Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 6 listopada 2019 r., sygn. II SA/Rz 916/19

Oświata

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Magdalena Józefczyk Sędziowie NSA Małgorzata Wolska /spr./ WSA Elżbieta Mazur - Selwa Protokolant specjalista Anna Mazurek - Ferenc po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 listopada 2019 r. sprawy ze skargi Publicznej Szkoły Podstawowej na uchwałę Rady Gminy z dnia [...] maja 2019 r. nr [...] w przedmiocie niewyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały; II. zasądza od Rady Gminy na rzecz strony skarżącej Publicznej Szkoły Podstawowej kwotę 797 zł /słownie: siedemset dziewięćdziesiąt siedem złotych/ tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

W dniu [...] maja 2019 r. Rada Gminy [...] działając na podstawie art. 25 ust. 2 zdanie 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U.

z 2019 r., poz. 506 ze zm., zwana dalej "u.s.g.") podjęła uchwałę Nr [...] w sprawie niewyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radną A. M. nawiązanego z pracodawcą - Publiczna Szkoła Podstawowa w [...].

W uzasadnieniu uchwały Rada Gminy wskazała, że dnia [...] lutego 2019 r. pracodawca - Dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej w [...], zwrócił się z wnioskiem o wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem A. M., która jest radną. Jako powód rozwiązania stosunku pracy wskazano nieprzestrzeganie ograniczenia dodatkowego zatrudnienia przez nauczyciela wynikającego z art. 222 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2017 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2107 r., poz. 60 ze zm. - zwana dalej "ustawą"). Organ wskazał też, że pracodawca rozwiązał umowę o pracę

z radnym w kwietniu 2019 r. w trybie wypowiedzenia, od którego pracownik wniósł pozew do Sądu. Sprawa przed sądem pracy nie została jeszcze zakończona.

W dalszej części, powołując się na zapisy art. 25 ust. 2 u.s.g. Rada wskazała, że żaden z zarzutów skierowanych przeciwko radnej (w piśmie pracodawcy) nie dotyczy jakichkolwiek zdarzeń mających związek z wykonywaniem mandatu radnego. W tej sytuacji rada dysponuje swobodą w podejmowaniu rozstrzygnięcia zarówno co do udzielenia jak i odmowy udzielenia zgody, jednak przy uwzględnieniu stanu faktycznego sprawy i wszystkich okoliczności.

Rada Gminy dokonując analizy podnoszonych przez pracodawcę zarzutów podniosła, że nauczyciel (radna) zwrócił się pisemnie w dniu [...] sierpnia 2018 r. do pracodawcy o zgodę na dodatkowe zatrudnienie w Publicznej Szkole Podstawowej

w [...]. Pracodawca pisemnie w dniu [...] sierpnia 2018 r. na podstawie art. 222 ust. 1 ustawy odmówił wyrażenia zgody na kontynuowanie przez A. M. dodatkowego zatrudnienia w PSP w [...] od [...] września 2018 r. Pismo powyższe nauczyciel otrzymał dnia [...] września 2018 r. Wskazano także, że nauczyciel ma zawartą umowę na czas nieokreślony a w roku szkolnym 2018/2019 w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć jako nauczyciel matematyki, fizyki, geografii i zająć z wychowawcą jest zobowiązany realizować 29 godzin tygodniowo (pensum 22 godzin).

Organ wyjaśnił także, że w celu bezstronnego i rzetelnego ustalenia stanu faktycznego, przed podjęciem decyzji za konieczne uznano wysłuchanie obu zainteresowanych stron. W tym celu dnia [...] marca 2019 r. Rada powołała Komisję doraźną, która odbyła kilka posiedzeń na których rozmawiała z radną oraz przedstawicielami Rady Rodziców. Spotkania z Komisją odmówiła Dyrektor PSP

w [...]. Pracodawca zaproszony pisemnie na spotkanie, przesłał pismo w którym podtrzymał swoje stanowisko zawarte we wniosku i odmówił udziału w spotkaniu z Komisją.

W tych okolicznościach Rada Gminy [...] w głosowaniu jawnym imiennym - bez udziału radnej (art. 25a u.s.g.) - postanowiła odmówić pracodawcy - Publicznej Szkole Podstawowej w [...] wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku z radną A. M. Za podjęciem takiej decyzji przemawiały następujące argumenty: dotychczasowa praca jako nauczyciela nie budziła uwag, co wynika z ustaleń Komisji na podstawie prowadzonych rozmów. Zatrudnienie trwa od 2012 r. W 2018 r. była członkiem Zarządu Stowarzyszenia Naszym Dzieciom w [....], które jest organem prowadzącym dla szkoły w K. W poprzednich latach wyżej wymieniona również podejmowała dodatkowe zatrudnienie w innych szkołach bez pisemnej zgody pracodawcy (wówczas pracodawca nie robił z tego problemu). W ocenie organu powyższe argumenty w wystarczającym zakresie wypełniają przesłanki odmowy wyrażenia zgody na zwolnienie z pracy A. M., wynikające z art. 25 u.s.g., gdyż odnosi się do okresu pełnienia przez nią mandatu radnego, co może nie podobać się zakładowi pracy i być w sprzeczności z realizowaną przez zakład polityką kadrowo-zarządczą.

Pismem z dnia [...] lipca 2019 r. Publiczna Szkoła Podstawowa w [...] - reprezentowana przez Dyrektora złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie skargę na wskazaną na wstępie uchwałę Rady Gminy [...] wnioskując o stwierdzenie jej nieważności i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Zdaniem strony skarżącej kwestionowana uchwała została podjęta

z naruszeniem art. 25 ust. 2 u.s.g. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie

i nieuzasadnioną odmowę udzielenia zgody na wypowiedzenie radnemu umowy

o pracę, w sytuacji, gdy podstawą wypowiedzenia nie były zdarzenia związane

z wykonywaniem przez radnego mandatu, a przywołanej uchwale brakło właściwego i merytorycznego uzasadnienia.

W uzasadnieniu skargi przedstawiono dotychczasowy przebieg postępowania i wyjaśniono, że Dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej w [...] zwrócił się do Rady Gminy w [...] z wnioskiem o wyrażenie, w trybie art. 25 ust. 2 u.s.g., zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym A. M. We wniosku tym wskazano, że wyżej wymieniona jest pracownikiem Publicznej Szkoły Podstawowej w [...] od [...] września 2012 r. (podstawowe miejsce zatrudnienia). Podstawą rozwiązania stosunku pracy z radną są zaś zdarzenia niezwiązane z wykonywaniem przez nią mandatu radnego. Jedyną podstawą rozwiązania stosunku pracy jest art. 222 ust. 2 ustawy - wypowiedzenie stosunku pracy z powodu nieprzestrzegania ograniczenia w dodatkowym zatrudnieniu. We wniosku tym wyjaśniono też, że przyczyną wypowiedzenia stosunku pracy jest kontynuacja dodatkowego zatrudnienia na stanowisku nauczyciela geografii w Publicznej Szkole Podstawowej w [...] od [...] września 2018 r., mimo braku uzyskania pisemnej zgody dyrektora szkoły wskazanej jako podstawowe zatrudniona w pełnym wymiarze czasu określonego przez kodeks pracy.

Strona skarżąca wskazała, że Dyrektor w kierowanej do Rady Gminy korespondencji zapewniał, że przyczyną podjęcia decyzji o rozwiązaniu umowy

o pracę z A. M. są wyłącznie okoliczności związane z naruszeniem przez nią dyspozycji art. 222 ust. 2 ustawy, nie mające żadnego związku z funkcją radnego.

Zarzucono, że Rada w podjętej uchwale nie odniosła się merytorycznie do ww. wniosku, do głównego argumentu, że podstawą prawną rozwiązania umowy o pracę z radną jest naruszenie przez nią art. 222 ust. 2 ustawy. W ocenie skarżącej stanowisko Rady jest nie do przyjęcia, a podjęta uchwała dotknięta nieważnością.

Podkreślono także, że wbrew stanowisku Rady kwestia wyrażenia lub niewyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem będącym radnym nie została pozostawiona całkowitemu i niczym nieograniczonemu uznaniu tego organu. Przepis art. 25 ust. 2 u.s.g. nie może być odczytywany

i wykorzystywany przez organ stanowiący jako instrument nieograniczonego władztwa, pozwalający radzie na narzucenie pracodawcy obowiązku utrzymywania stosunku pracy w każdej sytuacji. Ocena, czy w konkretnym przypadku istnieją podstawy do rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem będącym radnym, powinna należeć w pierwszym rzędzie do właściwego sądu powszechnego - sądu pracy.

Wskazano, że celem regulacji art. 25 ust. 2 u.s.g. jest zapewnienie radnemu swobodnego sprawowania mandatu, a nie zabezpieczenie go przed utratą pracy. To rada gminy podejmując uchwałę w przedmiocie wyrażenia zgody na zwolnienie, nie powinna ingerować w prawo pracodawcy do "rozstania" się z pracownikiem, gdy ma to uzasadnienie w obowiązującym porządku prawnym i nie jest związane

z wykonywaniem przez radnego mandatu. Ochrona stosunku pracy radnego jest uzasadniona wyłącznie w sytuacji, gdy zostanie udowodnione, że do rozwiązania stosunku pracy nie doszłoby, gdyby pracownik nie posiadał mandatu radnego.

Zdaniem strony skarżącej uzasadnienie kwestionowanej uchwały nie zawiera ww. elementów. Obowiązkiem Rady było zbadanie stanu faktycznego sprawy

i szczegółowe uzasadnienie przyczyn, dla których nie wyrażono zgody na wypowiedzenie radnej umowy o pracę, ze wskazaniem podstawy prawnej, faktów mających znaczenie dla sprawy oraz motywów towarzyszących Radzie przy podejmowaniu uchwały. Tymczasem Rada nie odniosła się praktycznie do okoliczności faktycznych przytoczonych we wniosku Skarżącej, uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę zawartej z radną A. M, a w szczególności do kwestii uzyskania uprzedniej zgody dyrektora szkoły wskazanej jako podstawowe miejsce zatrudnienia na dodatkowe zatrudnienie. Skarżąca podkreśliła, że decyzja

o rozwiązaniu umowy o pracę z radną, spowodowana jest zdarzeniami niezwiązanymi z wykonywaniem przez nią mandatu radnego. Skarżąca w żaden sposób nie utrudniała radnej brania udziału w sesjach Rady Gminy. W grafiku zajęć szkolnych na ten czas ustalane były zastępstwa.

W odpowiedzi na skargę Rada Gminy [...] reprezentowana przez Wójta Gminy [...] wniosła o oddalenie skargi. Wyjaśniła, że w związku z wnioskiem o wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radną powołano doraźną Komisję do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego podstawy rozwiązania stosunku pracy. Zgodnie z § 2 ust.3 uchwały o powołaniu doraźnej Komisji na jej posiedzenia były zapraszane osoby mogące udzielić informacji w tej sprawie. Spotkania z Komisją odmówiła Dyrektor PSP w [...].

Organ nie zgodził się z twierdzeniem zawartym w skardze, że decyzja

o wypowiedzeniu umowy o pracę z radną spowodowana jest zdarzeniami niezwiązanymi z wykonywaniem przez nią mandatu radnego. Wskazał, że w roku szkolnym 2017/2018 nauczycielka uzyskała zgodę na dodatkowe zatrudnienie (w tym czasie nie była radną - kadencja 2014-2018). Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. weszła w życie z dniem 1 września 2017 r., ale art. 222 ustawy wszedł w życie

w dniu 26 stycznia 2017 r. (art. 369 pkt 2 ustawy) i również w roku szkolnym 2017/2018 miał pełne zastosowanie. Natomiast w piśmie skierowanym do A. M. z dnia [...] sierpnia 2018 r. Dyrektor poinformował o podjęciu zupełnie innej decyzji niż rok wcześniej, ale nie podał powodów odmowy zgody na kontynuowanie dodatkowego zatrudnienia w PSP w [...] od [...] września 2018 r. W ocenie organu odmowa ta była decyzją arbitralną, nie uwzględniającą długiego okresu pracy w szkole nauczyciela, który zamierzał startować w wyborach do Rady Gminy [...] wyznaczonych na [...] października 2018 r. Zdaniem organu wypowiedzenie stosunku pracy A. M. w roku szkolnym 2018/2019, tj. w okresie gdy pełniła ona już funkcję radnej (w kadencji 2018-2022) wskazuje, że wypowiedzenie jest związane z pełnieniem tej funkcji. Wcześniej, gdy nauczycielka nie była jeszcze radną, Dyrektor wyrażał zgodę na dodatkowe zatrudnienie na rok szkolnym 2017/2018. Zaznaczono, że inni nauczyciele którzy nie sprawują funkcji radnego, uzyskali od Dyrektora zgodę na dodatkowe zatrudnienie. Z materiałów zebranych przez Komisję doraźną wynikało także, że praca radnej w szkole w H. nie koliduje z pracą w szkole w K. A. M. jest bardzo dobrym nauczycielem matematyki i ma duże osiągnięcia w pracy - jej uczniowie zajmują wysokie miejsca w konkursach matematycznych, ponadto jest bardzo zaangażowana w przygotowanie uczniów do konkursów i egzaminów. W ocenie organu wskazane jest, aby w roku szkolnym 2018/2019 i następnych pracowała dalej w Szkole Podstawowej w H. w której jest zatrudniona od 2012 r. Końcowo podkreślono, że art. 222 ust. 2 ustawy stanowi, że dyrektor szkoły wskazanej jako podstawowe miejsce zatrudnienia może, w przypadku braku jego pisemnej zgody na dodatkowe zatrudnienie, rozwiązać stosunek pracy. Z ustawy nie wynika natomiast obowiązek rozwiązania stosunku pracy. Pełnienie przez A. M. mandatu radnego w znacznym stopniu zdeterminowało decyzję Dyrektora o wypowiedzeniu radnej umowy o pracę.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do przepisów art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo

o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2167 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Kontrola ta, na podstawie art. 3 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., zwanej dalej "P.p.s.a.") obejmuje orzekanie w sprawach skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej (pkt 6).

Zgodnie z art. 147 § 1 P.p.s.a. Sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6 P.p.s.a., stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. Treść rozstrzygnięcia Sądu, co należy podkreślić, uzależniona jest od rzeczywistej wagi stwierdzonego naruszenia, wyeliminowanie z obrotu prawnego zaskarżonej uchwały uzależnione jest wyłącznie od stwierdzenia istotnego naruszenia prawa.

Każde "istotne naruszenie prawa" uchwałą organu gminy oznacza jej nieważność (zob. T. Woś, H. Knysiak - Molczyk, M. Romańska "Postępowanie sądowadministracyjne", Wyd. Prawnicze LexisNexis, W- wa 2004, s. 310).

Zaskarżoną uchwałą z dnia [...] maja 2019 r. Nr [...] Rada Gminy [...] odmówiła wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radną A. M. nawiązanego z Publiczną Szkołą Podstawową w K. (pracodawca).

Poza sporem w sprawie pozostawało zachowanie terminu i spełnienie wymagań formalnych przez skarżącą stronę - Publiczna Szkoła Podstawowa

w K. do złożenia przedmiotowej skargi, a także interes prawny ww. strony (pracodawcy radnego) do zaskarżenia uchwały (art. 101 u.s.g.).

W ocenie Sądu podniesiony w skardze zarzut naruszenia art. 25 ust. 2 u.s.g., stanowiącego podstawę prawną kwestionowanej uchwały, okazał się zasadny. To zaś skutkować musiało stwierdzeniem nieważności skarżonej uchwały. Jako słuszną i prawidłową Sąd uznał argumentację zaprezentowana przez stronę skarżącą.

Na wstępie zaznaczenia wymaga, że w myśl art. 25 ust. 1 u.s.g. w związku

z wykonywaniem mandatu radny korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych. Natomiast zgodnie z ust. 2 tego przepisu rozwiązanie

z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady gminy, której jest członkiem. Rada gminy odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu.

Wyżej wskazany przepis wprowadza dodatkową gwarancję trwałości stosunku pracy, w którym pozostaje radny, niezależnie od ochrony prawnej na zasadach ogólnych, określonych w przepisach prawa pracy. Gwarancja ta ma zastosowanie do każdego rodzaju stosunku pracy, bez względu na sposób jego nawiązania (umowa

o pracę, powołanie, wybór, mianowanie) oraz niezależnie od sposobu rozwiązania (wypowiedzenie, odwołanie ze stanowiska, itd.).

Skład orzekający stoi na stanowisku, że przepis stanowiący podstawę prawną kwestionowanej uchwały winien być wykładany w ten sposób, że rada gminy nie może odmówić zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku nie są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu. W związku z tym rada gminy jest uprawniona do oceny zasadności podstaw rozwiązania z radnym stosunku pracy tylko w takim zakresie, jaki jest konieczny do wykazania, że podane przez pracodawcę przyczyny są pozorne, zaś rzeczywistymi przyczynami są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu.

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym podnosi się, że jeżeli podstawą odmowy wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym nie są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu, rada gminy ma obowiązek wykazać przyczyny usprawiedliwiające odmowę i nie może ograniczać się do oceny, czy podane przez pracodawcę powody uzasadniają rozwiązanie stosunku pracy

z radnym (wyrok NSA z 27 lipca 2017 r., sygn. akt II OSK 1445/17 - baza orzeczeń: www.orzeczenia.nsa.gov.pl) oraz, że jeżeli podstawą odmowy nie są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu, rada gminy ma obowiązek wykazać przyczyny usprawiedliwiające odmowę wyrażenia zgody z uwagi na status radnego i nie może ograniczać się do oceny, czy podane przez pracodawcę powody uzasadniają rozwiązanie stosunku pracy z radnym (zob. wyrok NSA z 13 maja

2016 r., sygn. akt II OSK 211/16 - baza orzeczeń).

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 czerwca 2014 r., sygn. II OSK 3133/13 (Lex nr 1519369) wskazał, że skoro celem regulacji art. 25 ust. 2 u.s.g. jest zapewnienie radnemu swobodnego sprawowania mandatu, a nie zabezpieczenie go przed utratą pracy, to rada gminy podejmując uchwałę w przedmiocie wyrażenia zgody na zwolnienie, nie powinna ingerować w prawo pracodawcy do "rozstania" się z pracownikiem, gdy ma to uzasadnienie w obowiązującym porządku prawnym i nie jest związane z wykonywaniem przez radnego mandatu. Ochrona stosunku pracy radnego jest uzasadniona wyłącznie w sytuacji, gdy zostanie udowodnione, że do rozwiązania stosunku pracy nie doszłoby, gdyby pracownik nie posiadał mandatu radnego. Tak, więc w każdym przypadku niewyrażenia zgody przez radę gminy na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, powinno być wykazane, że wykonywanie przez pracownika mandatu radnego, choćby w najmniejszym stopniu, determinuje decyzję pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę.

Takie stanowisko prowadzi do wniosku, że powinno się wyraźnie oddzielić sferę interesów radnego, jako funkcjonariusza publicznego, posiadacza mandatu

i członka organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, od sfery interesów pracowniczych radnego - pracownika. Bezwzględna odmowa wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym może mieć miejsce tylko

w przypadku, gdy podstawą rozwiązania stosunku pracy są zdarzenia związane

z wykonywaniem mandatu radnego. Innymi słowy przyjmuje się, że ochrona radnego ustanowiona została wyłącznie na użytek sytuacji, gdy pracodawca zamierza rozwiązać z nim stosunek pracy z przyczyn związanych z wykonywaniem mandatu

i wówczas ustawodawca nakazuje radzie odmówienia zgody na rozwiązanie stosunku pracy. Przy zamiarze rozwiązania stosunku pracy z innych przyczyn, tj. niezwiązanych z wykonywaniem mandatu, jakiekolwiek by one nie były, ochrona radnego ma charakter relatywny (wyrok NSA z 6.07.2016 r., sygn. II OSK 847/16). Jednocześnie podkreślenia wymaga, że uchwała rady o wyrażeniu zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym nie rozstrzyga o tym, że radny ma być zwolniony, a jedynie usuwa przeszkodę rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę. W razie wypowiedzenia umowy o pracę i ewentualnego sporu co do zasadności tej decyzji, rozstrzygnięcie sporu będzie należało do właściwości sądu pracy. Nie ma bowiem żadnych powodów, aby rada gminy wkraczała w kompetencje sądu pracy i oceniała zasadność przyczyn rozwiązania stosunku pracy

z wyłączeniem jedynie sytuacji, gdy ma to związek z oceną, czy rzeczywista przyczyna rozwiązania stosunku pracy nie jest jednak związana z wykonywaniem mandatu radnego.

Przepisu art. 25 ust. 2 u.s.g. nie należy odczytywać tak (jak to czyni Rada Gminy w uzasadnieniu skarżonej uchwały), że w sytuacji opisanej w zd. 2 tego przepisu (tj. w sytuacji gdy podstawą rozwiązania stosunku są zdarzenia związane

z wykonywaniem przez radnego mandatu) rada gminy ma obowiązek odmówić wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy, zaś w innych przypadkach jest to pozostawione jej uznaniu. Jak wyżej zauważono prowadziłoby to do niczym nieuzasadnionego uprzywilejowania radnych kosztem ich pracodawców, gdyż rada gminy mogłaby odmówić zgody na rozwiązanie z radnym stosunku pracy, gdy to rozwiązanie nie ma żadnego związku z wykonywaniem przez pracownika mandatu radnego. Uprzywilejowanie radnych w zakresie możliwości rozwiązania z nimi stosunku pracy jest uzasadnione jedynie wtedy, gdy to rozwiązanie ma związek ze sprawowaniem mandatu radnego. Celem art. 25 ust. 2 u.s.g. nie jest bowiem zapewnienie radnemu nieusuwalności z pracy jaką wykonuje.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że Rada nie wykazała, że rozwiązanie stosunku pracy radnego nastąpiłoby

w związku ze zdarzeniem związanym z wykonywaniem mandatu.

Z akt sprawy wynika, że pracodawca - tj. Dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej

w K. jako przyczynę wypowiedzenia stosunku pracy z A. M. wskazał okoliczność nieprzestrzegania ograniczenia w dodatkowym zatrudnieniu. Powołał się przy tym na zapis art. 222 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2017 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2107 r., poz. 60 ze zm. - zwana dalej "ustawą"), który stanowi, że w przypadku naruszenia przez nauczyciela warunku, o którym mowa w ust. 1, dyrektor szkoły wskazanej jako podstawowe miejsce zatrudnienia może rozwiązać stosunek pracy z nauczycielem z końcem roku szkolnego za trzymiesięcznym wypowiedzeniem. W ust. 1 tego przepisu wskazano zaś, że w okresie od dnia 1 września 2017 r. do dnia 31 sierpnia 2019 r. podjęcie lub kontynuowanie dodatkowego zatrudnienia na podstawie stosunku pracy w innej szkole przez nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć wymaga uzyskania pisemnej zgody dyrektora szkoły wskazanej jako podstawowe miejsce zatrudnienia.

Z akt sprawy wynika także, że Dyrektor szkoły wskazanej jako podstawowe miejsce zatrudnienia (PSP w K.), w której radna zatrudniona jest w pełnym wymiarze czasu, jako przyczynę wypowiedzenia stosunku pracy wskazywał kontynuację przez radną dodatkowego zatrudnienia na stanowisku nauczyciela geografii w Publicznej Szkole Podstawowej w H. od 1 września 2018 r., mimo braku uzyskania pisemnej zgody dyrektora szkoły (wskazanej jako podstawowe miejsce zatrudnienia). Tylko i wyłącznie ta okoliczność, tj. naruszenie dyspozycji art. 222 ust. 2 ustawy, która nie ma związku z pełnioną przez nauczycielkę funkcją radnej, stanowiła podstawę do zwrócenia się do Rady o wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy.

Jak dowodzi zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Dyrektor szkoły nie stwarzał przeszkód ani nie utrudniał wykonywania przez radną mandatu.

Z dołączonego do skargi wyciągu z księgi zastępstw wynika, że pod nieobecność radnej w szkole ustalane były zastępstwa, celem umożliwienia jej wzięcia udziału

w obradach Rady Gminy.

W skarżonej uchwale Rada Gminy argumentowała, że za odmową wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy przemawiają takie okoliczności jak niebudząca uwag dotychczasowa praca A. M. jako nauczyciela, jej zatrudnienie od 2012 r., członkostwo w 2018 r. w Zarządzie Stowarzyszenia [....] w H. (organ prowadzący dla szkoły w K.), podejmowanie (w poprzednich latach) dodatkowego zatrudnienia w innych szkołach bez pisemnej zgody pracodawcy. Zdaniem Rady zwolnienie z pracy odnosi się do okresu pełnienia przez nią mandatu radnego, co może być w sprzeczności z realizowaną przez zakład polityką kadrowo-zarządczą.

Tymczasem Dyrektor PSP w K. argumentował, że wyłączną przyczyną wypowiedzenia stosunku pracy jest kontynuacja dodatkowego zatrudnienia na stanowisku nauczyciela w PSP w H., pomimo braku uzyskania zgody dyrektora szkoły będącej podstawowym miejscem zatrudnienia, który to wymóg wynika z art. 222 ustawy, nie zaś zdarzenia związane z wykonywaniem przez radną mandatu.

W ocenie Sądu A. M. miała świadomość konieczności uzyskania zgody na podjęcie dodatkowego zatrudnienia, co wynika z zalegającego w aktach sprawy jej wniosku z dnia [...] sierpnia 2018 r. Przy czym w tym czasie nie wykonywała ona mandatu radnego. Wybory do rady gminy odbyły się bowiem dopiero dnia [...] października 2018 r. Natomiast pismo Dyrektora Szkoły w którym nie wyrażono zgody na kontunuowanie dodatkowego zatrudnienia w PSP w H. opatrzone jest datą [...] sierpnia 2018 r. (odebrane przez A. M. dnia [...] września 2018 r.). Zatem nie wyrażenie zgody na dodatkowe zatrudnienie przez Dyrektora nie pozostawało w żadnym związku z pełnieniem przez nią funkcji radnego. Nadto po uzyskaniu mandatu radnego, by umożliwić wyżej wymienionej udział w pracach Rady Gminy, Dyrektor SPS w K. ustalał każdorazowo zastępstwa na czas nieobecności A. M. na zajęciach w szkole.

W ocenie Sądu Rada Gminy nie wykazała, że rozwiązanie stosunku pracy radnego nastąpiłoby w związku ze zdarzeniem związanym z wykonywaniem mandatu. Ochrona stosunku pracy radnego odnosi się tylko i wyłącznie sytuacji, gdy zostanie udowodnione, że do rozwiązania stosunku pracy nie doszłoby, gdyby pracownik nie posiadał mandatu radnego. Rada nie posiada uprawnień do tego, aby oceniać konieczność, czy zasadność ruchów personalnych podejmowanych przez pracodawcę. Rada winna się jedynie skupić na zbadaniu istnienia związku pomiędzy planowanym zwolnieniem, a wykonywaniem mandatu przez radną. Pozostałe okoliczności merytoryczne, jak kwalifikacje i osiągnięcia A. M. jako nauczyciela, czy wskazana w art. 222 ust. 2 ustawy "możliwość rozwiązania stosunku pracy", nie należą do właściwości rady. Jak wyżej zauważono zasadność i prawidłowość wypowiedzenia umowy o pracę i wszelkie spory z tym związane należą do właściwości sądu pracy (w uzasadnieniu skarżonej uchwały podniesiono, że taki pozew do sądu pracy został wniesiony).

Przy procedowaniu nad wnioskiem o wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, "ocena postawy radnego powinna być rzetelna i wolna od stronniczości oraz osobistych sympatii pozostałych radnych. Dlatego uchwała rady, bez względu na swoją treść (odmowa zgody lub zezwalająca na rozwiązanie stosunku pracy) powinna być uzasadniona - w sensie obiektywnie weryfikowalnych argumentów, przemawiających za określonym rozstrzygnięciem. Uchwała rady musi być ponadto wynikiem wszechstronnej i starannej analizy stanu faktycznego i nie może być wydana bez odniesienia się do norm powszechnie obowiązujących

w krajowym porządku prawnym. Uchwała odmawiająca zgody na rozwiązanie stosunku pracy nie może stanowić nadużycia prawa, czyli nie może naruszać art. 8 kodeksu pracy" (por. A. Szewc, Komentarz do art. 25 ustawy o samorządzie gminnym, (w:) Lex).

Raz jeszcze wymaga podkreślenia, że odmowa wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy musi być podporządkowana ochronie wartości, które są istotne i chronione przez porządek prawny. Jeżeli więc podstawą odmowy zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym nie są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu, usprawiedliwieniem tego mogą być jedynie przyczyny łączące się ze statusem radnego, a takie przyczyny nie zostały wskazane w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały. Brak jest przekonującej argumentacji, która wiązałaby konkretne zdarzenia związane z wykonywaniem przez radną mandatu

z rozwiązaniem z nią umowy o pracę.

Mając na uwadze opisane powyżej istotne naruszenie art. 25 ust. 2 u.s.g. przez Radę Gminy, Sąd, na podstawie art. 147 § 1 P.p.s.a. stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały.

O zwrocie kosztów postępowania, obejmujących uiszczony wpis sądowy (300 zł), wynagrodzenie pełnomocnika strony skarżącej (480 zł), opłatę od pełnomocnictwa (17 zł), Sąd orzekł na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 P.p.s.a. oraz § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/