Wyrok NSA z dnia 7 maja 2024 r., sygn. II OSK 2185/23

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Paweł Miładowski (spr.) Sędziowie: sędzia NSA Grzegorz Czerwiński sędzia del. WSA Magdalena Dobek-Rak Protokolant starszy asystent sędziego Tomasz Szpojankowski po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy Piaseczno od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 czerwca 2023 r. sygn. akt VII SA/Wa 226/23 w sprawie ze skargi Ł. W. na uchwałę Rady Miejskiej w Piasecznie z dnia 13 lutego 2019 r. nr 96/V/2019 w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2023 r., sygn. akt VII SA/Wa 226/23, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie – uwzględniając skargę Ł. W. na uchwałę Rady Miejskiej w Piasecznie z dnia 13 lutego 2019 r., nr 96/V/2019, w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, zwanego dalej "MPZP" – stwierdził nieważność części graficznej zaskarżonej uchwały obejmującej teren 3MR w zakresie braku określenia nieprzekraczalnej linii zabudowy dla działki o nr ewid. [...] obręb [...].

Sąd I instancji wskazał na stanowisko skarżącego (właściciela ww. działki nr [...]), że brak wyznaczenia w MPZP nieprzekraczalnej linii zabudowy dla terenu zabudowy zagrodowej oznaczonej symbolem 3MR, gdzie znajduje się jego działka, uniemożliwia skarżącemu realizację procesu budowlanego na terenie, który jest przeznaczony wprost do zabudowy zagrodowej.

Sąd wskazał też na stanowisko organu, że wyznaczenie nieprzekraczalnej linii zabudowy na terenie oznaczonym na rysunku MPZP symbolem 3MR, poza granicą dz. nr ewid. [...] nie oznacza braku wyznaczenia tej linii w ogóle. Intencją organu było uchwalenie MPZP, który ogranicza zabudowę doliny rzeki Jeziorki, stanowiącej ważny korytarz ekologiczny w strukturze przestrzennej Gminy (tj. na terenie działki skarżącego).

Zdaniem Sądu, rację w tym sporze należało przyznać skarżącemu, a nie organowi. Na skutek zawartej w MPZP regulacji w istocie wyłączono prawo do zabudowy działki będącej własnością skarżącego położonej na terenie oznaczonym symbolem 3MR. W części tekstowej MPZP choć dopuszczono zabudowę zagrodową na terenach 3MR, jednak uwarunkowano to zgodnością z liniami zabudowy (nieprzekraczalną linią zabudowy). Natomiast w części graficznej MPZP linii tych nie wyznaczono na nieruchomości skarżącego. W efekcie więc MPZP zakazuje całkowicie zabudowy na całym obszarze 3MR w granicach działki skarżącego. Zdaniem Sądu, Rada Gminy przekroczyła zakres przysługującego jej władztwa planistycznego i uczyniła to w sposób zupełnie dowolny i nieuzasadniony. Z jednej strony MPZP przewiduje dla dz. nr [...] przeznaczenie pod "zabudowę zagrodową", z drugiej zaś – uniemożliwia realizację takiej zabudowy z racji braku oznaczenia nieprzekraczalnej linii zabudowy w części graficznej MPZP. Dokonując powyższej oceny Sąd I instancji uwzględnił treść szeregu przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1945 ze zm.), zwanej dalej "u.p.z.p.", tj. art. 4 ust. 1, art. 6 ust. 1, art. 28 ust. 1, art. 1 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 2 pkt 1, art. 3 ust. 1, art. 15 ust. 2 pkt 6, art. 1 ust. 2, i stwierdził, że uprawnienie planistyczne gminy, zwane w doktrynie "władztwem planistycznym", nie należy rozumieć jako pełnej swobody w określaniu przeznaczenia i zasad zagospodarowania poszczególnych obszarów przez normy zawarte w poszczególnych aktach administracyjnych prawa materialnego, ale również przez normy materialne zawarte w samej ustawie o planowaniu przestrzennym. Uprawnienie gminy do ustalania przeznaczenia terenu i sposobu jego zagospodarowania nie może być nadużywane i niezależnie od legalności jest oceniane pod kątem ewentualnego nadużywania uprawnień. Prawnie wadliwymi ustaleniami MPZP będą zatem nie tylko te, które naruszają przepisy prawa, ale także te, które będą wynikiem nadużycia przysługujących gminie uprawnień. Ponadto Sąd I instancji uwzględnił istotę prawa własności, która wynika z art. 140 Kodeksu cywilnego oraz art. 21 ust. 1, art. 31 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji RP, przepisy art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz art. 1 Protokołu nr 1. Wskazał, że prawo własności nie jest absolutne, ale podlega ograniczeniom tylko w ściśle określony sposób.