Wpływ zarządu sukcesyjnego na stosunki pracy

Śmierć pracodawcy będącego osobą fizyczną wpływa na stosunki pracy zatrudnionych u niego pracowników. Zasadniczo z dniem śmierci pracodawcy umowy o pracę z pracownikami wygasają. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady, a jednym z nich jest przypadek ustanowienia zarządu sukcesyjnego. Termin i sposób jego ustanowienia wpływają na czas trwania stosunku pracy po śmierci pracodawcy.

Zarząd sukcesyjny to forma tymczasowego zarządu przedsiębiorstwem osoby fizycznej w spadku. Stosowany może być nie dłużej niż przez 2 lata, a wyjątkowo do 5 lat (art. 59 i 60 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej). Celem ustanowienia zarządu sukcesyjnego jest umożliwienie funkcjonowania przedsiębiorstwa w okresie przejściowym pomiędzy śmiercią przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, prowadzącego jednoosobową działalność wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: CEIDG), a ostatecznym uporządkowaniem formalności spadkowych i podjęciem przez następców prawnych decyzji dotyczących dalszych losów firmy, tj. kontynuowania działalności na własny rachunek, sprzedaży czy jej likwidacji. Ustanowienie zarządu sukcesyjnego może nastąpić jeszcze za życia pracodawcy, ale również po jego śmierci. Może tego dokonać małżonek, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie, czy spadkobierca, który przyjął spadek. W przypadku ustanowienia zarządcy sukcesyjnego prowadzi on nadal przedsiębiorstwo zmarłego pracodawcy, tylko pod zmienioną nazwą, tj. z dodatkowym oznaczeniem „w spadku”, oraz przy zachowaniu tego samego numeru NIP.

1. Umowy o pracę w zarządzie sukcesyjnym

W okresie trwania zarządu sukcesyjnego zarządca sukcesyjny wykonuje wszystkie uprawnienia i obowiązki pracodawcy, również wobec wszelkich urzędów i ZUS, a zatem również obowiązki płatnika. Jednak kluczowym jego obowiązkiem jest zweryfikowanie i uregulowanie statusu umów o pracę osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie. Działania, jakie należy podjąć, będą zależne od tego, czy zarząd sukcesyjny został ustanowiony jeszcze za życia zmarłego pracodawcy, czy dopiero po jego śmierci, a także od rodzaju umowy o pracę.