geodezyjne przyszłych osiedli, wyodrębnili drogi wewnętrzne i zadbali, by przyszli nabywcy mieli dostęp do mediów oraz dróg ogólnodostępnych, podjęli szerokie działania marketingowe (ogłoszenia prasowe). Małżonkowie zaangażowali znaczne środki finansowe (koszty założenia ksiąg wieczystych, sporządzenia map geodezyjnych, ogłoszeń prasowych, podziału działek, wyodrębnienia dróg wewnętrznych itp.), a transakcje sprzedaży dokonywane były stosownie do aktualnego zapotrzebowania i poprzedzone były badaniem rynku w tym zakresie. Wskazane czynności były powtarzane w okresie kilku lat, będąc źródłem dochodu. Na przestrzeni 5 lat dokonano wielokrotnego podziału nieruchomości, a w okresie niecałego 1,5 roku małżonkowie otrzymali warunki zabudowy dla 14 budynków mieszkalnych. Zdaniem organów czynności te wykraczają poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym i pozwalają na ich zakwalifikowanie do działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT. Bez znaczenia dla tej konstatacji było w ocenie organów to, że nieruchomości zostały przez małżonków nabyte wcześniej w celach innych niż gospodarcze i stanowiły ich majątek prywatny, gdyż w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu nieruchomościami zamiar częstotliwego wykonywania czynności sprzedaży nie musi być ujawniony w momencie ich nabycia.