Wyrok SN z dnia 20 czerwca 2017 r., sygn. I UK 282/16

Zatrudnienie po 1 maja 2004 r. w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej podlega zaliczeniu do stażu pracy wymaganego do uzyskania świadczenia przedemerytalnego.

Biuletyn SN Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych nr 6/2017

1. Warunkiem świadczenia przedemerytalnego jest „okres uprawniający do emerytury”, dlatego do okresu tego zalicza się okres zatrudnienia (emerytalny) w innym państwie Unii Europejskiej.

2. Zaprzestanie i wyrejestrowanie działalności w związku ze śmiercią pracodawcy to „likwidacji pracodawcy” w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych.

Biuletyn SN Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych nr 8-9/2017

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)

SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

SSN Krzysztof Rączka

w sprawie z odwołania H. M. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K. o świadczenie przedemerytalne, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 20 czerwca 2017 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt III AUa (...),

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w (...) do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z 10 lutego 2016 r. oddalił apelację skarżącej wnioskodawczyni H. M. od wyroku Sądu Okręgowego w K. z 13 listopada 2014 r., którym oddalono jej odwołanie od decyzji pozwanego z 24 października 2011 r., odmawiającej jej prawa do świadczenia przedemerytalnego. Przyczyną odmowy był brak stażu i sposób ustania zatrudnienia przed zasiłkiem dla bezrobotnych. Wnioskodawczyni pracowała przy pracach sezonowych w Hiszpanii, które podjęła za pośrednictwem Powiatowego Urzędu Pracy w latach 2004, 2005. Z tytułu tego zatrudnienia zostało potwierdzone opłacanie składek za okresy od 1 maja do 11 czerwca 2004 r. oraz od 17 lutego do 31 maja 2005 r. Od 2 czerwca 2008 r. do 11 stycznia 2010 r. wnioskodawczyni była zatrudniona u M. W., prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą G. "N." w S. Pracodawczyni zmarła i w wydanym wnioskodawczyni świadectwie pracy, jako przyczynę ustania stosunku pracy wskazano wygaśnięcie stosunku pracy z powodu śmierci pracodawcy, likwidację stanowiska pracy art. 30 § 1 pkt 2 k.p. 9 listopada 2010 r. H. M. złożyła wniosek o przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego. Łączny staż pracy ubezpieczonej wynosił poniżej 35 lat okresów składowych i nieskładkowych. Sąd Okręgowy za sporne uznał przesłanki z art. 2 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. z 2013 r., poz. 170 ze zm.), dotyczące wymaganego okresu uprawniającego do emerytury i sposobu ustania zatrudnienia. Hiszpańska instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła (druk U1) opłacanie składek emerytalno-rentowych za okresy od 1 maja do 11 czerwca 2004 r. oraz od 17 lutego do 31 maja 2005 r. Łącznie ubezpieczona udowodniła 34 lata, 3 miesiące i 1 dzień okresów składkowych i nieskładkowych. Staż ten nie uprawnia do świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych, który wymaga co najmniej 35 lat okresów uprawniających do emerytury. Natomiast wedle art. 2 ust. 1 pkt 6 tej ustawy prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn. Sąd stwierdził, że nie spełnia się wskazana przesłanka ustania zatrudnienia, bo nie doszło do rozwiązania stosunku pracy a jedynie do jego wygaśnięcia. Gdy pracodawca jest przedsiębiorcą będącym osobą fizyczną, to nie dochodzi do likwidacji pracodawcy bo osoby zatrudnione nie są pracownikami działalności gospodarczej, którą prowadzi osoba fizyczna, ale pracownikami tej osoby. Ustanie stosunku pracy wskutek śmierci pracodawcy nie jest likwidacją pracodawcy w prawnym rozumieniu. W sytuacji ubezpieczonej nie doszło do rozwiązania stosunku pracy, a także nie nastąpiła likwidacja bądź niewypłacalność pracodawcy w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, zatem nie spełniają się również warunki do uzyskania świadczenia przedemerytalnego określone w art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.