Koszty na przełomie roku

Zasada memoriału stanowi, że w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte przychody i związane z nimi koszty dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty (art. 6 ust. 1 uor). W praktyce oznacza to, że w księgach rachunkowych należy ująć wszystkie zdarzenia gospodarcze dotyczące danego roku, bez względu na to, czy zostały zafakturowane przez jednostkę lub jej kontrahentów oraz czy zostały przez nią zapłacone.

Z kolei zasada współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów wymaga, aby do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego były zaliczane koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które nie zostały jeszcze poniesione (art. 6 ust. 2 uor). Zasada te jest podstawą tworzenia rezerw, czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów oraz rozliczeń międzyokresowych przychodów.

Podatnik prowadzący księgi rachunkowe powinien dzielić koszty uzyskania przychodu na koszty bezpośrednio związane z przychodami (np. zakup materiałów do produkcji wyrobów gotowych) oraz pozostałe koszty, pośrednio związane z przychodami, zwane dalej kosztami pośrednimi (np. koszt ubezpieczeń majątkowych).