Wyrok WSA w Krakowie z dnia 8 października 2018 r., sygn. II SA/Kr 760/18

Inne

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Tuszyńska Sędziowie: WSA Mirosław Bator (spr.) NSA Anna Szkodzińska Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Zbylut po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2018 r. sprawy ze skargi M. P. i W. P. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] kwietnia 2018 r., znak: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie odmowy zwrotu nieruchomości skargę oddala.

Uzasadnienie

Starosta [...] decyzją z dnia 22 grudnia 2017 r. nr [...] działając na podstawie art. 136 ust. 3 i ust. 4, art. 142 ust. 1 i art. 216 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2016 r., poz. 2147, ze zm.) oraz art. 104 K.p.a. po rozpatrzeniu wniosku M. P. i W. P. o zwrot nieruchomości odmówił zwrotu nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] o pow. 0,02 ha położonej w obr. Z. jedn. ewid. Z.. W uzasadnieniu organ wskazał, że w oparciu o wykaz synchronizacyjny sporządzony w dniu 2 sierpnia 2011 r. przez geodetę uprawnionego ustalono, że nieruchomość oznaczona jako działka nr [...] poł. w obr. Z., jedn. ewid. Z. powstała z części parceli l. kat. [...] poł. w b. gm. kat. Z.. Z powyższego dokumentu wynika także, że przedmiotowa parcela katastralna była objęta (częściowo zniszczonym) dawnym wykazem hipotecznym Iwh [...] gm. kat. P. C.. Zgodnie z zapisami karty B tegoż wykazu właścicielem m.in. parceli l. kat. [...] b. gm. kat. Z., (z części której powstała m.in. działka nr [...] poł. w obr. Z., jedn. ewid. Z.), był Skarb Państwa na podstawie podania Ekspozytury CK Prokuratorji Skarbu Państwa z dnia 1 maja 1901 r. Powyższe oznacza, że na podstawie art. 208 Traktatu pokoju pomiędzy Mocarstwami Sprzymierzonymi i Stowarzyszonymi z jednej strony a Austrią z drugiej zawartego w dniu 10 września 1919 r. w Saint - Germain - en Laye (Dz.U. z 1925 r., Nr 17, poz. 114) rzeczona nieruchomość stała się własnością Skarbu Państwa. Dodatkowo organ pozyskał do akt sprawy protokoły parcelowe i wypisy hipoteczne - ciało hipoteczne Z., których analiza prowadzi do wniosku, że nieruchomość oznaczona jako parcelą l. kat. [...] b. gm. kat. Z., (z części której powstała m.in. działka nr [...] poł. w obr. Z., jedn. ewid. Z.), stanowiła własność Skarbu Państwa - Zarządu Wojskowego Z.. Zgodnie z treścią działu II księgi wieczystej nr [...] nieruchomość objęta żądaniem zwrotu stanowi własność Gminy Z. Podstawą wpisu prawa własności jest decyzja Wojewody z dnia 28 kwietnia 2014 r., ostateczna z dniem 14 listopada 2014 r. stwierdzająca nabycie z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. prawa własności m.in. prawa własności m.in. nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...] poł. w obr. Z., jedn. ewid. Z.. Wskazana decyzja została wydana na podstawie art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych, zgodnie z którym mienie ogólnonarodowe (państwowe) należące do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego staje się z mocy prawa mieniem właściwych gmin z dniem wejścia w życie ww. ustawy, tj. z dniem 27 maja 1990 r. Organ wskazał, że konstrukcja art. 136 ust. 3 i ust. 4 oraz art.. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami determinuje wykładnię pojęcia "nieruchomość wywłaszczona". Pod pojęciem tym należy rozumieć nieruchomość, w stosunku do której Skarb Państwa lub określona jednostka samorządu terytorialnego nabyła prawo rzeczowe w drodze instytucji wywłaszczenia rozumianej sensu stricto, a więc na podstawie indywidualnej (w znaczeniu podmiotowym) i konkretnej (w znaczeniu przedmiotowym) decyzji administracyjnej, wydanej w postępowaniu administracyjnym na podstawie obowiązujących przepisów ustaw (i dekretów z mocą ustaw) regulujących zasady i tryb przymusowego odjęcia lub ograniczenia własności lub innych praw rzeczowych na nieruchomości za odszkodowaniem, jak również nieruchomość przejętą lub) nabytą na podstawie przepisów enumeratywnych wskazanych w art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W oparciu o zgromadzone w aktach sprawy materiały dowodowe, a zwłaszcza wykaz synchronizacyjny z dnia 2 sierpnia 2011 r., l. ks. rób. [...], protokoły parcelowe i wypisy hipoteczne - ciało hipoteczne Z., a także na podstawie zapisów wykazu hipotecznego Iwh [...] b. gm. kat. P. C., ustalono, że nieruchomość oznaczona jako działka nr [...] pół. w obr. Z., jedn. ewid. Z. powstała z części parceli l. kat. [...] poł. w b. gm. kat. Z., która stanowiła własność Skarbu Państwa. Z powyższego wynika, że nieruchomość oznaczona jako działka nr [...] nigdy nie była przedmiotem wywłaszczenia w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami. W tym stanie rzeczy pismem z dnia 13 kwietnia 2017 r. organ zwrócił się do wnioskodawców z prośbą o wskazanie dokumentu, na podstawie którego nastąpiło odjęcie prawa własności przedmiotowej nieruchomości. W odpowiedzi pismem z dnia 12 maja 2017 r. W. P. przedłożył decyzję Wójta Gminy Z z dnia 13 lutego 1991 r. nr [...] w sprawie zmian w rejestrze gruntów. Z uzasadnienia przedmiotowej decyzji wynika, że "w celu uzgodnienia treści księgi wieczystej ze stanem ewidencji gruntów działka nr [...] o pow. 0, 62 ha dzieli się na działkę [...] o pow. 0,60 ha i [...] o pow. 0,02 ha. Działka [...] powstała z części pgr. [...] obj. Iwh [...] - Skarb Państwa - Zarząd Wojskowy. Organ stwierdził, że przedłożona decyzja nie stanowiła podstawy przejęcia przedmiotowej nieruchomości przez Skarb Państwa w trybie wywłaszczenia, a jedynie uzgadniała treść rejestru ewidencji gruntów z rzeczywistym stanem prawnym, albowiem nieruchomość ta stanowiła własność Skarbu Państwa. Z całości zebranego materiału dowodowego wynika, że nieruchomości objętej żądaniem zwrotu nie można zaliczyć do kategorii nieruchomości wywłaszczonej.