Wyrok SN z dnia 21 stycznia 2016 r., sygn. III CSK 29/15

1. Prejudycjalność zachodzi wówczas, gdy pomiędzy prawomocnym orzeczeniem oraz toczącą się sprawą zachodzi szczególny związek polegający na tym, że prawomocne orzeczenie oddziałuje na rozstrzygnięcie toczącej się sprawy, a nadto dotyczy rozstrzygnięcia dokonanego w stosunku do tych samych stron lub podmiotów objętych rozszerzoną prawomocnością orzeczenia. Nie każda kwestia wstępna rozstrzygnięta wcześniej ma rangę kwestii prejudycjalnej w innym późniejszym postępowaniu. Szczególna zależność, stanowiąca istotę prejudycjalności, zachodzi wówczas, gdy dla rozstrzygnięcia jednej sprawy konieczne jest uprzednie rozstrzygnięcie innej albo gdy od wyniku prawomocnie rozstrzygniętej sprawy zależy wynik innej sprawy.

2. Przepisy o rękojmi pozwalają na sanowanie braku uprawnienia do rozporządzania prawem osoby ujawnionej w księdze wieczystej, a dobra wiara nabywcy zastępuje tylko jedną przesłankę ustanowienia hipoteki - istnienie po stronie dokonującego czynności prawnej ustanowienia hipoteki uprawnienia do ograniczenia prawa własności albo wieczystego użytkowania, natomiast nie sanuje braku innych przesłanek w postaci braków umowy, na podstawie której rozporządzenia miało nastąpić a w szczególności nieważności takiej umowy. Aby doszło do skutecznego nabycia hipoteki przesłanki te muszą być spełnione niezależnie od dobrej wiary nabywcy. Rękojmia nie chroni nabywcy, jeżeli czynność, na podstawie której ma nastąpić nabycie prawa jest nieważna. Żeby możliwe było działanie rękojmi musi być dokonana ważnie czynność prawna, a jej nieważność sprawia, że działanie rękojmi zostanie wyłączone.