Postanowienie SN z dnia 17 marca 2017 r., sygn. III CSK 137/16

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Krzysztof Pietrzykowski

SSN Agnieszka Piotrowska

w sprawie z wniosku D.K. i P.L. przy uczestnictwie G.S. o zniesienie współwłasności, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 17 marca 2017 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni D.K. oraz skargi kasacyjnej wnioskodawcy P.L. od postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 21 października 2015 r., sygn. akt II Ca .../15,

oddala obie skargi kasacyjne i zasądza od każdego wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kwoty po 10 800 (dziesięć tysięcy osiemset) zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 14 października 2014 r. Sąd Rejonowy w K. zniósł współwłasność nieruchomości położonej w K. przy ul. F. obejmującej działkę nr 101 zabudowaną budynkiem mieszkalnym przez ustanowienie w budynku odrębnej własności lokali mieszkalnych szczegółowo opisanych w sentencji postanowienia i przyznanie wnioskodawczyni D. K. lokali nr 3, nr 6, nr 6a i nr 10, wnioskodawcy P. L. lokali nr 1, nr 2, nr 5, nr 8 i nr 9, uczestniczce G. S. lokalu nr 11. Zasądził tytułem dopłat od uczestniczki na rzecz wnioskodawczyni D.K. kwotę 435 083 zł oraz od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 368 007 zł. Zasądził od wnioskodawczyni na rzecz uczestniczki kwotę 316 879 zł tytułem zwrotu nakładów.

Ustalił, że współwłaścicielami nieruchomości są: D.K. w 62/120 częściach, P.L. w 55/120 częściach, G.S. w 3/120 częściach. Nieruchomość zabudowana jest budynkiem wielomieszkaniowym w którym znajdują się lokale nr 1 do 11. Pod koniec lat 80 - tych XX w. D.K. zaproponowała M.L. i G.S. dokonanie wspólnie adaptacji strychu na trzy pracownie artystyczne, po jednej dla każdej z nich. Zainteresowane ustaliły, że każda z zainteresowanych będzie ponosić koszty nadbudowy związane ze swoim lokalem, a rozliczenia będą dokonywane na bieżąco oraz ustaliły sposób korzystania z nadbudowanych lokali. Ustalenia uległy zmianie o tyle tylko, że M.L. i D.K. zamieniły się lokalami. Uzgodniły, że po zakończeniu budowy powstałe lokale zostaną rozdzielone bez spłat i dopłat oraz, że po zakończonych pracach zadbają o wygląd kamienicy. W dniu 19 marca 1987 r. współwłaściciele nieruchomości E.K., D.K. i J.J. reprezentowany przez D. K. zawarli umowę, w której E.K. sprzedała G.S. udział w nieruchomości w wysokości 1/40 części, a M.L. udział w wysokości 2/120 części. W umowie wskazano, że sprzedaż ma na celu adaptację strychu i ustanowienie odrębnej własności lokali, na co zgodę wyrazili pozostali współwłaściciele nieruchomości E.K. i J.J., a kupujące oświadczyły, że zrzekają się uprawienia do ubiegania się o przyznanie zwolnionego lokalu w zbiegu z innymi współwłaścicielami. Decyzja o pozwoleniu na nadbudowę budynku wraz z adaptacją wydana została dnia 17 sierpnia 1987 r. D.K., M.L. i G.S. wspólnie ponosiły koszty wykonania nadbudowy proporcjonalnie do wielkości planowanych lokali i na bieżąco dokonywały rozliczeń. Na tym tle oraz w związku z innymi kwestiami powstałymi w związku z nadbudową dochodziło do konfliktów i nieporozumień, nie był natomiast kwestionowany ustalony na początku sposób korzystania z przyszłych lokali. Po dokonaniu nadbudowy D.K. zajęła lokal nr 10, M.L. lokal nr 9, G.S. lokal nr 11. Ten stan posiadania trwa do dnia dzisiejszego. W dniu 19 czerwca 1991 r. D.K. złożyła do sądu wniosek o zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat, poparty przez wszystkich współwłaścicieli. Z uwagi na obowiązujące przepisy uniemożliwiające zniesienie współwłasności w zakresie lokali zajmowanych przez najemców z przydziału postępowanie zostało zawieszone na zgodny wniosek uczestników i ostatecznie umorzone w 1995 r. W 1997 r. J.J. , w następstwie nie dotrzymania zobowiązań przez inwestorki nadbudowy wezwał uczestniczkę i M. L. do zapłaty za korzystanie z nieruchomości ponad udział. Pismem z dnia 7 maja 2012 r. wnioskodawcy wezwali uczestniczkę do wydania lokalu nr 11. Wartość nakładów poniesionych na wybudowanie lokalu nr 11 wynosi 731 259 zł.