Wyrok WSA w Łodzi z dnia 14 marca 2023 r., sygn. II SA/Łd 911/22

Czystość i porządek

Dnia 14 marca 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Robert Adamczewski Sędziowie Sędzia WSA Piotr Mikołajczyk (spr.) Asesor WSA Tomasz Porczyński Protokolant asystent sędziego Tomasz Stańczyk, , po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 marca 2023 roku sprawy ze skargi A.M. na uchwałę Rady Gminy Andrespol z dnia 18 marca 2021 roku nr XXXVI/295/21 w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Andrespol oddala skargę. MR

Uzasadnienie

Pismem z dnia 11 października 2022 r. A.M. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na uchwałę Rady Gminy Andrespol z dnia 18 marca 2021 r. nr XXXVI/295/21 w sprawie przyjęcia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Andrespol (Dz. Urzęd. Woj. Łódzk. z 2021 poz. 1528). W treści skargi strona powołała art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 i 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Skarżąca wyjaśniła, że władze Gminy Andrespol, kierując się między innymi względami ekonomicznymi uznały, że od dnia 31 maja 2021 r. nie będą kontynuować odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości wykorzystujących je między innymi na cele rekreacyjno-wypoczynkowe. W tym celu podjęły zaskarżoną uchwałę o przyjęciu nowego Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Andrespol. Skarżąca otrzymała pismo, z którego wynika, że zgodnie z przepisami art. 6c ust. 1 ustawy "Gmina jest obowiązana do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Zatem gmina ma prawo dowolnego kształtowania systemu odbierania odpadów komunalnych w odniesieniu do właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne". Skarżąca nie zgodziła się z tym stanowiskiem gminy i przytoczyła fragmenty odpowiedzi Ministerstwa Środowiska z dnia 8 maja 2013 r. na interpelację poselską nr 16529: a) "Należy też podkreślić, że zamieszkanie w rozumieniu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ma wyłącznie faktyczny charakter i nie należy go utożsamiać z miejscem zamieszkania w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 25 Kodeksu cywilnego miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. W przypadku zamieszkania w rozumieniu przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie ma znaczenia, czy dana osoba ma zamiar i wolę stałego pobytu na danej nieruchomości. Istotne jest jedynie, że dana nieruchomość w danym miesiącu jest miejscem, w którym koncentruje się jej aktywność życiowa". b) "Założenie takie wynika z celu regulacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, którym jest zapewnienie odbioru odpadów komunalnych z tych nieruchomości, na których faktycznie przebywają (bytują) ludzie, a w związku z tym przebywaniem powstają odpady komunalne. W ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach celowo nie posłużono się więc kategorią "miejsce zamieszkania", lecz posłużono się wyłącznie pojęciem "zamieszkiwania". Zdaniem skarżącej na gruncie powołanej ustawy nie ma znaczenia zamiar stałego pobytu, a wyłącznie faktyczne przebywanie danej osoby na nieruchomości. Tym samym w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nacisk położony jest na faktyczne przebywanie (bytowanie) danej osoby na nieruchomości, na koncentrację życia w danym miejscu, które powoduje wytwarzanie na tej nieruchomości odpadów komunalnych przez tę osobę i konieczność zagospodarowania tych odpadów. Skarżąca stwierdziła, że skutkiem zaskarżonej uchwały jest nierównoprawne traktowanie właścicieli "zamieszkujących" na terenie gminy. Właściciele nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, korzystali z gminnego systemu odbioru odpadów komunalnych (odpłatnie na podstawie składanych deklaracji) aż do dnia wejścia w życie zaskarżonej uchwały, która pozbawiła ich możliwości kontynuacji uczestnictwa w gminnym programie odbioru odpadów komunalnych. W opinii skarżącej skutkiem podjętej uchwały jest też naruszenie przepisów zawartych w artykule 32 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej, traktujących o równości wszystkich wobec prawa, bez względu na jakiekolwiek przyczyny polityczne społeczne czy gospodarcze. Równość wobec prawa oznacza bowiem obowiązek równego traktowania podmiotów, które można zaliczyć do tej samej grupy czy kategorii. Zdaniem skarżącej "istotną wspólną cechą" podmiotów (właścicieli nieruchomości), ze względu na którą nie powinni być traktowani odmiennie jest "zamieszkiwanie". Zarówno właściciele nieruchomości posiadający stałe zameldowanie na terenie gminy Andrespol, jak i właściciele nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, powinni być traktowani jednakowo bowiem, obydwie grupy obywateli "zamieszkują" swoje nieruchomości, jedni na stałe, inni sezonowo. Wyłączającej po pięciu latach tzw. "działkowiczów" z gminnego systemu odbioru odpadów komunalnych, spowodowało nie tylko naruszenie osobistego interesu prawnego skarżącej, ale także przyczynia się do zmniejszenia zaufania do stanowionego w Polsce prawa. Podejmowane przez skarżącą w Urzędzie Gminy Andrespol próby zmiany stanu prawnego powstałego po dniu wejścia w życie zaskarżonej uchwały, nie przyniosły porozumienia z władzami gminy. Na wniosek o ponowne włączenie nieruchomości do gminnego systemu odbioru odpadów komunalnych, w którym powołano przepisy nowelizujące ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, skarżąca nie otrzymała jakiejkolwiek odpowiedzi.