Wypadki przy pracy. Procedury i świadczenia

Wstęp

Do podstawowych obowiązków pracodawców należy zapewnienie ochrony zdrowia i życia pracowników. Jednak pomimo przywiązywania należytej wagi do stworzenia właściwych, zgodnych z przepisami warunków pracy, może mieć miejsce nieszczęśliwe zdarzenie, jakim jest wypadek przy pracy. Istotna jest zatem znajomość obowiązków, jakie ma pracodawca w związku z takim zdarzeniem, i czynności koniecznych do podjęcia w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz postępowania w razie wypadku przy pracy.

Prawo nakłada na pracodawcę wiele szczegółowych obowiązków – począwszy od udzielenia pierwszej pomocy, przez powołanie zespołu powypadkowego, na przechowywaniu stosownej dokumentacji kończąc. Tak więc znajomość wszelkich regulacji w tym zakresie jest niezwykle ważna.

Kodeks pracy wymienia obowiązki spoczywające na pracodawcy w razie wystąpienia wypadku. Jest on zobowiązany przede wszystkim podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym oraz ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku, a także zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom.

Jeżeli dojdzie do wypadku, to na stronach stosunku pracy spoczywają obowiązki o charakterze formalnoprawnym. Ich spełnienie ma istotne znaczenie w zakresie odpowiedzialności za wypadki, a także prawa do świadczeń w związku z ubezpieczeniem wypadkowym.

Ubezpieczonemu, który uległ wypadkowi przy pracy, przysługują – w zależności od skutków tego zdarzenia – różnego rodzaju świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego. Są to m.in.: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, jednorazowe odszkodowanie czy renta z tytułu niezdolności do pracy, a w przypadku śmierci osoby, która uległa wypadkowi – renta rodzinna dla najbliższej rodziny. Wysokość tych świadczeń ma zrekompensować takiej osobie (lub w przypadku śmierci – członkom rodziny) utratę zdrowia (tzw. stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu). Za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy, natomiast długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu jest naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy dokonuje po zakończeniu leczenia i rehabilitacji lekarz orzecznik ZUS.