Wyrok WSA w Opolu z dnia 2 czerwca 2015 r., sygn. II SA/Op 44/15

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska Sędziowie Sędzia WSA Grażyna Jeżewska - spr. Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Protokolant Sekretarz sądowy Mariola Krzywda po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 czerwca 2015 r. sprawy ze skargi T. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 23 września 2013 r., nr [...] w przedmiocie przyznania zasiłku celowego w ramach programu "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" oddala skargę.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez T. R. jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 23 września 2014 r., nr [...], uchylająca decyzję Burmistrza Nysy z dnia 22 kwietnia 2014 r., nr [...], odmawiającą przyznania skarżącemu pomocy w ramach programu "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" i przyznająca T. R. zasiłek celowy w wysokości 90 zł z przeznaczeniem na zakup posiłku lub żywności.

Zaskarżona decyzja wydana została w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

Wnioskiem z dnia 3 marca 2014 r. T. R. zwrócił się do Ośrodka Pomocy Społecznej w Nysie o przyznanie pomocy finansowej wskazując, że jest zainteresowany wypłaceniem ekwiwalentu stanowiącego równowartość posiłków wydawanych przez Dzienny Dom Pomocy Społecznej w [...].

Decyzją z dnia 22 kwietnia 2014 r., nr [...], Kierownik Działu Świadczeń Ośrodka Pomocy Społecznej działająca z upoważnienia Burmistrza Nysy, odmówiła przyznania T. R. świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności (zasiłek celowy) w ramach programu "Pomoc państwa w zakresie dożywiania". Jako podstawę prawną decyzji wskazano art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 - zwanej dalej K.p.a.) oraz art. 2 i 8 ust. 1 i ust. 3, art. 39 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, ze zm.), zwanej dalej ustawą. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia, po przytoczeniu przepisów powołanych w podstawie prawnej decyzji, organ podał, że w dniu 10 grudnia 2013 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę nr 221 w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" na lata 2014-2020 (M.P. z 2013 r. poz. 1024, ze zm.), zwana dalej uchwałą nr 221. Organ wskazał, że w ramach tego programu udziela się wsparcia m.in. osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy, w szczególności osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym lub niepełnosprawnym - w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych. Dalej odnotował, że kryterium dochodowe dla skarżącego wynosi 542 zł. Na podstawie zaś przeprowadzonego wywiadu środowiskowego organ ustalił, iż T. R. prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Jego źródłem utrzymania w lutym 2014 r. była renta inwalidzka w wysokości 685,23 zł (po potrąceniu tytułem należności alimentacyjnych kwoty 386,94 zł). Poza tym organ podniósł, że na podstawie pisma Burmistrza Nysy ustalił, iż T. R. jest żonaty, jednak w dniu 11 września 2013 r. klient oświadczył, że prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Wydatki wnioskodawcy w miesiącu lutym wyniosły: telefon i internet - 135 zł, energia elektryczna - 79,50 zł, gaz 56,16. Odnotowano również, że klient nie reguluje opłat czynszowych, co doprowadziło do powstania zadłużenia, które na dzień 31 grudnia 2013 r. wynosiło 39.381,17 zł. W trakcie przesłuchania skarżącego w dniu 13 marca 2014 r. organ dodatkowo ustalił, że oczekuje on pomocy finansowej w kwocie 225 zł, m.in. na zakup artykułów spożywczych dostosowanych do konieczności stosowania diety ubogolipidowej. Następnie, wskazując na art. 2 ustawy organ podał, iż osoby ubiegające się o pomoc społeczną są przede wszystkim zobowiązane do wykorzystania własnych środków, możliwości i uprawnień, a także muszą brać pod uwagę, że nie każdy ich wniosek i nie w pełnym zakresie zostanie automatycznie uwzględniony, ponieważ rodzaj, forma i rozmiar pomocy muszą być odpowiednie nie tylko do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, ale również od możliwości finansowych ośrodka. Tymczasem skarżący od sierpnia 2010 r. nie odbiera przyznanych mu przez organ świadczeń, które na dzień wydania decyzji wyniosły 2825,83 zł. Nie podaje również żadnych racjonalnych przyczyn nieodebrania przyznanych przez organ świadczeń pieniężnych. Powyższe, w ocenie organu, świadczy, iż skarżący nie stara się wykorzystywać własnych zasobów, możliwości i uprawnień mających na celu doprowadzenie do polepszenia swojej sytuacji bytowej z posiadanych środków. Nadto kwota nieodebranych świadczeń wskazuje, iż skarżący może zaspokoić potrzeby życiowe z własnych środków finansowych. Nie można bowiem uznać, iż sytuacja, w jakiej znajduje się obecnie skarżący wymaga zaspokojenia niezbędnej potrzeby życiowej. Końcowo organ wyjaśnił, iż w 2014 r. przeznaczył na realizację programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" kwotę średnio 150.000 zł miesięcznie, z tego 80% środków pochodziło z budżetu Państwa, a 20% z budżetu Gminy. W ramach tych środków finansowane jest dożywianie dorosłych oraz dzieci i uczniów, a także przyznawane są zasiłki celowe na zakup żywności. W marcu 2014 r. wysokość zasiłków celowych na zakup żywności w ramach programu kształtowała się w granicach od 60 zł do 300 zł w zależności od liczby osób w gospodarstwie domowym. W marcu 2014 r. z zasiłków celowych na zakup żywności w ramach powyższego programu skorzystało 96 osób i rodzin, natomiast z pomocy w formie posiłków skorzystało 393 osoby dorosłe i 454 dzieci w przedszkolach i w szkołach.