Wyrok WSA w Krakowie z dnia 22 września 2009 r., sygn. III SA/Kr 903/08

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący : Sędzia WSA Bożenna Blitek spr. Sędziowie : WSA Dorota Dąbek WSA Halina Jakubiec Protokolant Urszula Ogrodzińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 września 2009 r. sprawy ze skarg M. P. na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 23 lipca 2008 r . nr : [...] [...] [...] [...] w przedmiocie zasiłków celowych specjalnych I. skargi oddala II. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na rzecz adwokata A. Ż. - Kancelaria Adwokacka ul. [...] tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę 240 (dwieście czterdzieści złotych) podwyższoną o stawkę podatku VAT przewidzianą dla tego rodzaju czynności.

Uzasadnienie

W dniu 10 stycznia 2008r. M. P. zwrócił się do Ośrodka Pomocy Społecznej z wnioskiem o udzielenie mu pomocy finansowej w postaci zasiłku celowego na leki, żywność oraz opłaty za zużycie energii elektrycznej i gazu. W dniu 28 lutego 2008r. M. P. ponowił swój wniosek.

W dniu [...] 2008r. Prezydent Miasta wydał decyzje:

1) nr [...], którą przyznał M. P. zasiłek celowy specjalny na zakup żywności w kwocie 110 zł;

2) nr [...], którą przyznał M. P. zasiłek celowy specjalny na leki w kwocie 50 zł;

3) nr [...], którą przyznał M. P. zasiłek celowy specjalny na uregulowanie opłat za gaz w kwocie 60 zł;

4) nr [...], którą przyznał M. P. zasiłek celowy specjalny na uregulowanie opłat za energię w kwocie 50 zł.

Decyzjom nadano rygor natychmiastowej wykonalności uzasadniając go wyjątkowo ważnym interesem strony spowodowanej trudną sytuacją życiowa. W uzasadnieniu wszystkich czterech decyzji Prezydent Miasta wyjaśnił, iż na podstawie wywiadu środowiskowego i zebranej dokumentacji dotyczącej sytuacji materialnej i rodzinnej M. P. stwierdzono, że prowadzi on jednoosobowe gospodarstwo domowe. Uzyskiwany przez niego dochód przekracza kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej, tj. 477 zł. Równocześnie organ I instancji stwierdził, że zebrany w toku postępowania materiał dowodowy wskazuje jednak, iż M. P. znajduje się w trudnej sytuacji bytowej i nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić swoich niezbędnych potrzeb życiowych. Dlatego też, pomimo osiągania przez M. P. dochodu przekraczającego kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej wynikające z art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, organ uznał jego obecną sytuację za szczególnie uzasadniającą przyznanie pomocy. Wysokość świadczenia została ustalona w oparciu o przedstawione przez M. P. potrzeby przy uwzględnieniu ograniczonych środków finansowych będących w dyspozycji Ośrodka Pomocy Społecznej. Nadto w uzasadnieniu decyzji nr [...] Prezydent Miasta dodatkowo stwierdził, iż przedstawione przez M. P. w dniu 10 stycznia 2008r. faktury na zakup leków wskazują, iż najwyższy koszt, tj. 75,54 zł poniósł on w związku z zakupem preparatu [...], zawierającego witaminy i minerały. Zdaniem organu I instancji - zakup ten nie był niezbędny dla zdrowia M. P., a na rynku istnieją liczne zestawy witamin, które można kupić za dużo mniejszą kwotę. Ponadto organ podniósł, iż w dniu 28 lutego 2008r. M. P. poinformował pracownika socjalnego, iż posiada nowe faktury za zakupione leki, jednak odmówił ich okazania. Wobec powyższego koszt zakupu tych leków nie mógł zostać uwzględniony w postępowaniu administracyjnym. Organ wskazał również, iż M. P. przedkłada liczne recepty na leki, które są ogólnodostępne, tj. żele, środki przeciwbólowe, środki przeciwgorączkowe, witaminy, a ponadto dokonuje zakupu innych leków, aniżeli te na które zostały wystawione recepty. Organ I instancji wyjaśnił, iż przyznając M. P. zasiłek celowy specjalny na zakup leków uwzględniono jego sytuację materialną oraz koszt zakupu leków niezbędnych dla jego zdrowia. Ośrodek uwzględnił także ograniczone środki finansowe jakimi dysponuje, bowiem musi brać pod uwagę potrzeby wszystkich osób korzystających z pomocy, a nie tylko potrzeby jednostki. Prezydent Miasta podkreślił przy tym, iż przyznana pomoc nie może w pełni pokrywać wydatków M. P. na leki, gdyż rola pomocy społecznej ma jedynie charakter subsydiarny i nie może zaspokajać w pełni potrzeb osób zgłaszających się o pomoc finansową do Ośrodka Pomocy Społecznej. Pomoc społeczna jest bowiem instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Organ I instancji zaznaczył również, iż nadrzędnym zadaniem pomocy społecznej jest wyłącznie wsparcie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych i najbardziej podstawowych potrzeb życiowych.