Wyrok WSA w Krakowie z dnia 22 października 2010 r., sygn. II SA/Kr 685/10

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Zimmermann Sędziowie: WSA Jacek Bursa (spr.) WSA Renata Czeluśniak Protokolant: Katarzyna Zbylut po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 października 2010 r. sprawy ze skargi I.S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia 18 marca 2010 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. na rzecz skarżącej I.S. kwotę 200,00 zł (dwieście złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania

Uzasadnienie

II SA/Kr 685/10

Uzasadnienie

wyroku z dnia 22 października 2010 roku.

Decyzją z dnia 18 marca 2010 roku (.....) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T., po rozpatrzeniu wniosku I.S. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia 30 grudnia 2009 roku (....), którą SKO stwierdziło wydanie z naruszeniem prawa decyzji Zarządu Miasta T. z dnia 6 czerwca 1994r., znak: [....] orzekającej o przekazaniu w wieczyste użytkowanie dla Spółdzielni Pracy Zaopatrzenia Rolnictwa i Budownictwa w T. , ul. [....] na okres 99 lat tj. do 2093r. nieruchomości Gminy Miasta T. oznaczonych nr działek : [....] o powierzchni 5761 mkw i nr [....] o powierzchni 120 mkw. obręb [....] położonych przy ul. [....] w T. (pkt 1), odmawiając stwierdzenia nieważności w/w decyzji z uwagi na nieodwracalne skutki prawne (pkt 2 decyzji), utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W początkowej części uzasadnienia przedstawiono stan faktyczny sprawy, który przedstawia się następująco:

Orzeczeniem z dnia 12 marca 1964r. Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w K. powołując jako podstawę rozstrzygnięcia art. 1 - 5 ,14, 20, 22 , 28, 30, 31 i 32 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości, na wniosek Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w T. orzekło o wywłaszczeniu na rzecz Państwa parceli gruntowej I.kat. [....] o powierzchni 232 mkw. oraz parceli I.kat. [....] o powierzchni [....] mkw. (obecnie działek ewidencyjnych nr : ...oraz powstałej z działki nr [....] , po obliczeniu jej powierzchni ze współrzędnych, działek ewidencyjnych o nr : [....] , [....] i [....] ), położonych w gminie katastralnej S. , stanowiących własność W.O. . Wywłaszczony grunt przeznaczony został pod budowę składnicy maszyn rolniczych oraz magazynu środków ochrony roślin dla PZGS "[....] " w T. W dniu [....] 1992 r. I.S. wystąpiła z wnioskiem o zwrot wywłaszczonych wyżej powołaną decyzją nieruchomości. Pomimo złożonego wniosku, decyzją wydaną z upoważnienia Wojewody T. dnia 31 stycznia 1994 r., z powołaniem się na treść art. 18 ust.1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, póz. 191 i Nr 43, póz. 253) w związku z art. 5 ust.1 tej ustawy, stwierdzono nabycie przez Gminę Miasta T. z mocy prawa nieodpłatnie własności nieruchomości ozn. w ewidencji gruntów w jednostce ewidencyjnej T. (obręb....) uregulowanej w KW Nr [....] składającej się z działek nr [....] , [....] , [....] o łącznej powierzchni 6587 mkw. Kolejną decyzją z dnia 6 czerwca 1994r. Nr [....] Zarząd Miasta T. , z powołaniem się na treść art. 80 ust. 2 i 3 oraz art. 40 ust.3, art. 41 ust.1 i art. 43 ust.1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (tj. Dz. U. Nr 30, póz. 127 z 1991 r.) orzekł o przekazaniu w wieczyste użytkowanie dla Spółdzielni [....] w T. nieruchomości Gminy Miasta T. stanowiących działki nr [....] o powierzchni 191 mkw., [....] o powierzchni 706 mkw., [....] o powierzchni 5761 mkw., [....]o powierzchni 163 mkw., [....] o powierzchni 120 mkw. o łącznej powierzchni 69 a 41 mkw. obręb [....] , KW [....] , KW [....] , Iwh [....] "[....] ", przy ul. [....] w T. oraz o przekazaniu na własność zabudowań istniejących na tych działkach na zasadach ustalonych w pkt 2-7 tej decyzji. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia wskazano, że Spółdzielnia [....] w T. była posiadaczem gruntu w dniu 1 sierpnia 1988r. , lecz nie miała uregulowanego stanu prawnego, toteż na podstawie art. 80 ust. 2 wyżej powołanej ustawy oddano grunt w użytkowanie wieczyste. Następnie aktem notarialnym z dnia [....] 1994r. Syndyk Masy Upadłościowej Spółdzielni [....] sprzedał J.O. , A.B. i J.Z. prawo użytkowania wieczystego działki nr [....] obszaru 928 mkw wraz z wiatą - magazynem i urządzeniami innymi trwale z gruntem związanymi (ogrodzenie, oświetlenie, instalację) powstałą z działki nr [....] , która po obliczeniu jej powierzchni ze współrzędnych zmieniła powierzchnię na 0,5702 ha i oznaczenie na [....] , a następnie uległa podziałowi na działki nr: [....] , [....] , [....] . Kolejnym aktem notarialnym z dnia [....] 1994r. Syndyk Masy Upadłościowej Spółdzielni [....] w T. sprzedał M.B. , J.C. , J.K. , Z.D. oraz L.C. prawo użytkowania wieczystego m.in. działki nr [....] obszaru 120 mkw. Następnym aktem notarialnym z dnia [....] 1994r. Syndyk Masy Upadłościowej Spółdzielni [....] w T. sprzedał WS , Z.S. , J.S. i M.S. prawo użytkowania wieczystego działek nr [....] i [....] obszaru 4774 mkw. wraz ze stanowiącym odrębną nieruchomość magazynem - wiatą. W dniu [....] stycznia 1995r. I.S. złożyła podanie o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej wyżej przywołaną decyzją z dnia 6 czerwca 1994r. o przekazaniu w użytkowanie wieczyste działek nr [....] i [....] oraz na własność budynków podając, iż w dniu 19 grudnia 1994r. dowiedziała się o decyzji objętej podaniem. Działki wymienione we wniosku I.S. ( nr ....i nr .....obręb.....) wywłaszczone zostały na rzecz Państwa przywoływaną już decyzją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w K. z dnia 12 marca 1964r. stanowiły własność W.O. zmarłego w dniu [....] 1949r. Prawa do spadku po zmarłym postanowieniem Sądu Powiatowego w R. z dnia 1 kwietnia 1974r. ( sygn.akt: Ns 267/74) stwierdzone zostały na rzecz żony K.O. oraz dzieci I.O. i J.O . , a prawa do spadku po K.O. zmarłej w dniu [....] 1963 r. tym samym postanowieniem zostały stwierdzone na rzecz I.S. i J.O. . Postanowieniem Sądu Rejonowego w K. z dnia 21 września 1995r. sygn. akt: l Ns 131/95 zostały również stwierdzone prawa do spadku po zmarłym w dniu [....] 1992r. J.O. na rzecz żony zmarłego A.O. oraz jego dzieci A.S. i E.M. . Postanowieniem z dnia 27 lutego 1996r. Nr [....] Zarząd Miasta T. wznowił na podstawie art. 149 w związku z art. 145 § 1 pkt 4 Kpa postępowanie zakończone powyższą decyzją z dnia 6 czerwca 1994r. odnośnie przekazania w wieczyste użytkowanie działek nr [....] i [....] , przyjmując, że skoro od 1992r. toczy się postępowanie o zwrot wywłaszczonej nieruchomości to zachodzi konieczność wyjaśnienia kwestii pominięcia udziału wymienionej , jako strony (następca prawny byłych właścicieli tych działek) w postępowaniu zakończonym oddaniem w/w działek w użytkowanie wieczyste Spółdzielni. Decyzją z dnia 22 października 1996r. Nr G. [....] wydaną w trybie art. art. 151 § 1 pkt 1, § 2 i art. 146 § 2 kpa, Zarząd Miasta T. odmówił uchylenia dotychczasowej decyzji przyznając jednak w uzasadnieniu, że I.S. rzeczywiście bez własnej winy, pominięta została jako strona w postępowaniu zakończonym oddaniem spornych działek w użytkowanie wieczyste Spółdzielni [....] . Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. decyzją z dnia 3 stycznia 1997 znak: [....] utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Na skutek skargi I.S. Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie wyrokiem z dnia 20 marca 1998r. (sygn. akt II SA/Kr 206/97) stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. oraz poprzedzającej ją decyzji Zarządu Miasta T. Kolejną decyzją z dnia 4 września 1998r. Znak: [....] , wydaną na podstawie art. 151 § 2, art. 146 oraz art. 104 Kpa, Zarząd Miasta T. odmówił uchylenia zaskarżonej decyzji z przyczyn określonych w art. 146 § 2 Kpa stwierdzając, iż w niniejszej sprawie istnieją przesłanki do wydania decyzji odpowiadającej treścią decyzji dotychczasowej. Jednocześnie stwierdził, iż zaskarżona decyzja Zarządu Miasta T. z dnia 6 czerwca 1994r., znak: [....] orzekająca o przekazaniu w wieczyste użytkowanie nieruchomości położonej w T. przy ul. [....] - obejmująca działki nr [....] , [....] obręb [....] na rzecz Spółdzielni [....] w T. - wydana została z naruszeniem prawa przez zaniechanie zawiadomienia stron o toczącym się postępowaniu. W konsekwencji odwołania A.S. i I.S. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. decyzją z dnia 5 maja 1999r. (sygn. akt: SKO-II-7242/768/37/98/99) uchyliło zaskarżoną decyzję Zarządu Miasta T. w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ l instancji. Postanowieniem z dnia 28 maja 1999r. Znak: [....] Zarząd Miasta T. w oparciu o art. 97 § 1 pkt 4 Kpa z urzędu zawiesił postępowanie w przedmiocie wznowienia postępowania administracyjnego obejmującego uwłaszczenie prawem wieczystego użytkowania Spółdzielni [....] w T. do czasu prawomocnego zakończenia postępowania administracyjnego w sprawie zawrotu nieruchomości położonej w T. przy ul. [....] , a oznaczonej jako działki nr [....] , [....] obręb [....]. Postanowieniem z dnia 19 lipca 1999r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. utrzymało w mocy zaskarżone przez I.S. postanowienie z dnia 28 maja 1999r. Znak: [....] w sprawie zawieszenia postępowania . Na powyższe postanowienie Kolegium wniesiona została przez I.S. skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie ( sygn. akt: 11 SA/Kr 1528/99). W dniu [....] maja 2002r. do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. wpłynął wniosek I.S. domagającej się stwierdzenia na podstawie art. 156 Kpa nieważności decyzji Zarządu Miasta T. z dnia 6 czerwca 1994r. Znak: [....] orzekającej o przekazaniu w wieczyste użytkowanie nieruchomości położonej w T. przy ul. [....] obejmującej działki nr: [....] , [....] obręb [....] ( pkt 1 ) oraz wstrzymania wykonania tej decyzji ( pkt 2). W uzasadnieniu złożonego wniosku I.S. wskazała , iż w miesiącu lutym 1992r. Urząd Rejonowy w T. w trybie art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości wszczął na Jej wniosek postępowanie w przedmiocie zwrotu wywłaszczonych nieruchomości (tj. działek nr ....i .....obręb....). Stroną w tym postępowaniu, dotychczas niezakończonym , była Gmina T. , której Zarząd , mimo to, bez wiedzy osób ubiegających się o zwrot (w tym Wnioskodawczyni), w 1994r. wszczął postępowanie zakończone kwestionowaną obecnie decyzją z dnia 6 czerwca 1994r. przekazującą w użytkowanie wieczyste Spółdzielni [....] w T. (będącej już wówczas w upadłości) przedmiotowe działki, czym w sposób oczywisty rażąco naruszył prawo. W następstwie złożonego wniosku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. postanowieniem z dnia 7 czerwca 2002r. zwróciło się do Przewodniczącego Zarządu Miasta T. o nadesłanie akt przedmiotowej sprawy i ustosunkowanie się do wniosku strony. W dniu 27 czerwca 2002r. do tut. Kolegium nadesłane zostały przez organ pierwszej instancji akta sprawy. W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. postanowieniem z dnia 13 września 2002r. sprawę z wniosku I.S. j o stwierdzenie nieważności oraz wstrzymanie wykonania zarejestrowaną i prowadzoną pod sygn. akt: [....] rozdzieliło na sprawę o stwierdzenie nieważności decyzji Zarządu Miasta T. z dnia 6 czerwca 1994r., znak; [....] (prowadzoną pod dotychczasową sygn. akt) oraz na sprawę o wstrzymanie wykonania powyższej decyzji , której nadało nową sygn. akt: [....] . Postanowieniem z tego samego dnia Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. celem przeprowadzenia postępowania co do istnienia przesłanek do stwierdzenia nieważności decyzji , wszczęło na wniosek I.S. postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Zarządu Miasta T. z dnia 6 czerwca 1994r., znak: [....] . W postanowieniu tym zawarto pouczenie, iż zgodnie z art. 10 § 1 oraz art. 73 i art. 79 § 2 Kpa w każdym stadium postępowania strona ma prawo czynnego udziału w sprawie, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, przeglądania akt sprawy, jak również brania udziału w przeprowadzeniu dowodu. W dniu 27 września 2002r. do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. wpłynęło pismo I.S. , w którym ta wskazała argumenty mające stanowić - w jej ocenie - o zasadności złożonego wniosku. Decyzją z dnia 17 grudnia 2002 r. sygn.akt: [....] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. stwierdziło nieważność decyzji Zarządu Miasta T. z dnia 6 czerwca 1994r., znak: [....] orzekającej o przekazaniu w wieczyste użytkowanie dla Spółdzielni [....] w T. , ul. [....] na okres 99 lat, tj. do 2093r. nieruchomości Gminy Miasta T. oznaczonych m.in. nr działek : [....] o powierzchni 5761 mkw i nr [....] o powierzchni 120 mkw obręb [....] położonych przy ul. [....] w T. W ustawowo zakreślonym terminie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej wyżej przytoczoną decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia 17 grudnia 2002r. złożyli : Z.S. zam. [....], W.S. , zam. [....] , J.S. , zam. [....] , M.S. , zam. [....] , A.B. , zam. [....] , J.Z. , zam. [....] , J.O. , zam. [....] oraz Firma Handlowa "[....] " S.A. w [....] , - reprezentowana przez Prezesa Zarządu J.O. Decyzją z dnia z dnia 14 lutego 2003 r. (sygn. akt:....) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy utrzymało w mocy decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia 17 grudnia 2002 r., stwierdzającą nieważność decyzji Zarządu Miasta T. z dnia 6 czerwca 1994r, znak: [....] orzekającej o przekazaniu w wieczyste użytkowanie dla Spółdzielni [....] w T. , ul. [....] na okres 99 lat, tj. do 2093r. nieruchomości Gminy Miasta T. oznaczonych m.in. nr działek : [....] o powierzchni 5761 mkw. i nr [....] o powierzchni 120 mkw. obręb [....] położonych przy ul. [....] w T. Na wyżej przytoczoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnieśli: A.B. , J.Z. , J.O. oraz Firma Handlowa "[....] " S.A w R. Wyrokiem z dnia 28 marca 2007 r., sygn. akt II SA/Kr 682/03, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargi wszystkich wymienionych wyżej osób i podmiotów. Sąd ten podzielił stanowisko Kolegium odnośnie rażącego naruszenia prawa przez decyzję Zarządu Miasta T. z dnia 6 czerwca 1994 r., znak: [....] oraz odnośnie braku nieodwracalnych skutków prawnych tej decyzji. Następnie jednak wyrokiem z dnia 16 października 2008 r. sygn. l OSK 1363/07 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił powyższy wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia sądowi l instancji. Ponownie rozpoznając sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2009r., sygn. akt: II SA/Kr 1213/08 uchylił decyzję Kolegium z dnia 14 lutego 2003 r. (sygn. akt:....) i poprzedzającą ją decyzję z dnia 17 grudnia 2002 r. (sygn. akt:...). W wiążących Kolegium wskazaniach WSA w Krakowie stwierdził , iż niezbędnym jest zgromadzenie w sprawie "dokumentów określających aktualny stan prawny nieruchomości tj. wypisów z rejestru gruntów oraz odpisów z ksiąg wieczystych" (k. 7 wyroku) na podstawie których można by ustalić jaki jest aktualny stan prawny i faktyczny m.in. działek nr [....] oraz działki nr [....] , [....] i [....] , jak również ustalić "kwestię aktualnej zabudowy i gospodarczego przeznaczenia wymienionych działek" (k. 8 wyroku). Postanowieniem z dnia 27 października 2009 r. Kolegium zwróciło się więc Prezydenta Miasta T. o przesłanie aktualnych wypisów z rejestru gruntów oraz zupełnych odpisów z ksiąg wieczystych dotyczących działek ewidencyjnych oznaczonych nr [....] , [....] , [....] , [....] oraz pozostałych działek przekazanych w użytkowanie wieczyste Spółdzielni [....] w T. położonych przy ulicy [....] w T., jak również przedłożenie informacji odnośnie aktualnej zabudowy i gospodarczego przeznaczenia w/w działek. Jednocześnie w postanowieniu tym zwrócono się do stron niniejszego postępowania o przesłanie informacji czy występują w sprawie osobiście, czy też reprezentowani są przez pełnomocników, a jeżeli tak przesłanie stosownych pełnomocnictw. Na podstawie nadesłanych aktualnych wypisów z rejestru gruntów oraz odpisów zupełnych z ksiąg wieczystych ustalono, że aktualnie wyłącznym właścicielem działek nr [....] , [....] jest W.S. Prawo użytkowania wieczystego działki oznaczonej nr ewid. [....] przysługuje obecnie Firmie Handlowej "[....] " S.A. w R. Nowym użytkownikiem wieczystym działki oznaczonej nr ewid. [....] w miejsce M.B. , J.C. , J.K. , Z.D. oraz L.C. stała się natomiast "[....] " Sp. z o.o. w T. przy ul[....].