Wyrok SN z dnia 7 lutego 2018 r., sygn. V CSK 180/17

Właściciel przedmiotu hipoteki jest narażony na skuteczne dochodzenie od niego zapłaty w celu zaspokojenia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, choćby roszczenie o tę wierzytelność uległo przedawnieniu. Ochronie właściciela przedmiotu hipoteki służy w takiej sytuacji to, że zaspokojenie z przedmiotu hipoteki nie obejmuje roszczeń o świadczenia uboczne (np. odsetki), jeżeli właściciel podniesie co do nich zarzut przedawnienia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jan Górowski (przewodniczący)

SSN Wojciech Katner (sprawozdawca)

SSN Anna Owczarek

w sprawie z powództwa Biura I. - P. "A." S.A. w M. przeciwko M.L. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 lutego 2018 r., skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 2 grudnia 2016 r., sygn. akt I ACa [...]/16,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w K. do ponownego rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 2 grudnia 2016 r. Sąd Apelacyjny w K. oddalił apelację pozwanej M.L. od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 11 lutego 2016 r., którym zasądzona została kwota 130 000 złotych na rzecz powoda - Biura I.-P. ,,A''. S.A. w M., z zastrzeżeniem ograniczenia odpowiedzialności do stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego, położonego w K., objętego wskazaną w wyroku księgą wieczystą; zasądził także koszty postępowania.

Rozstrzygnięcie zapadło w wyniku ustalenia, że w grudniu 2001 r. została zawarta na okres trzech lat umowa leasingu urządzeń gastronomicznych między PL Spółką z o.o. w Warszawie (finansującym) a I-E Spółką z o.o. w K. (korzystającym). Cena nabycia urządzeń od ich zbywcy na dzień zawarcia umowy wynosiła równowartość 122 000 złotych. Umowa przewidywała wynagrodzenie, nazwane opłatami leasingowymi, należne finansującemu w okresie trzech lat w wysokości i terminach określonych w terminarzu, stanowiącym załącznik do umowy. W celu zabezpieczenia wierzytelności ustanowiona została hipoteka kaucyjna do kwoty 130 000 złotych na wspomnianym na wstępie lokalu mieszkalnym. Oświadczenie o ustanowieniu hipoteki pozwana złożyła dnia 3 stycznia 2002 r. i zgodnie z nim hipoteka zabezpieczała przyszłe należności wierzyciela obejmujące należność główną, odsetki oraz koszty. Należne wpłaty korzystający dokonywał nieregularnie i z opóźnieniami, więc dnia 3 czerwca 2003 r. finansujący pisemnie wypowiedział Spółce I-E umowę leasingu, wzywając jednocześnie do zapłacenia w ciągu tygodnia kwoty 15 458,70 złotych wraz z odsetkami oraz do zwrotu przedmiotu leasingu. We wrześniu 2003 r. finansujący podjął działania windykacyjne w celu odzyskania przedmiotu leasingu, a pismem z lutego 2006 r. wezwał do jego wydania. Reakcją korzystającego było pisemne jego oświadczenie, że wcześniej nie otrzymał wypowiedzenia umowy leasingowej, gotów jest dokonać zapłaty zaległych opłat po uzyskaniu informacji co do ich wysokości; ostatecznie do zwrotu przedmiotu leasingu nie doszło.