Wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 grudnia 2013 r., sygn. I SA/Wa 1456/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Dargas Sędziowie: Sędzia WSA Marta Kołtun-Kulik (spr.) Sędzia WSA Joanna Skiba Protokolant referent stażysta Małgorzata Sieczkowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 grudnia 2013 r. sprawy ze skargi W. K. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności wypowiedzenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego oddala skargę

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2013 r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. po rozpatrzeniu wniosku W. K. o ponowne rozpoznanie sprawy zakończonej postanowieniem tego organu z dnia [...] grudnia 2013 r., nr [...] o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności wypowiedzenia Prezydenta W. z dnia [...] listopada 2009 r. dotyczącego wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu - utrzymało w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

Postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] kwietnia 2013 r. zostało wydane w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i ocenę prawną sprawy.

Pismem z dnia 30 sierpnia 2012 r. W. K. zwrócił się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. o stwierdzenie nieważności dokonanego przez Prezydenta W. wypowiedzenia z dnia [...] listopada 2009 r. dotychczasowej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego udziału wynoszącego 120/10000 w nieruchomości gruntowej położonej w W .

Postanowieniem z dnia [...] grudnia 2013 r., nr [...] Kolegium orzekło o odmowie wszczęcia postępowania w przedmiotowej sprawie.

W wyniku wniosku W. K. o ponowne rozpatrzenie sprawy, Samorządowe Kolegium Odwoławczego w W. postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2013 r., nr [...] utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji z dnia [...] grudnia 2013 r. Uzasadniając swoje stanowisko organ odwoławczy wyjaśnił, że wypowiedzenie dotychczasowej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego ułamkowej części gruntu, oznaczonego jako działka nr [...] z obrębu [...], położonego w W. przy ul. [...], stanowiącej udział wynoszący [...], zapadło na podstawie art. 77 i 78 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.). Zgodnie z art. 78 ust. 1 tej ustawy właściwy organ zamierzający zaktualizować opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej powinien wypowiedzieć na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty, do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego, przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia jej nowej wysokości. W wypowiedzeniu należy wskazać sposób obliczenia nowej wysokości opłaty i pouczyć użytkownika wieczystego o sposobie zakwestionowania wypowiedzenia. Do wypowiedzenia dołącza się informację o wartości nieruchomości, o której mowa w art. 77 ust. 3, oraz o miejscu, w którym można zapoznać się z operatem szacunkowym. Do doręczenia wypowiedzenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Stosownie zaś do art. 78 ust. 2 powołanej ustawy użytkownik wieczysty może, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia, złożyć do samorządowego kolegium odwoławczego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości, wniosek o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości. Kolegium stwierdziło, że tryb zmiany opłat z tytułu użytkowania wieczystego gruntu związany jest z uznaniem, że użytkowanie wieczyste ma charakter uprawnienia typowo cywilnoprawnego uregulowanego umową. Na potrzeby umowy o oddaniu w użytkowanie wieczyste ustawodawca wprowadził instytucję wypowiedzenia zmieniającego, co podkreśla umowny charakter kształtowania wzajemnych praw i obowiązków stron umowy. Wypowiedzenie dotychczasowej opłaty w istocie jest wypowiedzeniem zmieniającym umowę o oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste (w części dotyczącej opłaty rocznej związanej z korzystaniem z tego prawa). Odmowa przyjęcia zaproponowanej w wypowiedzeniu, o którym mowa, oferty nowej wysokości opłaty rocznej połączona ze złożeniem wniosku o ustalenie, że aktualizacja opłaty nie jest uzasadniona bądź jest uzasadniona w innej wysokości, uruchamia postępowanie przed samorządowym kolegium odwoławczym. Dalej organ wyjaśnił, że w niniejszej sprawie użytkownik wieczysty żąda stwierdzenia nieważności ww. wypowiedzenia wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, a jako przesłankę wskazuje - brak własnoręcznego podpisu, dokonującego wypowiedzenie. Zdaniem skarżącego stanowi to podstawę do stwierdzenia nieważnośći dokonanego wypowiedzenia w oparciu o przepis art. 156 § 1 pkt 7 k.p.a. Wobec tak skonstruowanego żądania, Kolegium stwierdziło, że przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego mają zastosowanie do postępowania przed organami administracji publicznej, ale w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych. Natomiast sprawa sporu co do podwyższenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego ma charakter cywilnoprawny. Wypowiedzenie wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nie jest więc dokonywane decyzją administracyjną, do której mają zastosowanie tryby nadzwyczajne umożliwiające wzruszenie decyzji administracyjnej. Wprawdzie w sprawach dotyczących wypowiedzenia opłaty rocznej mogą być w stosowane przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, ale tylko w ograniczonym zakresie, i pomimo tego stosowania nie tworzą one sprawy administracyjnej w rozumieniu art. 1 pkt 1 k.p.a. W konsekwencji, zdaniem Kolegium, na gruncie obowiązujących przepisów organy administracji nie są uprawnione do oceny legalności czynności podejmowanych w sprawach cywilnych, i nie mogą w niniejszej sprawie zastosować przepisu art. 156 § 1 k.p.a., który daje podstawę do stwierdzania nieważności wyłącznie decyzji administracyjnych oraz postanowień, na które służy zażalenie.