Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 11 października 2023 r., sygn. II SA/Go 421/23

Budowlane prawo

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Rogalski Sędziowie Sędzia WSA Jarosław Piątek (spr.) Asesor WSA Kamila Karwatowicz Protokolant st. sekr. sąd. Elżbieta Dzięcielewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2023 r. sprawy ze skargi M. B. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki komisu samochodowego oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2023 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 48

ust. 1, art. 52 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2020 r., poz. 1333 ze zm., aktualny tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 682, dalej jako p.b.) -

w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją, wprowadzoną ustawą z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 471), art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2022 r., poz. 2000 ze zm., aktualny tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 775, dalej jako k.p.a.), Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nakazał inwestorowi M.B. dokonać rozbiórki komisu samochodowego przy ul. [...] na działce ewid. nr [...], wybudowanego bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę oraz z naruszeniem przepisów techniczno-budowlanych. Powyższy obowiązek obejmuje rozbiórkę wszystkich elementów składowych komisu: ciągu zabudowań składających się z kontenera biurowego, wiaty, namiotu i ogrodzenia terenu. Jednocześnie organ nie określił terminu wykonania obowiązku i wskazał, że będzie on wymagalny z chwilą, gdy decyzja stanie się ostateczna.

W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, iż pismem z dnia [...] lipca 2020 r. Operator Gazociągów [...] S.A. Oddział, poinformował organ naruszeniu strefy kontrolowanej gazociągu wysokiego ciśnienia. Zarzuty dotyczyły niewłaściwej lokalizacji obiektów, w tym między innymi parkingu/komisu samochodowego w [...] na działce ewid. [...]. Wskazano mianowicie, że nie została zachowana wymagana odległość opisanego wyżej obiektu od gazociągu wysokiego ciśnienia DN 250 MOP 5,5 MPa relacji [...], która dla parkingów powinna wynosić co najmniej 20 metrów. Jest to szerokość "strefy kontrolowanej" określonej w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 2013 r., poz. 640). W konkluzji zażądano wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie legalności wybudowania opisanego wyżej obiektu. W dniu [...] października 2020 r. przeprowadzono kontrolę działki objętej wnioskiem i ustalono, iż w jej obrębie znajduje się komis samochodowy. Na potrzeby prowadzenia tej działalności wybudowano kontener biurowy o wymiarach 5,9 x 3,0 m i wys. 2,7 m (konstrukcja stalowa ramowa, ściany z płyt typu obornickiego); w odległości 4,7 m od kontenera ustawiono namiot o wymiarach 6,0 x 4,96 m i wys. 2,55 (szkielet stalowy, ściany z brezentu, dach z blachy fałdowej); kontener i namiot połączono zadaszeniem (wiatą) z blachy fałdowej. Lokalizację obiektów naniesiono na załączniku graficznym do protokołu kontroli (wycinek mapy w skali 1:500). Plac przeznaczony do przechowywania pojazdów ustabilizowano tłuczniem i drobnym kruszywem. Nawierzchnia ta nie jest w sposób trwały połączona materiałem wiążącym (cementem, masą bitumiczną, itp.). Możliwe jest naturalne (grawitacyjne) wchłanianie wód opadowych, a miejscowo teren porasta roślinność niska. W konsekwencji stwierdzono, że opisany we wniosku teren nie stanowi parkingu, o którym mowa w § 3 pkt 25 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z definicją, zamieszczoną w tym przepisie, pod pojęciem "parking" należy rozumieć wydzieloną powierzchnię terenu przeznaczoną do postoju i parkowania samochodów, składającą się ze stanowisk postojowych oraz dojazdów łączących te stanowiska, jeżeli takie dojazdy występują. Na terenie działki nr [...] nie wydzielono natomiast stanowisk postojowych i dojazdów. Jest to otwarta przestrzeń o nieregularnym kształcie, na której rozplantowano w sposób niezwiązany drobne kruszywo. Mając na uwadze te okoliczności decyzją nr [...] z dnia [...] stycznia 2021 r. umorzono postępowanie administracyjne. W trybie odwoławczym Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał decyzję z dnia [...] kwietnia 2021 r., którą uchylił rozstrzygnięcie PINB. W orzeczeniu kasacyjnym wskazano na potrzebę dokonania dodatkowych ustaleń. Stwierdzono mianowicie, że utwardzenie powierzchni gruntu na działkach budowlanych jest zaliczane do "urządzeń budowlanych", a więc urządzeń technicznych związanych z innym obiektem budowlanym. Organ II instancji wyjaśnił także, iż urządzenie budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 9 p.b. z natury swej pozostaje w związku funkcjonalnym z określonym obiektem budowlanym (budowlą), w stosunku do którego spełnia funkcję służebną, umożliwiającą prawidłowe funkcjonowanie tego obiektu. Wyznacznikiem uznania utwardzenia powierzchni gruntu na działce budowlanej jest więc co do zasady wykonanie z wykorzystaniem materiałów budowlanych urządzenia budowlanego, które nie ma charakteru samoistnego i przyporządkowane jest celom związanym ze sposobem korzystania z tej działki. Z akt sprawy wynika zaś, że na działce nr [...] znajdują się obiekty, wchodzące w skład "komisu samochodowego" (kontener, namiot, ogrodzenie). Ustawa Prawo budowlane nie definiuje tego pojęcia jako budowli lub innego obiektu budowlanego, jednak przy uwzględnieniu funkcji użytkowej w pełni uzasadnione staje się założenie, iż substancja budowlana, wchodząca w skład komisu samochodowego, zbliżona jest do placu składowego, który stanowi budowlę. Jest to teren ogrodzony i odpowiednio zabezpieczony, przystosowany do składowania "towarów" (np. pojazdów) i poruszania się po nim magazynowych środków transportowych. Ponadto WINB w decyzji kasacyjnej wskazał na potrzebę wyjaśnienia, czy sam gazociąg został wybudowany legalnie.