Wyrok SN z dnia 10 kwietnia 2019 r., sygn. III UK 104/18

Analiza art. 18 ustawy systemowej prowadzi do wniosku, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność została określona inaczej niż w przypadku ubezpieczonych, co do których podstawę tę odniesiono do przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych lub kwoty uposażenia, wynagrodzenia bądź innego rodzaju świadczenia. Łączy się to ze specyfiką działalności prowadzonej na własny rachunek i trudnościami przy określaniu przychodu z tej działalności. Z tych względów określenie wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ustawodawca pozostawił osobom prowadzącym pozarolniczą działalność, stanowiąc w art. 18 ust. 8 ustawy, że podstawę tę stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. W konsekwencji w przypadku tych ubezpieczonych, wbrew stanowisku skarżącego, obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ich wysokość nie są powiązane z osiągniętym faktycznie przychodem, lecz wyłącznie z istnieniem tytułu ubezpieczenia i zadeklarowaną przez ubezpieczonego kwotą, niezależnie od tego, czy ubezpieczony osiąga przychody i w jakiej wysokości.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Bohdan Bieniek

SSN Zbigniew Korzeniowski

w sprawie z odwołania J. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. o podleganie ubezpieczeniom społecznym, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 10 kwietnia 2019 r., skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 15 lutego 2017 r., sygn. akt III AUa [...],

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 2 listopada 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. stwierdził, że J. B. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w okresie od dnia 15 lutego 2010 r. do dnia 14 września 2011 r. Jednocześnie w decyzji tej określono wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wnioskodawcy za miesiące, za które zostały złożone deklaracje rozliczeniowe uwzględniające podstawę wymiaru składek jedynie na ubezpieczenie zdrowotne, tj. od stycznia do września 2011 r. J. B. odwołał się od powyższej decyzji do Sądu Okręgowego w R.. W odwołaniu wnioskodawca, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji przez ustalanie, iż we wskazanym przez organ rentowy okresie, tj. od 28 stycznia 2011 r. do 14 września 2011 r., nie podlegał obowiązkowi ubezpieczeń społecznych z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej, zarzucił, że w sytuacji, gdy działalność ta nie przynosiła dochodu, obowiązek ten nie istniał.