Wyrok SN z dnia 24 lipca 2020 r., sygn. I CSK 673/18

1. Sam fakt, że publiczna grupa ludzi jest zjednoczona wspólnym celem (np. manifestacja pracowników w sprawie podwyżek płac) nie oznacza, że rozpowszechnianie wizerunku tych osób w ramach "wizerunku zbiorowego" nie jest objęte regulacją art. 81 ust. 2 pkt 2 Pr. Aut.

2. W przypadku styku prawa do swobodnej wypowiedzi publicznej i prawa do ochrony czci i dobrego imienia należy przyjąć, że ranga i poziom ochrony tych praw jest jednakowy i żadne z nich nie ma absolutnego charakteru. Granicę dla ochrony swobody wypowiedzi tworzy wymóg rzetelności dziennikarskiej, zachowania wymogów dobrej sztuki i etyki zawodowej.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)

SSN Monika Koba (sprawozdawca)

SSN Marta Romańska

w sprawie z powództwa U. R. przeciwko S. sp. z o.o. w W. o ochronę dóbr osobistych, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 lipca 2020 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 26 kwietnia 2018 r., sygn. akt V ACa (...),

1) uchyla zaskarżony wyrok w części uwzględniającej apelację powódki (punkt I 1,2,3,5) i rozstrzygającej o kosztach postępowania apelacyjnego (punkt III) i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (...) do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego,

2) odrzuca skargę kasacyjną w pozostałej części.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 13 lipca 2017 r. Sąd Okręgowy w W. oddalił powództwo U. R. przeciwko "S." spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o zasądzenie zadośćuczynienia w kwocie 50.000 zł, nakazanie usunięcia materiału telewizyjnego znajdującego się na stronie internetowej telewizji [...]. pod tytułem "Sąsiad (...) przedszkola" i nakazanie opublikowania przeproszenia o treści szczegółowo przytoczonej w pozwie, w związku z naruszeniem dóbr osobistych powódki.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że powódka jest właścicielką nieruchomości położonej we wsi N. pod W. Na sąsiedniej nieruchomości J. G., przy pomocy męża M. O. prowadzi Niepubliczne Przedszkole nr (...) "N.". Na nieruchomościach powódki i J. M. w czasie opadów deszczu zbiera się woda. Począwszy od 2007 r. wielokrotnie zaskarżali oni przez wnoszenie skarg, zażaleń, wniosków o stwierdzenie nieważności czy wznowienie postępowania, decyzje wydawane przez organy administracji dotyczące funkcjonowania przedszkola. Spory sąsiedzkie toczyły się także w sprawach cywilnych i karnych. Powódka złożyła również do Prokuratury Rejonowej w P. czternaście zawiadomień o popełnieniu przestępstwa: składania fałszywych zeznań, poświadczenia nieprawdy, przekroczenia uprawnień służbowych przez funkcjonariuszy publicznych, zasypania rowu melioracyjnego, dokonania budowy budynku w którym mieści się przedszkole, bez wymaganych zezwoleń, pomówienia za pomocą środków masowego komunikowania oraz na stronie internetowej BIP Gminy L., bezprawnego umieszczenia danych osobowych na stronie internetowej BIP, gróźb karalnych, w tym gróźb pozbawienia życia oraz znieważenia. Wszystkie postępowania zakończyły się odpowiednio odmową wszczęcia postępowania wobec braku znamion czynu niedozwolonego lub braku interesu społecznego w objęciu ściganiem z urzędu przestępstwa prywatnoskargowego, umorzeniem postępowania wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa lub stwierdzenia braku znamion czynu niedozwolonego ewentualnie nie wykrycia sprawców. Wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z dnia 18 listopada 2014 r. J. M. został skazany za składanie fałszywych zeznań, w związku ze złożeniem zawiadomienia o przestępstwie dotyczącego przedszkola "N.". Prywatny akt oskarżenia wobec powódki wniósł natomiast M. O., a powódka została uniewinniona od popełnienia części zarzucanych jej tam czynów.