Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 19 października 2009 r., sygn. I SA/Gd 645/06

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Woźniak (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Elżbieta Rischka, Sędzia NSA Zbigniew Romała, Protokolant Sekretarz Sądowy Sylwia Górny, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 19 października 2009 r. sprawy ze skargi Z. A. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 13 czerwca 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowej oddala skargę.

Uzasadnienie

UZASADNIENIE:

Decyzją z dnia 20 marca 2006 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego odmówił umorzenia zaległości z tytułu podatku od towarów i usług za luty i marzec 2005 r. w wysokości odpowiednio [...] zł i [...] zł wraz z odsetkami za zwłokę.

Decyzją z dnia 13 czerwca 2006 r. Dyrektor Izby Skarbowej, po rozpatrzeniu odwołania Z. A. , utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu odwoławczego. Organ w uzasadnieniu wyjaśnił, że podatnik swój wniosek o umorzenie zaległości podatkowych motywował problemami w prowadzeniu przedsiębiorstwa spowodowanymi 9 - letnim okresem postępowań przed organami administracji publicznej i organami wymiaru sprawiedliwości, w związku z czym był ograniczony w możliwości kierowania swoim przedsiębiorstwem i dbania o własne interesy. Powyższe postępowania miały ścisły związek z przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej, ponieważ dotyczyły uprawnień na prowadzenia działalności w zakresie ochrony osób i mienia. Zaangażowanie podatnika w spory prawne było przyczyną powstania zaległości w płatnościach wobec urzędu skarbowego oraz ZUS na kwotę około [...],- zł. Organ wyjaśnił, że podatnik uzasadniał swój wniosek również problemami zdrowotnymi - przebytym zawałem serca, chorobą wieńcową, nadciśnieniem, inwalidztwem. Organ odwoławczy wyjaśnił, że podstawę prawną rozpoznania wniosku podatnika stanowi art. 67 § 1 Ordynacji podatkowej dozwalający, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną na wniosek podatnika. Organ podkreślił, że z treści ww. przepisu wynika uznaniowy charakter instytucji umorzenia zaległości podatkowych. Nawet w sytuacjach wystąpienia okoliczności wynikających z ważnego interesu podatnika organ nie jest bezwzględnie zobowiązany umorzyć zaległość podatkową, zastosowanie tej instytucji musi być traktowane jako przywilej podatnika, nie zaś jako jego prawo. Udzielenie powyższej ulgi stanowi odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania i będzie uzasadnione jedynie w przypadkach, które zostały spowodowane działaniem czynników występujących niezależnie od woli podatnika, od sposobu jego postępowania i na które podatnik nie miał wpływu. Organ akcentował, że każdy, prowadząc działalność gospodarczą ponosi ryzyko z tym związane i nie może obciążać ogółu odpowiedzialnością i konsekwencjami swoich poczynań. Organ podatkowy uznał, że okoliczności powołane przez wnioskodawcę, tj. dyskryminowanie jego osoby przez organy porządku publicznego, konkurencja na rynku, brak środków finansowych oraz zły stan zdrowia nie stanowią wystarczających przesłanek do udzielenia żądanej ulgi. Zdaniem organu podatkowego wnioskodawca nie wskazał na zaistnienie okoliczności, na które nie miał wpływu i które były niezależne od sposobu jego postępowania. Organ podkreślił, że powstanie zaległości podatkowych w przypadku wnioskodawcy jest konsekwencją nieuregulowania należnego zobowiązania, a mając na uwadze konstrukcję podatku od towarów i usług - zatrzymania pieniędzy należnych budżetowi i samowolnego przeznaczenia ich na inne cele. Podatek ten został skonstruowany w ten sposób, że jego zapłata jest niezależna od wyników finansowych przedsiębiorstwa, jest on płacony przez nabywcę towaru lub usługi, a podatnik ma jedynie odprowadzić go do budżetu (po pomniejszeniu o podatek naliczony). Organ ocenił, że takiego postępowania nie da się usprawiedliwić niepowodzeniami w działalności gospodarczej, zwłaszcza, jeśli nie były one wynikiem nadzwyczajnych zdarzeń. Organ odwoławczy uznał, że umorzenie zaległości w sytuacji zaniedbania przez podatnika obowiązków podatkowych byłoby nieuzasadnionym przywilejem i stałoby w sprzeczności z zasadami sprawiedliwości podatkowej wobec innych prawidłowo rozliczających się podatników. Organ zwrócił uwagę, że podatnik nie znajduje się w tak krytycznej sytuacji, jak to przedstawia, prowadzi nadal działalność gospodarczą, z której uzyskuje dochód, na bieżąco reguluje swoje zobowiązania podatkowe. Organ uznał, że obecna sytuacja podatnika nie przesądza niemożliwości uregulowania zaległych zobowiązań podatkowych w przyszłości. Organ stwierdził, że dopóki istnieją niewykorzystane możliwości wyegzekwowania należności dopóty ich umorzenie przed ich wyczerpaniem byłoby sprzeczne z interesem publicznym. Organ odwoławczy uznał, że dołączone do akt sprawy kopie dokumentów składanych przez podatnika w postępowaniach przed organami publicznymi, sądami, prokuraturą, Europejskim Trybunałem Praw Człowieka nie mogą stanowić przesłanki umorzenia zaległości podatkowych ze względu na odmienny zakres i przedmiot tych postępowań.