Wyrok WSA w Krakowie z dnia 21 grudnia 2022 r., sygn. II SA/Kr 1235/22

Budowlane prawo

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie: Przewodniczący: Sędzia WSA Mirosław Bator (spr.) Sędziowie: WSA Piotr Fronc WSA Sebastian Pietrzyk po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi M. K. na decyzję Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Krakowie z dnia 22 sierpnia 2022 r. nr 322/2022 znak: WOB.7721.240.2021.NOGI w przedmiocie nakazu rozbiórki skargę oddala

Uzasadnienie

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Limanowej decyzją z dnia 9 kwietnia 2021 r. nr 160/2021 działając na podstawie art. 48 ust. 1 pkt 1, w związku z art. 49 ust. 3, art. 80 ust. 2 pkt 1, art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane oraz art. 104 K.p.a., art. 25 ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw nakazał M. K. rozbiórkę na własny koszt rozbudowanej części budynku mieszkalnego jednorodzinnego, zlokalizowanego na dz.ew.nr [...] położonej w miejscowości M. D. o część stanowiącą garaż o wymiarach rzutu poziomego 7,60 m x 9,40 m od strony północno -wschodniej oraz o taras od strony południowo - zachodniej budynku. W uzasadnieniu organ wskazał, że w toku prowadzonego postępowania administracyjnego w przedmiotowej sprawie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Limanowej postanowieniem z dnia 24.07.2013 r. wydanym na podstawie art. 48 ust. 2 i ust. 3 ustawy Prawo budowlane: wstrzymał roboty budowlane prowadzone przy rozbudowie istniejącego budynku mieszkalnego jednorodzinnego zlokalizowanego na działce ew. nr [...] oraz nałożył na inwestora obowiązek przedłożenia w terminie do dnia 31 stycznia 2014 roku, następujących dokumentów i opracowań: zaświadczenia Burmistrza Miasta o zgodności w/w budowy (rozbudowy) z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, czterech egzemplarzy projektu budowlanego w/w obiektu budowlanego wraz z opiniami i uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi, zaświadczenia o wpisie osoby sporządzającej w/w projekt budowlany, w drodze decyzji, do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane oraz zaświadczenia o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, aktualny na dzień opracowania projektu, oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. W dniu 31 stycznia 2014 r. na dzienniku podawczym PINB inwestor przedłożył pismo, w ślad za którym przekazano 4 egzemplarze projektu budowlanego, oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane oraz wypis z ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mszana Dolna zatwierdzonego uchwałą Rady Miasta w Mszanie Dolnej nr XXI/148/2004 z dnia 28 grudnia 2004 r. Kolejno, w dniu 11 marca 2014 r. przedłożono wypis z rejestru gruntów, odpis z księgi wieczystej oraz zaświadczenie Burmistrza Miasta Mszana Dolna z dnia 10 marca 2014 r. o zgodności budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego zlokalizowanego na dz. ew. nr [...] w M. D. przy ul. [...] z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mszana Dolna. Postanowieniem z dnia 9 maja 2014 r., PINB nałożył na M. K. obowiązek usunięcia nieprawidłowości w przedłożonym projekcie budowlanym. Postanowieniem z dnia 17 października 2014 r. PINB zmienił ww. postanowienie przedłużając termin do jego wykonania do dnia 31 grudnia 2014 r. Postanowieniem z dnia 5 lutego 2015 r., PINB zmienił własne postanowienie z dnia 9 maja 2014 r. w części dotyczącej terminu wykonania obowiązku określonego postanowieniem do dnia 28 lutego 2015 r. Postanowieniem z dnia 6 marca 2015 r., PINB odmówił zmiany własnego postanowienia z dnia 9 maja 2014 r. w części dotyczącej terminu wykonania obowiązku. W dniu 10 kwietnia 2015 r., PINB wydał postanowienie, którym zmienił własne postanowienie z dnia 9 maja 2014 r. w części dotyczącej terminu wykonania obowiązku określonego postanowieniem tj. do dnia 30 kwietnia 2015 r. W dniu 30 kwietnia 2015 r. złożono 4 egzemplarze projektu budowlanego. Postanowieniem z dnia 18 maja 2015 r. PINB nałożył na M. K. opłatę legalizacyjną w wysokości [...] zł. Postanowieniem z dnia 9 czerwca 2015 r., PINB wstrzymał wykonanie ww. postanowienia w oparciu o art. 143 Kpa. Na postanowienie z dnia 18 maja 2015 r., zażalenie złożyła M. K.. Postanowieniem z dnia 17 września 2015 r. MWINB utrzymał zaskarżone postanowienie PINB z dnia 18 maja 2015 r. w mocy. Postanowieniem z dnia 5 listopada 2015 r., MWINB wstrzymał z urzędu wykonanie ww. postanowienia. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w dniu 11 marca 2016 r. wydał wyrok o sygn. akt: II SA/Kr 1502/13, którym oddalił skargę M. K. na postanowienie MWINB z dnia 17 września 2015 r. Wyrokiem z dnia 20 czerwca 2018 r., sygn. akt: II OSK 1779/16 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną M. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 11 marca 2016 r. W związku z powyższym M. K. złożyła wniosek do Wojewody Małopolskiego, w wyniku którego wszczęte zostało postępowanie administracyjne w sprawie udzielenia ulgi w spłacie opłaty legalizacyjnej. Wszczęte w przedmiotowej sprawie postępowanie zakończyło się decyzją Wojewody Małopolskiego z dnia 13.09.2019 r. o odmowie umorzenia w całości i w części ww. opłaty legalizacyjnej. Od powyższej decyzji złożone zostało odwołanie do organu II instancji, który decyzją z dnia 19.12.2019 r. utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. Dodatkowo Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie, Wydział Finansów i Budżetu w piśmie z dnia 18.09.2020 r., poinformował, że M. K. wystąpiła wnioskiem z dnia 16.10.2019 r., o udzielenie ulgi w spłacie opłaty legalizacyjnej, względem którego również wszczęte zostało postępowanie administracyjne zakończone prawomocnym postanowieniem Wojewody Małopolskiego z dnia 25.03.2020 r. o zaniechaniu czynności tj. wydania decyzji administracyjnej w sprawie udzielenia ulgi. Mając powyższe na uwadze organ wystosował pismo do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie o udzielenie informacji, czy dokonana została wpłata na rachunek Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie z tytułu opłaty legalizacyjnej. W odpowiedzi Wydział Finansów i Budżetu Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w piśmie z dnia 24.09.2020 r., wskazał iż nie dokonano wpłaty w wysokości [...] zł. tytułem opłaty legalizacyjnej na nazwisko M. K.. Organ wskazał, że w przypadku nieuiszczenia w określonym terminie opłaty legalizacyjnej, organ nadzoru budowlanego z mocy ustawy zobligowany jest do wydania decyzji nakazującej rozbiórkę samowolnie wybudowanego (rozbudowanego) obiektu budowlanego i nie ma w takiej sytuacji już możliwości jego legalizacji. Istotą regulacji zamieszczonej w wyżej przytoczonych przepisach jest umożliwienie inwestorowi zalegalizowania samowoli budowlanej - robót budowlanych zrealizowanych bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 14.05.2019 r., sygn. akt II SA/Kr 171/19 czytamy cyt.: "(..,) Legalizacja samowoli budowlanej nie jest obowiązkiem, a uprawnieniem inwestora. Legalizacja możliwa jest w razie zgodności samowolnie wykonanej inwestycji z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz z innymi przepisami w tym techniczno-budowlanymi, po przedłożeniu przez inwestora w zakreślonym terminie, określonej w tych przepisach dokumentacji i uiszczeniu opłaty legalizacyjnej. Jak zasadnie wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 6 marca 2019 VII SA/Wa 1586/18 legalizacja jest uprawnieniem podmiotu, a więc może on przystąpić do działań prowadzących do legalizacji (wykonać obowiązki nałożone postanowieniem) lub z nich zrezygnować, a nie jest obowiązkiem. Wobec tego w zależności od wybranego rozwiązania przez stronę albo dochodzi do legalizacji samowolnych robót w przypadku spełnienia wszystkich wymogów, albo organy nakazują rozbiórkę. W podobnym duchu wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 12 października 2018 II SA/Łd 517/18, wskazując, iż legalizacja jest uprawnieniem podmiotu, a więc może on przystąpić do działań prowadzących do legalizacji (wykonać postanowienie) lub z nich zrezygnować, a nie obowiązkiem. W zależności od wybranego rozwiązania albo dochodzi do legalizacji samowolnych robót w przypadku spełnienia wszystkich wymogów, albo organy nakazują rozbiórkę". (...) Stwierdzając samowolę budowlaną dotyczącą obiektu wymagającego zgłoszenia, organ wstępnie ocenia, czy obiekt ten nadaje się do legalizacji tj. czyjego lokalizacja jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, oraz czy obiekt ten nie narusza przepisów w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie go do stanu zgodnego z prawem. Po pozytywnej weryfikacji tych okoliczności, organ w pierwszej kolejności nakłada na inwestora obowiązek przedłożenia wymaganych dokumentów a jeżeli z tego obowiązku inwestor się wywiąże, postanowieniem na które przysługuje zażalenie nakłada obowiązek uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Nieuiszczenie opłaty skutkuje orzeczeniem nakazu rozbiórki. Organ działa tu na zasadzie związania administracyjnego. W postępowaniu tym organ nie ma możliwości dociekania, dlaczego inwestor opłaty nie uiści. Nawet opóźnienie w uiszczeniu opłaty czy też uiszczenie jej w niepełnej wysokości w orzecznictwie traktowane jest, jako czynność nie wywołującą skutku, co uzasadnia orzeczenie nakazu rozbiórki (vide; Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 grudnia 2011 II SA/Kr 1562/11). W niniejszej sprawie bezspornym jest, że inwestor nie uiściła opłaty legalizacyjnej.