Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 11 kwietnia 2016 r., sygn. IV SA/Gl 854/15

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Walentek Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga - Gajewska (spr.) Sędzia WSA Bożena Miliczek - Ciszewska Protokolant Monika Rał po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 marca 2016 r. sprawy ze skargi M. M. na decyzję Dyrektora [...] Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w C. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie płatności obszarowych oddala skargę.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją nr [...] z dnia [...] roku Dyrektor [...] Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w C. utrzymał w mocy decyzję Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ż. nr [...] z dnia [...] roku w sprawie odmowy przyznania na rzecz M.M. (dalej skarżącego) pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. W jej uzasadnieniu powołano się na weryfikację akt sprawy nr [...] przy zastosowaniu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj.: Dz. U. 2013 r., poz. 267 z późn. zm., zwanej dalej w skrócie "K.p.a.) oraz przepisów prawa krajowego, w tym ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr z 2013 r., poz. 173 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)", objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. z 2009 r., Nr 40 poz. 329 z późn. zm.) oraz przepisów prawa unijnego, w tym rozporządzenia Komisji (WE) Nr 65/2011 z dnia 27 stycznia 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w odniesieniu do wprowadzenia procedur kontroli oraz do zasady wzajemnej zgodności w zakresie środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich (Dz. Urz. UE L 25, z 28.01.2011, str. 8), rozporządzenia Komisji (WE) 1122/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 odnośnie do zasady wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli w ramach systemów wsparcia bezpośredniego przewidzianych w wymienionym rozporządzeniu oraz wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do zasady wzajemnej zgodności w ramach systemu wsparcia ustanowionego dla sektora wina (Dz. Urz. UE L 316 z dnia 02.12.2009r. str. 1, z późn. zm.). Analiza danych zebranych w sprawie wskazuje, że skarżący ubiegając się o płatności z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na rok 2013 złożył w dniu 15.05.2013 r. do Kierownika Biura Powiatowego ARiMR w Ż. wniosek o przyznanie płatności na rok 2013. Wniosek zawierał deklarację działek rolnych zlokalizowanych na działkach ewidencyjnych nr [...] (woj. [...], powiat k., gmina Z., obręb ewidencyjny Z.). W ramach powyższego wniosku do ONW zgłoszona została powierzchnia 16,35 ha użytków rolnych. Dodatkowo, skarżący złożył w dniu 31.05.2013r. zmianę do wniosku, w której zmniejszył powierzchnię deklarowaną do płatności ONW na działce nr [...] z 9,00 ha na 8,87 ha. Wniosek poddany został procesowi kontroli danych w zakresie kompletności i zgodności danych, które nie wykazały nieprawidłowości. W toku kontroli administracyjnej przeprowadzonej na kolejnym etapie obsługi sprawy z wykorzystaniem Zintegrowanego Systemu Zarządzania i Kontroli, stwierdzono błędy. Kontrola administracyjna polega na sprawdzeniu danych wniosku Wnioskodawcy z danymi istniejącymi już w systemie ZSZiK dla danego podmiotu oraz bazą ewidencji gruntów i budynków oraz z danymi złożonymi przez inne podmioty, w celu uniknięcia nienależnego wielokrotnego przyznania tej samej pomocy w odniesieniu do tego samego roku gospodarczego oraz w celu zapobieżenia nienależnej kumulacji pomocy przyznanej na podstawie odrębnych schematów pomocowych, np. programy rolno-środowiskowe, zalesienia, renty strukturalne. W ramach kontroli administracyjnej obowiązkowo przeprowadzana jest kontrola wizualna dostępnych załączników graficznych polegająca na sprawdzeniu czytelności wprowadzonych przez rolnika oznaczeń i adnotacji, przylegania działek ewidencyjnych, na których zadeklarowano działkę rolną oraz weryfikacji czy zadeklarowane działki leżą na terenach kwalifikujących się do płatności. Kontrola administracyjna wspierana jest przez zaimplementowane w systemie informatycznym dane przestrzenne tzn. dane wektorowe granic działek ewidencyjnych, dane wektorowe granic pól zagospodarowania oraz ortofotomapy cyfrowe z wykorzystaniem technologii geograficznych systemów informacyjnych (GIS). Kontrola administracyjna przebiega w oparciu o dane wektorowe PEGJPO. Powierzchnię PEGJPO są to powierzchnie ewidencyjno-gospodarcza wyliczane na podstawie danych wektorowych pozyskanych z obrazu ortofotomapy. Podczas weryfikacji warunków kwalifikujących grunty do płatności dla wniosku pomocowego złożonego w Biurze Powiatowym ARiMR w Ż. ustalono, że suma powierzchni działek rolnych zadeklarowanych na działce ewidencyjnej nr [...] obręb ewidencyjny Z. we wszystkich wnioskach złożonych przez producentów ubiegających się o dopłaty jest większa od maksymalnego kwalifikowanego obszaru (PEG) występującego na tej działce ewidencyjnej. Nieprawidłowości te stanowią tzw. błąd kontroli krzyżowej, polegający na zadeklarowaniu tej samej działki i w tym samym roku kalendarzowym przez więcej niż jednego rolnika. Jednakże powierzchnia stwierdzona na obszarze ONW strefa ze specyficznymi utrudnieniami wynosi 0,00 ha, w oparciu o system informacji geograficznej, o którym mowa w art. 17 rozporządzenia Rady (WE) Nr 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. ustanawiającego wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiającego określone systemy wsparcia dla rolników, zamieniającego rozporządzenia (WE) nr 1290/2005, (WE) nr 247/2006, (WE) nr 378/2007 oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1782/2003 (Dz. Urz. WE L 30 z 31.01.2009 r., str. 16, z późn. zm.). Przy ustalaniu tej powierzchni uwzględniono także wyniki przeprowadzonej kontroli na miejscu. Zgodnie z art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów, wiejskich (...) w postępowaniu w sprawie dotyczącej przyznania pomocy organ, przed którym toczy się postępowania: stoi na straży praworządności; jest obowiązany w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy; udziela stronom, na ich żądanie, niezbędnych pouczeń, co do okoliczności faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania; zapewnia stronom, na ich żądanie, czynny udział w każdym stadium postępowania i na ich żądanie, przed wydaniem decyzji, umożliwia im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań; nadto nie stosuje się przepisu art. 81 K.p.a. Natomiast art. 21 ust. 3 tej samej ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich strony oraz inne osoby uczestniczące w postępowaniu, o którym mowa w ust. 2, są obowiązane przedstawiać dowody oraz dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek; ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. W odniesieniu do kwestii wystąpienia konfliktu kontroli krzyżowej względem działki nr [...] (działka rolna E) organ odwoławczy zauważa, że w przypadku błędu kontroli krzyżowej organ I instancji zobowiązany jest do wyjaśnienia w postępowaniu, kto użytkuje działkę rolną objętą dwoma lub większą ilością wniosków. Dopiero po jednoznacznym wyjaśnieniu powyższej kwestii dopuszczalne jest wydanie decyzji administracyjnej o przyznaniu lub odmowie przyznania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych. Warunki otrzymania takiej płatności regulują szczegółowo przepisy rozporządzenia (Dz.U. z 2009 r., Nr 40, poz. 329 z późn. zm.). Zgodnie z tego § 2 rozporządzenia - płatność ONW przysługuje rolnikowi w rozumieniu przepisów art. 2 lit. a rozporządzenia nr 73/2009, zwanemu dalej "rolnikiem":