Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 7 marca 2018 r., sygn. II SA/Wr 18/18

Egzekucyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Władysław Kulon Sędziowie: Sędzia NSA Halina Filipowicz - Kremis (spr.) Sędzia WSA Alicja Palus po rozpoznaniu w Wydziale II w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 7 marca 2018r. sprawy ze skargi M. D. na postanowienie D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego we W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia grzywny w celu przymuszenia oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Postanowieniem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta W. nr [...]z dnia [...] r., na podstawie przepisu art. 125 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. - o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. odmówiono umorzenia grzywny w celu przymuszenia w kwocie 4 000 zł nałożonej postanowieniem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta W. nr [...] z dnia [...] r. utrzymanym w mocy postanowieniem tut. organu nr [...] z dnia [...] r. na M. D..

Na to postanowienie w ustawowo przewidzianym terminie zażalenie wniosła M. D. reprezentowana przez adw. R. B..

D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, postanowieniem z dnia [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. z 2017 r. poz. 1257) oraz na podstawie art. 125 § 2 w związku z art. 23 § 1 i § 4 pkt 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. - o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tek jednolity Dz. U. z 2017 r., poz. 1201 z późn. zm.) w związku z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1332 z późn. zm.) po rozpatrzeniu zażalenia M. D. od opisanego postanowienia organu pierwszej instancji utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy.

Na uzasadnienie organ odwoławczy wskazał, że na skutek niewykonania obowiązków określonych w decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta W. nr [...] nakazującej Wspólnocie Mieszkaniowej stanowiącej ogół współwłaścicieli nieruchomości zabudowanej budynkiem przy ul. K. [...] we W. usunięcie nieprawidłowości w stanie technicznym budynku poprzez wykonanie określonych robót budowlanych, która na skutek wniosku została zmieniona przez D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w zakresie terminów wykonania nałożonych obowiązków decyzją nr [...], dnia 6 listopada 2015 r. po ustaleniu, iż nakazane roboty budowlane nie zostały wykonane w zakreślonym terminie PINB d. m. W. wystawił tytuł wykonawczy nr [...], którym zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne wobec Wspólnoty Mieszkaniowej. Powyższe działania poskutkowały nałożeniem na Wspólnotę Mieszkaniową oraz osoby bezpośrednio czuwające nad wykonaniem przez Wspólnotę Mieszkaniową obowiązku (nakazu określonego w decyzji) tj. na: M. D., B. J. i B. F.; grzywien w celu przymuszenia. Wobec powyższego PINB d. m. W. postanowieniem nr [...] nałożył na Wspólnotę Mieszkaniową grzywnę w kwocie 40 000 zł, postanowieniem nr [...] nałożył grzywnę na M. D. w kwocie 4 000 zł, postanowieniem nr [...] nałożył grzywnę na B. J. w kwocie 4 000 zł oraz postanowieniem nr [...] nałożył grzywnę na B. F. w kwocie 4 000 zł. W tych postanowieniach odwołujące się zostały zobowiązane do wykonania obowiązku objętego tytułem wykonawczym nr [...] w terminie 6 miesięcy od ich wydania lub w przypadku niewykonania obowiązku do uiszczenia grzywny w celu przymuszenia. Na te postanowienia zostały złożone zażalenia, po ich rozpatrzeniu organ odwoławczy postanowieniem nr [...] utrzymał w mocy postanowienie PINB d. m. W. nakładające grzywnę w celu przymuszenia na Wspólnotę Mieszkaniową; postanowieniem nr [...] utrzymał w mocy postanowienie PINB d. m. W. nakładające grzywnę w celu przymuszenia na B. J., postanowieniem nr [...] utrzymał w mocy postanowienie PINB d. m. W. nakładające grzywnę w celu przymuszenia na M. D.; postanowieniem nr [...] utrzymał w mocy postanowienie PINB d. m. W. nakładające grzywnę w celu przymuszenia na B. F.. Postanowienia te zostały zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, który oddalił złożone skargi odpowiednio: wobec skargi Wspólnoty Mieszkaniowej wyrokiem z dnia 21.06.2016r. o sygn. akt. II SA/Wr 242/16; wobec skargi M. D. wyrokiem z dnia 21.06.2016 r. o sygn. akt II SA/Wr 239/16; wobec skargi B. J. wyrokiem z dnia 21.06.2016 r. o sygn. akt II SA/Wr 241/16 wobec skargi B. F. wyrokiem z dnia 21.06.2016 r. o sygn. akt II SA/Wr 240/16. Na rozstrzygnięcia Sądu w sprawach o sygn. akt II SA/Wr 239/16, II SA/Wr 241/16, II SA/Wr 240/16, zostały złożone skargi kasacyjne. Dnia 31 maja 2016 r. doszło do rozwiązania umowy dotyczącej zarządzania nieruchomością wspólną zawartą między Wspólnotą Mieszkaniową, a spółką A. sp. z o. o. (w skład zarządu, której wchodziły M. D., B. F. oraz B. J.). Od dnia 1 czerwca 2016 r. Wspólnota Mieszkaniowa zleciła wykonywanie zarządzania nieruchomością wspólną firmie "B.". Pismem z dnia 4 kwietnia 2017 r. M. D. zwróciła się do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta W. o umorzenie grzywny w celu przymuszenia nałożonej postanowieniem organu I instancji nr [...] Dnia [...] r. postanowieniem nr [...] Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla miasta W. odmówił umorzenia grzywny w celu przymuszenia w kwocie 4 000 zł nałożonej postanowieniem PINB nr [...], a utrzymanym w mocy postanowienie tut. organu nr [...] z dnia [...] r. na Panią M. D.. Po zapoznaniu się z zażaleniem i analizie materiału dowodowego D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego stwierdził, że zaskarżone postanowienie wydano na podstawie przepisu art. 125 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. - o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Przepis ten stanowi, że w razie wykonania obowiązku określonego w tytule wykonawczym, nałożone, a nieziszczone lub nieściągnięte grzywny w celu przymuszenia podlegają umorzeniu. Postanowienie w sprawie umorzenia grzywny wydaje organ egzekucyjny na wniosek zobowiązanego. Na postanowienie o odmowie umorzenia grzywny służy zażalenie. Powyższe wskazuje, iż w celu umorzenia grzywny winny wystąpić 2 przesłanki, które muszą być łącznie spełnione tj.: strona zobowiązana winna wystąpić do organu nakładającego grzywnę w celu przymuszenia z wnioskiem o umorzenie grzywny oraz obowiązek określony w tytule wykonawczym na podstawie, którego została nałożona grzywna w celu przymuszenia winien być wykonany. Jedynie wykonanie obowiązku określonego w tytule wykonawczym powoduje umorzenie nałożonych, a nieuiszczonych lub nieściągniętych grzywien w celu przymuszenia. Jasność tej reguły nie pozwala na wiązanie możliwości umorzenia grzywny z jakimikolwiek innymi przyczynami niż wykonanie obowiązku określonego w tytule wykonawczym (por. Wyrok NSA w Warszawie z dnia 24 lutego 2012 r. sygn. akt II OSK 2343/10, czy też Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 13 maja 2016 r. II SA/Po 142/16). Taką przyczyną nie byłoby również wykonanie w części obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Co więcej, nawet w przypadku wykonania zastępczego obowiązku objętego tytułem wykonawczym nie uwalniałoby od konieczności uiszczenia grzywny, poprzez zastosowanie trybu umorzenia (zob. WSA w Warszawie wyrok z dnia 9 grudnia 2016 r., sygn. akt VII SA/Wa 336/16). Wnioskodawczyni M. D. jako osoba bezpośrednio czuwająca nad wykonywaniem przez zobowiązaną Wspólnotę Mieszkaniową obowiązku objętym tytułem wykonawczym nr [...] r. PINB dla miasta W. tj. do wykonania nakazu określonego w decyzji PINB d. m. W. nr [...] nakazującej Wspólnocie Mieszkaniowej stanowiącej ogół współwłaścicieli nieruchomości zabudowanej budynkiem przy ul. K. we W. usunięcie nieprawidłowości w stanie technicznym budynku poprzez wykonanie określonych robót budowlanych, która na skutek wniosku została zmieniona przez D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w zakresie terminów wykonania nałożonych obowiązków decyzją nr [...] wniosła o umorzenie grzywny nałożonej w celu przymuszenia do wykonania obowiązków wynikających z tej decyzji. Dopiero protokolarne stwierdzenie wykonania obowiązku orzeczonego tym rozstrzygnięciem, mogłoby stanowić podstawę do umorzenia grzywny w celu przymuszenia. Jak wynika z dokumentów przesłanych do PINB d. m. W. przez nowego zarządcę nieruchomości położonej przy ul. K. , tj. przez "B., zostały wykonane tylko prace związane z wentylacją wywiewną oraz remont konstrukcji dachowej i pokrycia dachu, co do pozostałych obowiązków poczynione zostały pewne przygotowania polegające na podjęciu uchwały przez Wspólnotę Mieszkaniową zmierzającej do zaciągnięcia kredytu na wykonanie pozostałych nakazanych prac, na znalezieniu ofert kredytowych, czy też na znalezieniu wykonawcy robót budowlanych. Mając na uwadze powyższe, w ocenie organu, PINB dla miasta W. słusznie uznał na podstawie zebranych dokumentów i okoliczności sprawy, że obowiązek objęty tytułem wykonawczym nie został wykonany. W związku z powyższym zasadnym stało się wydanie rozstrzygnięcia odmawiającego umorzenia grzywny w celu przymuszenia nałożonej na M. D.. Organ wyjaśnia, iż powołany przepis wprost wskazuje, iż umorzenie grzywny w celu przymuszenia możliwe jest jedynie po wykonaniu wszystkich obowiązków określonych w tytule wykonawczym. Co więcej, zdaniem organu warto też zaznaczyć, że nie została przewidziana żadna inna okoliczność faktyczna, jak wykonanie obowiązku, która determinowałaby słuszność umorzenia grzywny w celu przymuszenia. Celem postępowania egzekucyjnego w tym przypadku jest doprowadzenia do wykonania obowiązku przez zobowiązanego, wynikającego z ostatecznej decyzji administracyjnej, w tym postępowaniu nie są badane okoliczności związane z tym, co zostało rozstrzygnięte na etapie jurysdykcyjnym (wydania decyzji) oraz aktualność takiego rozstrzygnięcia po zamianach stanu faktycznego innego niż wykonanie obowiązku (wyrok WSA w Krakowie z dnia 15.04.2016r. sygn. akt II SA/Kr 131/16). Na gruncie tej sprawy taką okolicznością faktyczną, która nie powinna być badana jest zmiana osoby zobowiązanej, w tym wypadku zarządcy nieruchomości. Zdaniem organu należy pamiętać, iż w postępowaniu dotyczącym umorzenia grzywny w celu przymuszenia, organ nie stosuje żadnego środka egzekucyjnego, również nie jest to czynność, która zmierzałaby do zrealizowania, czy zastosowania środka egzekucyjnego. Jak wynika z akt sprawy zobowiązana winna zapłacić grzywnę bądź doprowadzić do wykonania obowiązku do dnia 16 maja 2016 r., czyli w okresie, w którym była jeszcze prezesem zarządu zarządcy odpowiedzialnego za części wspólne nieruchomości, wybranym przez Wspólnotę Mieszkaniową budynku przy ul. K. tj. A. sp. z o. o. Konkludując, po ponownym rozpatrzeniu okoliczności sprawy, materiału dowodowego i analizie stanu faktycznego, organ uznał, iż na ten moment nie można wydać innego rozstrzygnięcia jak odmowa umorzenia grzywny w celu przymuszenia orzeczona na podstawie art. 125 § 2 - ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Pamiętać przy tym należy, jak wskazuje organ, że w przypadku wykonania obowiązku uiszczone grzywny bądź ściągnięte, na wniosek zobowiązanego mogą w uzasadnionych przypadkach zostać zwrócone w wysokości 75%, bądź w całości, przez organ egzekucyjny w tym wypadku organ nadzoru budowlanego I instancji, po uzyskaniu zgody tut. organu. O powyższym stanowi art. 126 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z którego to zastosowania zobowiązana może również skorzystać.Odnosząc się do zażalenia wniesionego przez M. D. reprezentowaną przez adw. R. B. i kwestii w nim podnoszonych, należy zaznaczyć, że nie zasługiwały one na uwzględnienie. Organ nadzoru budowlanego szczebla powiatowego wyjaśnił okoliczności faktyczne sprawy, jak również uwzględnił, że doszło do zmiany zarządcy Wspólnoty Mieszkaniowej, co nie miało wpływu na podjęte rozstrzygnięcie w tej sprawie. PINB d. m. W. zaskarżonym rozstrzygnięciem nie utrzymuje w mocy zastosowanego środka egzekucyjnego, jedynie bada, czy możliwe jest jego umorzenie tj. umorzenie grzywny w celu przymuszenia w określonym w art. 125 u.p.e.a. trybie, w związku, z czym nie można mówić tutaj o naruszeniach związanych z art. 7 u.p.e.a.