Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2019 r., sygn. I NO 40/19

Bezwzględne ograniczenie przyznawania urlopu dla poratowania zdrowia, z którym wiążą się określone uprawnienia, wyłącznie do momentu podejmowania decyzji w tym względzie, może prowadzić do naruszenia interesów osób ubiegających się o skorzystanie z takiego prawa. Względnie krótki termin na jaki może on być udzielony oraz rozciągające się procedury jego uzyskania mogą w konsekwencji doprowadzić do uniemożliwienia osobom uprawnionym do rzeczywistej realizacji prawa do urlopu dla poratowania zdrowia. Optymalnym rozwiązaniem jest sytuacja w której urlop dla poratowania zdrowia udzielany jest "na przyszłość" w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, aczkolwiek w sytuacjach szczególnych np. w wyniku rozciągającego się w czasie procedowania, gdy przesłanki do jego udzielenia zostały spełnione, może on być udzielony z datą wsteczną.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marek Dobrowolski (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Tomasz Demendecki

SSN Krzysztof Wiak

w sprawie z odwołania K. H. od decyzji Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 lutego 2019 r. DKO-[...] w przedmiocie odmowy udzielenia płatnego urlopu dla poratowania zdrowia po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 5 czerwca 2019 r.

uchyla zaskarżoną decyzję i przekazuje sprawę Ministrowi Sprawiedliwości do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

W dniu 25 czerwca 2018 r. K. H., sędzia Sądu Okręgowego w K. złożył wniosek do Ministra Sprawiedliwości o udzielenie mu płatnego urlopu dla poratowania zdrowia w okresie od dnia 1 lipca 2018 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, że wcześniejszy wniosek o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia został rozstrzygnięty odmownie decyzją z dnia 26 września 2017 r. (znak DKO-[...]), a zalecenia wskazane w tej decyzji dotyczące zmniejszenia zakresu jego obowiązków, nie zostały wykonane.

Doprowadziło to do pogorszenia jego stanu zdrowia, co z kolei rzutowało na konieczność przeprowadzenia jednego z dwóch zabiegów operacyjnych. Skarżący przedstawił dokumentację medyczną, w tym aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Pomimo przedstawionej dokumentacji Minister Sprawiedliwości decyzją z dnia 25 lipca 2018 r. (znak DKO-[...]) ponownie odmówił K. H. udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Od tej decyzji Pan Sędzia złożył w dniu 13 sierpnia 2018 r. odwołanie do Sądu Najwyższego. Na skutek wniesionego odwołania Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 13 grudnia 2018 r. (INO 35/18) uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę Ministrowi Sprawiedliwości do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Najwyższy wskazał na ukształtowaną już praktykę i stanowisko judykatury wskazujące na to, że niewłaściwe jest stanowisko Ministra Sprawiedliwości, zgodnie z którym przypisywał on sobie swobodę w podejmowaniu decyzji o przyznaniu tego rodzaju urlopu. Sformułował także tezę, że podstawą udzielenia urlopu sędziemu dla poratowania zdrowia powinno być orzeczenie lekarza orzecznika, uzyskane poprzez zastosowanie analogii do uregulowań nauczycieli (zgodnie z regułami wynikającymi z Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 stycznia 2018 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, Dz.U. z 2018 r., poz. 190), lub zaświadczenia wystawionego przez lekarza medycyny pracy - na wniosek lub z urzędu. Brak bowiem sfery uznaniowości po spełnieniu przesłanek udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. W razie spełnienia przez wnioskodawcę ustawowych przesłanek nabycia prawa do urlopu, jego udzielenie sędziemu jest w zasadzie obowiązkiem Ministra. W związku z wydanym wyrokiem Sądu Najwyższego, sędzia K. H. złożył w dniu 18 stycznia 2019 r, za pośrednictwem Prezesa Sądu Okręgowego w K., pismo do Ministra Sprawiedliwości z wnioskiem o wydanie decyzji o przyznaniu urlopu dla poratowania zdrowia od 25 czerwca 2018 r. do 19 grudnia 2018 r. Do pisma załączył dokumentację o przebiegu leczenia w 2018 r. oraz orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym.